კედლის გაზეთების კნკურსი, გაზეთების ფოტოები, პრეზენტაციის პროცესი.

 

 

₾იტერატურული ალმანახი

სსიპ  ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის სოფელ კაბლის N1  საჯარო  სკოლა

 

 

 

Pişiklər dünyasında

Sevinc İbrahimova

სევინჯ იბრაგიმოვა

წინასიტყვაობა

 სიტყვების ტვირთივი მძიმე და მტკივნეული ხდება ხანდახან ადამიანისთვის. როცა  მოხუცებული ხარ და უყურებ წიგნის გვერდებზე განფენილ სიტყვებად

წოდებულ ჭეშმარიტებას. გეშინია, ვაი, თუ ეს ბოლო ფურცლებია?  ამ დროს დიდი ქართველი მწერლის შოთა ნიშნიანიძის სიტყვები თითქოს თავისით მოფრინავენ:                 "ჰეი, ვინ მოდის მანდ, მომავლიდან?"

 არც როგორც მწერალი,  არც როგორც მკითხველი, სიტყვას ზერელედ  არასდროს ვეკიდებოდი, მაგრამ არასოდეს მიმიღია სიტყვა ისე სერიოზულად როგორც ახლა (მგონი), ღმერთო!

 ოსტატი ვაგიფ ბაიათლი, აზერბაიჯანის ერთ-ერთი დიდებული პოეტი, თავის ერთ-ერთ ლექსში წერს:

" სამეფო ცხენიდან  და მეშვიდე ციდან

 ვერ ჩამოვარდები !"

დიახ, ზემოაღნიშნული სიტყვა სწორედ ამ წუთში მოვიდა, თავის პოზიცია დაიჭირა და დაიწყო ცრუ სიტყვების, ცრუ პათოსისა და ხმაურის  გაფანტვა. ბოლოს და ბოლოს,   სიდიადე, არ გვიმტვრევს  კარებს. თითქოს სამყაროს გარეთ, კარების მეორე მხარეს თავისთი ცხოვრებით ცხოვრობს  ნამდვილი ხალხი (ხალხი, რომელთა  სიტყვებიც ჭეშმარიტია).

 იმ დღეს, როცა ძვირფასმა ადამიანმა, ლამარა ტაბატაძემ  შეხვედრაზე მიმიწვია პატარა მწერლის გასაცნობად, ვერ წარმოვიდგენდი, რომ ვიქნებოდი  ჭეშმარიტი სიტყვის  "დაბადების" მოწმე.  მოულოდნელად აღმოვჩნდებოდი ნამდვილი ნიჭის პირისპირ. ვიხილე ბავშვური, სპეტაკი „გრძნობით“ სავსე სიტყვები და ისტორიები.

 სიტყვების ბატონი გოგონა აღმოჩნდა, პატარა გოგონა,  სახელად სევინჯ იბრაჰიმოვა.  (დაიხსომეთ ეს სახელი). ეს ანგელოზივით გოგო მხოლოდ 14-15 წლისაა, მაგრამ მას შემდეგ რაც მისი მოთხრობები წავიკითხე, დავრწმუნდი, რომ მწერალს, ისევე როგორც ნამდვილ სიტყვას, ასაკი არ აქვს. ჭეშმარიტი სიტყვა არაფერ შუაშია ასაკთან -  როცა  სამყაროს და ჭეშმარიტი სიტყვებით ელაპარაკები, აღარ აქვს მნიშვნელობა ათი წლის ხარ, ორმოცდაათის, თუ ასის.

 სევინჯის ნაწერებში არის ძლიერი ბავშვური ფანტაზია. წყალივით მოედინება  ამოუწურავი შთაგონება.

დავრწმუნდი, რომ  კიდევ ერთხელ მომიწევს უარი ვთქვა ჩემს ნათქვამზე,  რადგან ბოლო ხანებში, როცა სოფელ კაბლის მწერალთა წარსულზე ვფიქრობდი,  ჩემს თავს გულის ტკივილით ვეუბნებოდი:  „უკან ნუ იყურები, მოხუცო!"

 ეს ტკივილი იყო ჭეშმარიტი  სიტყვის არყოფნის ტკივილი იუნის ნოვრუზოვის, და ფარმან გულამოღლუს და სხვათა  შემდეგ.

 სვინჯის ნაწერები, ფაქტობრივად, იყო ჩემთვის აღმოჩენაც და,  ჯადოსნური წყაროს წყალიც, ამ სიტყვის სრული მნიშვნელობით, რომელმაც განკურნა  ჩემი სულის იარები.  ახლა შემიძლია ჩემ თავს ვუთხრა:

-  უკან უშიშრად გაიხედე, მოხუცო, ხვალინდელი ჭეშმარიტი სიტყვა მოდის!

 ნათელი გქონდეს თვალები კაბლის სიტყვათა სამყაროვ!!!

ფარმან ალიევი

კატების სამყაროში

 

თქვენი აზრით, კატებს შეუძლიათ ლაპარაკი?

 არც თუ ისე დიდი ხნის წინ, ცხოვრობდა ერთი გოგონა, სახელად ჰარუ.  ის მეათე კლასში სწავლობდა და იმით გამოირჩეოდა, რომ   კატები ყველაფერზე მეტად უყვარდა. თვითონაც დიდრონი, კატასავით მრგვალი, ლამაზი თვალები ჰქონდა. მას ჩანთით თან დაჰქონდა  საჭმელი მიუსაფარი კატებისთვის.

ერთ დღეს ჰარუს სკოლაში დააგვიანდა და კლასში ათი წუთის დაგვიანებით შევიდა. გოგონას დაგვიანება არ უყვარდა. სხვა გოგონების მსგავსად,  ცოტათი ცრუმორწმუნე იყო. დაგვიანება ცუდად ჰქონდა დაცდილი.   ამიტომ ხასიათი გაუფუჭდა.   მეგობარმა გოგონამ ჰარუ ანუგეშა, მსუბუქად დასცინა ცრუმორწმუნეობის გამო, გაეხუმრა  და მასაც განწყობა მალევე გამოუკეთდა.  სკოლაში დღემ სრულიად ჩვეულებრივ ჩაიარა და არაფერი განსაკუთრებული, არც კარგი, არც ცუდი არ  მომხდარა.

 გაკვეთილების დასრულების შემდეგ ჰარუ და მისი მეგობარი სახლში ბრუნდებოდნენ.  ჰარუს მეგობარს ხელში  პეპლების საჭერი ბადე ეჭირა. გოგონები მხიარულად საუბრობდნენ.  უცებ გადასასვლელთან  შავი კატა შენიშნეს,  რომელსაც ერთი თვალი მწვანე ჰქონდა, ხოლო მეორე -  კი წითელი.  კატას კისერზე ოქროსფერი საყელო ეკეთა, და გოგონებმა თქვეს,    შესაძლოა ნამდვილი ოქროსიც კი იყოსო.

მათი ყურადღება ერთმა უცნაურმა გარემოებამ მიიპყრო: კატას პირით  პატარა სასაჩუქრე ყუთი  ეჭირა.

ჰარუს მეგობარს  გაეცინა და მართალიც იყო. ვის  არ გაეცინება კატაზე, რომელსაც პირში სასაჩუქრე ყუთი უჭირავს?   ჰარუს კი  ეს ამბავი რატომღაც არცთუ ისე სასაცილოდ მოეჩვენა და ინტერესით აკვირდებოდა რას მოიმოქმედებდა უცნაური ფისუნია.

 კატამ  გაიხედ-გამოიხედა და გზის გადაკვეთა დაიწყო. მოულოდნელად მოსახვევიდან   მანქანა გამოვიდა. კატა თითქოს რაღაც რომანტიულ  ფიქრებში იყო წასული.  მოსახვევიდან გამოსული მანქანა არც კი შეუნიშნავს.

 

 ჰარუმ  არ იცოდა რა ექნა, მაგრამ უცებ გონს მოვიდა,  მეგობარს  ხელიდან  ბადე  გამოსტაცა და კატისკენ გაიქცა.   სწრაფად მოაქცეია კატა მოქნეულ ბადეში და  კატიანად  გზის მეორე ნაპირზე გადახტა. პეპლების საჭერი  ბადე მიწაზე დაეხეთქა   და გატყდეა, თუმცა ფისუნია, ვითომც აქ არაფერი,  უვნებელი გამოვიდა ბადიდან და პირში ისევ ის უცნაური სასაჩუქრე ყუთი ეჭირა. ჰარუ  გონს მოვიდა,   კატას შეხედა და თვალებს არ დაუჯერა. კატა ორ ფეხზე წამომდგარა ადამიანივით და ბეწვიდან  მტვერს იფერთხავს.   ჰარუ განაგრძობს კატის  ყურებას და ფიქრობს: ერთი ამას შეხედეთ,  მართალია რომ ამბობენ, კატებს ცხრა სიცოცხლე აქვთო. უცებ კატამ თავი დაუქნია ჰარუს და ადამიანის ხმით უთხრა:

 -დიდი მადლობა, რომ გადამარჩინე, პატარა ქალბატონო.   სიკეთეს გადაგიხდი, მაგრამ ახლა ბოდიში, უნდა წავიდე,  მეჩქარება.

 ამის თქმის შემდეგ კატა ისევ ოთხ ფეხზე დადგა  და გაუჩინარდა. ამ დროს ჰარუს მეგობარმაც მოირბინა  და იკითხა:   -  ჰარუ, კარგად ხარ? სად წავიდა კატა?

ჰარუ შთაბეჭდილების ქვეშ იყო  და ხმას არ იღებდა.  მეგობარს ხომ არ ეტყოდა, რომ ის კატა ორ ფეხზე იდგა და ადამიანივით ლაპარაკობდა?   ასეთ რამეს აბა ვინ დაიჯერებს?   თითქმის მთელი გზა გოგონას ხმა არ ამოუღია. მეგობარს ეგონა, ჰარუ შეშინებული იყო, მას ხომ  რამდენიმე წუთის წინ  კინაღამ   მანქანა დაეჯახა  და მის გამხნევებას ცდილობდა, მაგრამ როცა ნახა, არაფერი გამოსდიოდა, ისიც გაჩუმდა.

  სახლში დაბრუნებული ჰარუ   ამ უცნაურ ამბავზე ფიქრს თავიდან ვერ იშორებდა. საღამოს, როცა დედა სამსახურიდან დაბრუნდა,  შეფიქრიანებულმა ჰარუმ ვითომ ნახევრად ხუმრობით,  ჰკითხა:

 -დედა, როგორ ფიქრობ, კატებს შეუძლიათ ლაპარაკი?

 -  მგონი კი,  სიცილით  უპასუხა დედამ.

 -მართლა ფიქრობ ასე?  გაფაციცებით შეაცქერდა გოგონა დედას სახეში.

-მართლა ვფიქრობ, იმიტომ რომ მინახავს, როცა პატარა იყავი,  კატასთან  როგორ  ლაპარაკობდი.- ეცინება დედას.

-მ-მაგრამ, როდის, ეგ როდის იყო?

-როცა საბავშვო ბაღში დადიოდი, შენს გამოსაყვანად  მოსულს, ხშირად გხედავდი, ბაღის კართან  პატარა, მშიერ თეთრ კნუტს თევზის კრეკერს აჭმევდი და ელაპარაკებოდი:  “ჭამე, კნუტო, ჭამე და დიდი გოგო გაიზრდებიო.“-ისევ იცინის დედა.

 ჰარუ ხედავს, რომ დედამ მისი ნათქვამი ხუმრობად მიიღო და თვითონაც იცინის.   სიცილმა ცოტა განწყობა გამოუკეთა, ივახშმეს  და დასაძინებლად დაწვნენ. 

 

                                           საქორწინო მოსაწვევი

ღამით ჰარუ რაღაც ხმაურმა გააღვიძა.

  ხმა  ესმოდა,  თუმცა ვერაფრით მიხვდა, რა ხდებოდა. ამიტომ ფანჯარასთან მიირბინა და დაბლა გადაიხედა.   გოგონა შოკირებული   დარჩა ნანახით. ბევრი კატა, შესაძლოა, ასიც  კი შეკრებილიყო  ჰარუს სახლთან. ისინი ადამიანებივით ორ ფეხზე იდგნენ. ზოგიერთ მათგანს ფერადი  სამეფო ფარანი ეჭირა, ხოლო  ზოგს - მუსიკალური ინსტრუმენტი.  ჰარუ კატებს ყურადღებით დააკვირდა და შეამჩნია:  კატებს ტახტრევანზე წამოსკუპებული  შავი კატა  მოუყვანიათ,  სხვებზე დიდი, თავზე მეფის გვირგვინით. ეს ნამდვილად კატების მეფეა, გაიფიქრა ჰარუმ. ხედავს, მეფის გარშემო მცველები დგანან მწყობრად. კატები  ჰარუს ფანჯარას შემოსცქერიან მომლოდინე თვალებით. ჰარუ მიხვდა, რომ  კატები  მას ელოდნენ და გარეთ გავიდა. გოგონა გაოცებული შესცქეროდა ამ უცნაურ პროცესიას.   

ერთმა ხანშიშესულმა, დარბაისელმა კატამ, რომელიც მეფის გვერდით იდგა და მდიდრულ ხალათში იყო გამოწყობილი, დახვეული  ქაღალდი გადასცა ჰარუს და მოწიწებით დაუკრა თავი,  თან მიმართა:

-ქალბატონო ჰარუ, კატების სამეფო ოჯახი დიდ მადლობას  გიხდით პრინცი ლუნის, ჩვენი სამეფო ოჯახის ყველაზე მნიშვნელოვანი წევრის,  გადარჩენისთვის და გადმოგცემთ ამ მადლიერების სიგელს.  კატების სამეფოს  მეფე ტეჩინი, უკიდეგანოდ  მადლიერია თქვენი და მოხარული იქნება გიხილოთ პრინცი ლუნის  გვერდით   ქორწილში. 

 ამის შემდეგ მეფის გვერდით მდგომმა ყვითელმა კატამ, რომელსაც შავი ყურები ჰქონდა,   ჰარუს საქორწილო მოსაწვევი გაუწოდა. ჰარუ  პირდაღებული უყურებდა ხან კატებს, ხან საქორწინო მოსაწვევს, ხან მადლიერების სიგელს. ბოლოს გონს მოეგო და ყვითელ კატას საქორწინო მოსაწვევი ჩამოართვა.

-ამ დროს მეფე ტეჩინი ალაპარაკდა: ჰარუ, შენ ჩემი შვილის, ლუნის გვერდით  უნდა  დაბრძანდე ქორწილში.  ჰარუს სურდა ეკითხა, რას გულისხმობდა კატების მეფე ამ სიტყვებში, მაგრამ ვერ მოასწრო, რადგან  კატები მეფის სიტყვის დამთავრებისთანავე ერთიმეორის მიყოლებით ისე იდუმალად გაქრნენ, როგორც  გამოჩნდნენ.

 შთაბეჭდილებებისგან დაღლილი ჰარუ თავის ოთახში ავიდა, მოსაწვევი და მადლობის სიგელი  უჯრაში დაუდევრად ჩაყარა და დაწვა.  ისეთი გაოგნებული იყო, ფიქრის თავიც აღარ ჰქონდა და მკვდარივით დაეძინა. დილით ჰარუმ გაიღვიძა, და  გაახსენდა ღამის ამბები. ყველაფერი ისეთი არადამაჯერებელი ჩანდა დღის სინათლეზე, რომ გოგონამ  თავისთვის ჩაილაპარაკა: „ჰმმ, რა უცნაური სიზმარი იყო.“, თავის აზრს თვითონვე დაეთანხმა, - ნამდვილად უცნაური სიზმარი ვნახეო და დაძაბულობამაც გაუარა, თითქოს განიმუხტა.  რომ დარწმუნებულიყო, ნამდვილად სიზმარი ვნახეო, უჯრა გახსნა და რას ხედავს,  საქორწილო მოსაწვევი უჯრაში  დევს  მადლობის სიგელთან ერთად.  ჰარუ  მიხვდა, რომ ეს უცნაური თავგადასავალი სიზმარი არ ყოფილა და კიდევ უფრო გაოცდა.

                    ჰარუმ არ იცის როგორ მოიქცეს

 დილით  სკოლაში მიმავალი ჰარუ ფიქრობდა რა ექნა, როგორ მოქცეულიყო. ფიქრები ერეოდა,  ვერაფერი ჭკვიანური  ვერ მოიფიქრა და  დაგაწყვიტა, მეგობრისთვის ეამბა მომხდარის შესახებ. იქნებ მისგან მივიღო ჭკვიანური რჩევაო. 

ჰარუს სკოლაში ყველა მოსწავლეს ჰქონდა სათავსო, სადაც მოსწავლეს შეეძლო საკუთარი წიგნებისა და სხვა  ნივთების შენახვა. როდესაც ჰარუმ თავისი სათავსოს  საკეტი გახსნა,  შიგ  უამრავი პატარა სასაჩუქრე ყუთი დაინახა, იმის მსგავსი, რომელიც შავ კატას პირველი შეხვედრის დროს მიჰქონდა სადღაც. სანამ ჰარუ მიხვდებოდა რა ხდებოდა,  სასაჩუქრე ყუთები თავისით გაიხსნა და საყვარელმა ფერადმა  თაგუნიებმა დაიწყეს სასაჩუქრე ყუთებიდან ამოსვლა. როგორც ჩანს  ისინი კატების პრინცის, ლუნის საჩუქრები იყვნენ,  ჰარუსთვის გამოგზავნილი.  კატებს ძალიან უყვართ თაგვები, და ალბათ ლუნი ფიქრობდა, ასეთი საჩუქრით ჰარუს ძლიერ გაახარებდა. ალბათ დარწმუნებული იყო რომ ჰარუს მოეწონებოდა  საჩუქარი.  შეცდა ლუნი,  ჰარუ თაგვებს ვერ იტანდა და ისეთი წივილ-კივილი ატეხა ამდენი თაგვის ერთად დანახვაზე, მთელმა სკოლამ ჰარუს კლასში მოიყარა თავი!   გოგონას კივილით შეშინებული თაგვები უგზოუკვლოდ   გაიფანტნენ აქეთ იქით.  კლასში  ზოგიერთ   გოგონას ჰარუს მსგავსად  ეშინოდა თაგვების.   ისინიც აკივლდნენ  და კლასიდან თავპირისმტვრევით გამოცვივდნენ. მოკლედ, ისეთი ამბავი  ატყდა, რომ იტყვიან, დედა შვილს არ აიყვანდა. 

სკოლის დირექტორი ძალიან გაბრაზდა, რადგან ეს ამბავი  ბიჭების  ბოროტი ხუმრობა ეგონა და დამნაშავის ძებნა დაიწყო  კლასში.  ჰარუ სინდისის ქეჯნას გრძნობდა, რომ ბიჭები შეიძლება ტყუილად დასჯილიყვნენ, მაგრამ სიმართლეს  ვერ მოყვებოდა, კლასში ყველა გიჟად ჩათვლიდა, ამიტომ გაჩუმება არჩია, იმ იმედით, რომ „დამნაშავეს“ მაინც ვერ აღმოაჩენდნენ, რადგან ის კლასში არ იყო.

 მთელი დღე ამ ამბების გარდა ჰარუ ვეღარაფერზე ფიქრობდა.  ბოლოს მეგობარს ანიშნა, გამომყევიო. გოგონები  ბაღში სკამზე დასხდნენ და ჰარუმ მოყოლა დაიწყო.

 -მინა, მომისმინე, მე რომ ერთი შავი კატა გადავარჩინე, გახსოვს? 

-როგორ არ მახსოვს, ჩემი საყვარელი პეპლების საჭერი ბადეც მაგ  ამბავმა არ შეიწირა?  სიცილით უპასუხა მინამ.

-იცი ის კატა ვინ აღმოჩნდა?!  კატების სამეფო ოჯახის პრინცი.   წუხელ დელეგაცია გამომიგზავნა, მადლობის სიგელი და ქორწილის მოსაწვევი გადმომცეს.  მისმა მამამ, კატების მეფე ტეჩინიმ,  მთხოვა, ქორწილში იმ შავი კატის, ლუნის გვერდით დავჯდე.

 მინას უცებ სიცილი წასკდა.  ეგონა მეგობარი ეხუმრებოდა.  ჰარუმ ვერ გაიგო, რა  იყო სასაცილო, რატომ დასცინა  მეგობარმა  და წარბშეკრული, უკმაყოფილო სახით შესცქეროდა სიცილისგან ჩაბჟირებულ მინას.

 -რატომ იცინი? ბოლოს იკითხა ჰარუმ იმედგაცრუებული ხმით.

შენ არ ხუმრობ? უკვე სერიოზული სახით ჰკითხა მინამ.  სულ გეუბნებოდი, ზედმეტი ოცნება კარგს არაფერს მოგიტანს-მეთქი და აი! შეიძლება  ძალიან ბევრ მულტფილმს, ან   ფანტასტიკას   უყურებ და იმის ბრალია?! ტყუილს და მართალს ერთმანეთში ურევ და  მანერვიულებ.  უკმაყოფილო სახე ჰქონდა მინას.

ჰარუმ დაიჟინა, ჩემი ნათქვამი ყველა სიტყვა წმინდა წყლის სიმართლეა, არ ვიცი, როგორ მოვიქცე, შენი დახმარება როგორც არასდროს ისე მჭირდებაო, მაგრამ  მეგობარმა არ დაუჯერა,  უთხრა: 

-როცა ასეთ უშნო ხუმრობას შეწყვეტ, მერე დაგელაპარაკებიო  და გაბრაზებული სახლში წავიდა.

ჰარუ სახლში არ წასულა რადგან სასკოლო თეატრში სპექტაკლს დგამდნენ და  მთავარი როლი ჰქონდა. რეპეტიციაზე უნდა დარჩენილიყო.   ხუთი საათი იყო,  როცა რეპეტიცია დასრულდა და ჰარუ სკოლიდან  გამოვიდა. ცოტა ხნით სკოლის ბაღის სკამზე დაჯდა  და ფიქრებში ჩაეფლო. ამ დროს საიდანღაც  გაჩნდა ყვითელი კატა შავი ყურებით. ჰარუ მიხვდა, ეს ის კატა  იყო, რომელმაც იმ საღამოს  საქორწილო მოსაწვევი გადასცა. კატამ ცერემონიულად დაუკრა თავი სალმის ნიშნად და მიუახლოვდა.

-გამარჯობა, ქალბატონო ჰარუ.     რა გადაწყვეტილება მიიღეთ ქორწილში მობრძანებასთან დაკავშირებით?  სამეფო ოჯახი თქვენს პასუხს მოუთმენლად ელის.

 ჰარუმ გაბრაზებით სტაცა კატას ყურებში  ხელი და უთხრა:

 -ის თაგვები ჩემი წიგნების კარადაში რატომ ჩასვით?! ალერგია მაქვს თაგვებზე.   როგორ იფიქრეთ რომ ისინი მომეწონებოდა?

 კატამ ყურები გაითავისუფლა ჰარუს ხელებიდან  და უპასუხა:

 - ძალიან ვწუხვართ, ქალბატონო ჰარუ.  არ გვინდოდა თქვენი წყენინება.  მეფეს აუცილებლად მოვუყვები, თქვენი თაგვებისადმი დამოკიდებულების შესახებ. ასეთი რამ აღარ მოხდება.   ქორწილში  ხომ  მობრძანდებით ქალბატონო ჰარუ?

 -ახხ, ისევ ქორწილზე ლაპარაკობ?    წადი, მომწყდი თავიდან!

 ყვითელმა კატამ ისევ მდაბლად დაუკრა თავი ჰარუს და უთხრა:  კარგი, მაშინ ჩვენს მეფეს მოვახსენებ, რომ მობრძანდებით! კარგ დღეს გისურვებთ,  ქალბატონო ჰარუ!

 ამის თქმის შემდეგ კატა ისევ ოთხზე დადგა და უკანმოუხედავად მოკურცხლა. ჰარუ სახლისკენ გაემართა და ისევ იმაზე ფიქრობდა,  რა უნდა გაეკეთებინა.  შინაგანი ხმა ეუბნებოდა:    “არ წახვიდე კატების სამეფოში, არ წახვიდე კატების სამეფოში.“, მაგრამ   მეორე ხმა სულ სხვა რამეს ურჩევდა:   წადი, წადი ჰარუ, კატების პრინცის ქორწილში ყველას ხომ არ ეპატიჟებიან?! ძალიან, საინტერესო, ზღაპრული თავგადასავალი გელოდება. 

 

           გადაწყვეტილება მიღებულია!

 ჰარუმ   გადაწყვეტილება   მეორე ხმის სასარგებლოდ  მიიღო და  დაუყოვნებლივ შეუდგა მოქმედებას.

მაღაზიასთან კუთხეში  შეამჩნია თეთრი, მსუქანი,  ლამაზთვალება კატა, რომელიც მას უყურებდა. ჰარუ პირდაპირ მივიდა  კატასთან და და ჰკითხა:

-უკაცრავად, ბატონო კატა, ხომ ვერ მეტყვით, როგორ შეიძლება მოვხვდე კატების სამეფოში?

 კატა უაზროდ უყურებდა მას,  თითქოს ვერ იგებდა, რას   ეკითხებოდნენ.

-აუ,    შენ  მოლაპარაკე კატა  არა  ხარ?  კითხვა მოუნაცვლა ჰარუმ.

-რა თქმა უნდა მოლაპარაკე კატა ვარ!- უპასუხა  თეთრმა კატამ ჰარუს უკმაყოფილო სახით, - რა მკითხე,  რა გინდოდა?    და პასუხს არც დალოდებია,  მახლობელი ხევისკენ მოკურცხლა.   ჰარუ მას უკან აედევნა.  თან მისძახოდა,  „მოიცადე!“, „მოიცადე!“,   მაგრამ თეთრი კატა  არ ჩერდებოდა.    ჰარუ კატას ფეხდაფეხ მიჰყვებოდა.  უეცრად, ხევის ჩასასვლელთან ახლოს უჩვეულო რამ მოხდა.  კატა თითქოს მიწამ ჩაყლაპა, სადღაც  გაუჩინარდა. ჰარუმაც ისკუპა და  სხვა სამყაროში აღმოჩნდა.  ამ ადგილას, სადაც კატა გაუჩინარდა,  ჯადოსნური გადასასვლელი ყოფილა, საიდანაც სხვა განზომილებაში, კატების სამყაროში გადასვლა შეიძლებოდა.   ჰარუც ზუსტად ამ კარს მიღმა აღმოჩნდა.

 

                                                    მუტა და ბარონი

 ჰარუ ჯადოსნური გადასასვლელის გავლის შემდეგ   თავს ძალიან უცნაურად გრძნობდა.   გოგონამ  აღმოაჩინა, რომ პატარა ქალაქში იმყოფებოდა,   მაგრამ  ირგვლივ სულიერის ჭაჭანება არ იყო. ჰარუმ დაკვირვებით მიიხედ-მოიხედა და, დაინახა თეთრი მსუქანი კატა,  რომლის წყალობითაც ამ პატარა ქალაქში აღმოჩნდა.  იგი   ბაღის სკამზე შინაურულად იყო მოკალათებული,   დიდი გაზეთი გაეშალა და კითხულობდა.მან გაოცებით შენიშნა, რომ    კატა, რომელსაც ცოტა ხნის წინ  გამოედევნა, ზუსტად ჰარუს ზომის იყო.   ჰარუმ შეშფოთებით ჰკითხა:

-სად ვარ?! რატომ ვართ ერთნაირი ზომის, რა დამემართა?!

 მსუქანმა კატამ უდარდელი ხმით,   უპასუხა:

-კატების სამეფოში ხარ,     ქალბატონო  და ალბათ სამუდამოდ აქ დარჩები. 

- არავითარ შემთხვევაში, იყვირა ჰარუმ.

მართლა? დამცინავი ხმით უთხრა კატამ, მოსვლა შენი ნება იყო, მაგრამ შენ ახლა ამ სამყაროს ტყვე გახდი,  ადამიანის სამყაროსკენ გასასვლელის გავლა მხოლოდ კატებს  და კატების სამეფოს საპატიო მოქალაქეებს შეუძლიათ.

-ვაიმე, რა მეშველება, თვალები ცრემლით აევსო ჰარუს.

  - „რაც მოგივა დავითაო, ყველა შენი თავითაო“- გაგიგონია?    კატების ქვეყანაში მოსვლა შენ თვითონ გინდოდა და შედეგებზეც თვითონ მოგიწევს პასუხისგება.  შემდეგ თავისთვის ჩაიბუზღუნა:   „სულელი!“ - ამ სიტყვებზე გოგონას კიდევ უფრო შეეშინდა და კატას მავედრებელი ხმით უთხრა:

 

-მე არ ვარ სულელი!   მითხარი, როგორ წავიდე აქედან?

 -ეს ჩემი საქმე არ არის, ახლა ყველაზე საინტერესო ამბებს ვკითხულობ გაზეთში და ძალიან გთხოვ,  არ შემაწუხო,   უკვე ძალიან გაბრაზებული ხმით  ალაპარაკდა  მსუქანი თეთრი კატა.

-რას ქვია, შენი საქმე არ არის?  გაწიწმატდა ჰარუ, აქ შენ მომიყვანე და ახლა აღარ არის შენი საქმე?!

 ამ დროს ჰარუს სხვა  კატის ხმა მოესმა :

 -ოი, ოი, ბაზარში ხართ თუ რა არის? რა ხმაურია, როგორ ელაპარაკებით ერთმანეთს? 

ჰარუმ  მოიხედა და  დაინახა თეთრი კატა, ყვითელი ლაქებით, რომელიც დარბაისლურად  მოაბიჯებდა მათკენ. ეს კატაც, ისევე როგორც სხვები, ორ ფეხზე იდგა და ადამიანივით ლაპარაკობდა. კატა ელეგანტურ კოსტიუმში იყო გამოწყობილი და  ჰარუს ლამაზი, მწვანე თვალებით შესცქეროდა.

მას ჰკითხე,  აქედან როგორ უნდა წახვიდე,  მაგ საქმის ექსპერტია!   

- უთხრა მსუქანმა თეთრმა კატამ  გოგონას დამცინავი ხმით,  და ისევ გაზეთში ჩარგო თავი.

-მაპატიეთ, როგორ წავიდე აქედან? გთხოვთ დამეხმარეთ, ახლა ყვითელ ხალებიან კატას მიუბრუნდა ჰარუ.

კოსტიუმში გამოწყობილმა  კატამ, მსუქან თეთრ კატას შეხედა და უთხრა:

-მუტა, შენ მოიყვანე ეს გოგონა აქ? ასეთ უბედურებაში არ უნდა ჩააგდო ხალხი.   შენ ხომ იცოდი, რომ ადამიანის აქ მოყვანა არ შეიძლება?  სხვისი ბედით თამაში არ გეკადრება!

თქვა ეს და თანაგრძნობით გადახედა შეშინებულ პატარა გოგოს.

-ეეეეე,   გაბრაზდა მუტა, დამიწყო ამანაც მორალის კითხვა.  თითქოს ძალიან მინდოდა რომ ეგ  აქ მოსულიყო! ან რა სარგებელი მაქვს, მაგ სულელის გოგოსგან?  ის კატების სამეფოს ეძებდა. მე  მისი წამოყვანა არც კი მიფიქრია,   გამოვიქეცი და ფეხდაფეხ მომყვა.   ასე აღმოჩნდა ჩემთან ერთად აქ. რა ვქნა, ბევრი ადამიანი  საკუთარი  თავისთვის სასიკეთო საქმეს არ აკეთებს!   ასეთი უაზრო ცნობისმოყვარეობა ვინმესთვის სასარგებლოდ არასდროს მუშაობს, ყველაფერი თავის თავს დააბრალოს!

უნდა დავეხმაროთ გოგონას ადამიანთა სამყაროში რომ დაბრუნდეს!  თავისთვის ჩაილაპარაკა ახლადმოსულმა და მუტას შეხედა.  

კოსტიუმში გამოწყობილმა ხალებიანმა   კატამ თათი ამოიდო  ქვედა ყბის ქვეშ და  და ფიქრი დაიწყო.

შემდეგ გოგონას გადახედა და უთხრა:

-ჰმმ, არც  ვიცი, როგორ  გაგიშვებ  აქედან, ჯადოსნური გასასვლელის გასაღები დიდი ხანია ჩამომართვეს და მეფეც დიდად აღარ მწყალობს, რადგან მისი ნებართვის გარეშე ვისარგებლე რამდენჯერმე ამ გასასვლელით, მაგრამ ვეცდები რამე მოვიფიქრო და დაგეხმარო. იქნებ მითხრა,   რა გქვია?

-ჰარუ, უპასუხა გოგონამ

-მიხარია შენი გაცნობა ჰარუ, მე მქვია ბარონი, ვეცდები დაგეხმარო აქედან წასვლაში, მაგრამ ჯერ მითხარი, რატომ გინდოდა აქ მოსვლა.

 

 

ჰარუმ  ბარონს  ყველაფერი  უამბო  და კიდევ ერთხელ სთხოვა დახმარება. 

-კარგი,  წამოდი ჩემთან, სახლში და ერთად რამეს მოვიფიქრებთ.  მუტა, შენც წამოდი.

-ეეეეჰ!   კარგი, კარგი, მოვდივარ!  გაზეთი დაკეცა და უკმაყოფილო სახით დაედევნა მათ მუტა.                          

                                      ქორწილის  დროა!

 მუტა, ჰარუ და ბარონი ბარონის სახლში  დიდი წითელი ხის მაგიდის ირგვლივ ისხდნენ.  ბარონი ჩაის ამზადებდა სტუმრებისთვის,  ხოლო მუტა გაბრაზებული თვალებით უყურებდა ჰარუს.

- რატომ მიყურებ ასე?  იკითხა ჰარუმ დაბალი ხმით.

 მუტამ ბრაზიანად უპასუხა.

-იმიტომ, რომ შენს გამო   ჩემი გაზეთის ბოლო, ყველაზე საინტერესო  გვერდი ვერ წავიკითხე!

- კარგი რა, რა ჩემი  ბრალია  რომ ვერ წაიკითხე, შენი წყალობით ვარ აქ და ვალდებული არ ხარ დამეხმარო?

-გაჩუმდი, ნუღა  მელაპარაკები  წყეულო ადამიანო!

-ეი, ასე ნუ მეძახი!

-როგორც მინდა, ისე დაგიძახებ!

 სანამ ჰარუ და მუტა ერთმანეთში კამათობდნენ, ბარონიც შემოვიდა ჩაის ლანგრით ხელში.

-ოი, ოი ისევ ჩხუბობთ?

-არა! არ ვჩხუბობთ!-ერთხმად უპასუხეს ჰარუმ და მუტამ.

-კარგი მაშინ  ჩაი დავლიოთ და თან  ვიფიქროთ რა ვუშველოთ  გოგონას!

- სასწრაფოდ ვიპოვოთ გამოსავალი  და ეს წყეული ადამიანი მოვაშოროთ აქაურობას.  ბრაზიანი ხმით თქვა მუტამ!

-ეი, შენი ბრალია მე რომ ვარ  აქ!  პასუხი არ დააყოვნა ჰარუმ.

-კატების ქვეყანაში მოსვლა შენ თვითონ გინდოდა! სულელო!

-ბოდიში ბატონო, ჩემი სახელი სულელი არ არის! ჩემი სახელია ჰარუ!

-არ მაინტერესებს! შენი  სახელი დღეიდან არის  წყეული ადამიანი!

-შეწყვიტეთ კამათი სასწრაფოდ, ჩვენ არ გვაქვს უაზრო კამათში  დასაკარგი დრო! - თქვა ბარონმა

სწორედ  ამ დროს სახლის კარზე   კაკუნის  ხმა გაისმა.

 ჰარუ ადგა და კარი გააღო.  მან დაინახა კატა შავი ყურებით, რომელმაც მას საქორწინო მოსაწვევი გადასცა.   უკან რამდენიმე კატა იდგა მწყობრად, ეტყობა, მცველები იყვნენ.

-ქალბატონო ჰარუ! ქორწილის დროა!  მიმართა მან ჰარუს.   შემდეგ მცველებს მიუბრუნდა და უბრძანა:  დაეხმარეთ ქალბატონს მანქანაში ჩაჯდომაში!

რამდენიმე კატა  შემოვიდა, ჰარუს ხელი სტაცეს და  ძალით წაიყვანეს  პატარა მანქანისკენ.

-გამიშვით! რას აკეთებთ?!  სასოწარკვეთილი ხმით შესძახა ჰარუმ.

-გაუშვით!- ერთად იყვირეს ბარონმა და მუტამ, მაგრამ მათ ყურადღება არავინ მიაქცია, მანქანა დაიძრა.

 მუტა და ბარონი მაშინვე მანქანას გამოედევნენ. მუტა ბარონზე სწრაფად დარბოდა, ამიტომ მალე დაეწია მანქანას და უკნიდან შეახტა.  ბარონი მიხვდა, რომ მათ ვერ დაეწეოდა  და მუტას მიაძახა:

-მუტა! არ დატოვო ჰარუ მარტო! მე ვიპოვი გზას, რომ მოგყვეთ!

-ჯანდაბა, ჯანდაბა, ჯანდაბა! ასეთი რაღაცეები ყოველთვის  მე რატომ მემართებაააა! - გაბრაზებული ხმით  იძახდა  მუტა. 

                                                             სასახლეში

 ბოლოს მანქანა გაჩერდა.  მანქანის კარი რომ გააღო და ჰარუ გადმოვიდა, მანქანის უკანა საბარგულის ზემოდან მუტაც გადმოხტა.

-მუტა აქა ხარ? სად არის ბარონი? იკითხა გახარებულმა ჰარუმ.

-ბარონმა თქვა რომ გვიპოვის. ჩუმად უნდა ვიყოთ, რათა ვერავინ ვერაფერს მიხვდეს. მე  ვითომ  შენი მეგობარი ვარ, კარგი?

-ვითომ კი არა, ნამდვილი მეგობარი ხარ! უთხრა ჰარუმ?

-მე რა ვიცი, ვარ?   თავისებურად ჩაიბუზღუნა მუტამ.

მუტამ ჰარუს ხელკავი გამოსდო და სასახლისკენ წავიდნენ. გზაზე შენიშნეს მშვენიერი თეთრი კატა,  რომელსაც კისერზე წითელი ბაფთა ჰქონდა შებმული და ძალიან უხდებოდა. კატამ შეშფოთებული თვალებით შეხედა ჰარუს და მისდა გასაოცრად, ძველი ნაცნობივით,  სახელით მიმართა:

-ჰარუ, საყვარელო, აქ საიდან გაჩნდი, რატომ მოხვედი?!

-შენ საიდან იცი ჩემი სახელი?  ვინა ხარ და რა გქვია? იკითხა ჰარუმ .

-ლარა მქვია, უპასუხა ლამაზმა კატამ.

-კარგით, ახლა ლაპარაკის დრო არ არის! რაც შეიძლება მალე უნდა წახვიდე აქედან!- თქვა მუტამ.

-საოცარი სილამაზის თეთრმა კატამ ჰარუს მიმართა:

 - თუ შეძლებ სასახლის კოშკზე ასვლას, იქ არის კარი ადამიანთა სამყაროსკენ და იქიდან შეძლებ სახლში დაბრუნებას, ჰარუ.

-დიდი მადლობა, ლარა, არასოდეს დავივიწყებ  შენს სიკეთეს.  

- სიკეთე გადამდებიაო, ამბობენ, ეს პატარა  სიკეთე   შეიძლება სხვა დიდი სიკეთის გამოძახილია, უპასუხა ლარამ.

ჰარუმ გაიფიქრა, ეს რა გამოცანებით მელაპარაკებაო,  მაგრამ   ჩათვალა, რომ ამ გამოცანებში გარკვევის არც დრო იყო და არც ადგილი, ამიტომ  ჰარუმ და მუტამ მადლობა გადაუხადეს ლარას და ციხესიმაგრისკენ გააგრძელეს გზა აჩქარებული ნაბიჯით.

 

   

შესასვლელთან ჰარუს და მუტას მცველებმა გზა გადაუღობეს.  სწორედ ამ დროს გამოჩნდა კატა რომელმაც ჰარუს მოსაწვევი და მადლობის სიგელი გადასცა  და იყვირა:

-რას აკეთებთ, ბრიყვებო?  შემოუშვით! ესინი ჩვენი ყველაზე საპატიო   სტუმრები არიან!

 როცა ჰარუ და მუტა სასახლეში შევიდნენ, კატამ, რომელმაც ქორწილის მოსაწვევი და მადლობის სიგელი გადასცა ჰარუს, თავი მდაბლად დაუკრა და უთხრა:

-ქალბატონო ჰარუ, აქამდე საშუალება არ მომეცა, რომ გაგცნობოდით. მე ნაცუო ვარ, მეფის პირველი ვეზირი.

-სასიამოვნოა თქვენი გაცნობა, ბატონო ნაცუო. ეს ჩემი მეგობარი მუტაა, იგი ქორწილში ჩემს გვერდით უნდა დაჯდეს.

-მე მგონი შემეძლო საკუთარი თავი თვითონვე წარმედგინა, უკმაყოფილო ხმით ჩაიბუზღუნა  მუტამ.

-აუ, მუტა?! ასეთი სახელი აქამდე არ მსმენია, წამოიძახა გაკვირვებით მეფის პირველმა ვეზირმა.

 სამივე საუბრით შევიდა მორთულ დარბაზში. შიდა ოთახიდან   ხუთი ლამაზად ჩაცმული კატა გამოვიდა, სასახლის დიზაინერები  და ჰარუ ოთახში შეიყვანეს, რათა მისთვის მომზადებული სამოსი ჩაეცმიათ.

  მუტა   აედევნა:

-მეც მოვდივარ. გოგოს მარტო ვერ დავტოვებ, არც თქვენს გემოვნებას ვენდობი, ვინ იცის, რას ჩააცმევთ!

-ოი, ოი, გაჩერდი!  შენ ვერ შეხვალ ამ ოთახში, ვერ ხედავ ქალბატონ ჰარუს კაბას აცმევენ. მოდი, მეორე დარბაზში  გავიდეთ.

 ნაცუომ მუტას ხელი ჩაავლო და  ძალით წაიყვანა მეორე დარბაზისკენ, სადაც ზღაპრული სუფრა იყო გაშლილი.

 დიზაინერები  ეხმარებოდნენ ჰარუს  კაბის ჩაცმაში. კაბა   ულამაზესი იყო და ჰარუ ფიქრობდა, რომ  საოცრად მოუხდებოდა.  უცებ კარი გაიღო და მეფე ტეჩინი შემოვიდა.

-აი ჩემი მომავალი რძალი და კატების სამეფოს მომავალი დედოფალი!  საზეიმო ხმით წარმოთქვა მეფე ტეჩინიმ.

-მაგრამ მე... მე ადამიანი ვარ და ის კი კატა. როგორ დავქორწინდები კატაზე? შემკრთალი ხმით წამოიძახა ჰარუმ.

 ჰარუს სიტყვებზე მეფემ ეშმაკურად ჩაიცინა და თქვა:

-ვინ გითხრა რომ ადამიანი ხარ? სარკეში ჩაიხედე.

 

 ჰარუ კედელზე ჩამოკიდებულ სარკესთან მივიდა. მასში ჩაიხედა  და ნანახით შოკირებული დარჩა. სარკიდან ძალიან ლამაზი, გრძელბეწვიანი კატა იმზირებოდა ჰარუს თვალებით.  ჰარუმ სიმწრით შენიშნა, რომ კუდიც კი ჰქონდა. თურმე თუ ადამიანი კატების სამეფოს ჯადოსნურ ზღურბლს გადმოაბიჯებდა, მაშინვე თვითონაც კატად გადაიქცევა.

                                      

                       დაუმთავრებელი ცეკვა

 ჰარუ   მონუსხულივით უყურებდა საკუთარ გამოსახულებას და თვალებიდან ცრემლები სცვიოდა. კატების მეფემ ეშმაკურად ჩაიცინა და თქვა: „გამოიყვანეთ ჩვენი მზეთუნახავი, როდესაც  მზად იქნება“ ,   თვითონ  კი ოთახიდან გავიდა  კმაყოფილი სახით.  ბოლოს ჰარუ დამშვიდდა, რადგან იფიქრა,  თუ კატების სამეფოს ზღურბლის გადმოლახვისას ადამიანი კატად იქცევა, როდესაც ადამიანთა სამეფოში დაბრუნდება, ისევ ადამიანი გახდებაო.   გოგონამ სარკეში კიდევ ერთხელ შეათვალიერა საკუთარი გამოსახულება. იფიქრა, ცუდად არ გამოვიყურებიო და ხასიათი საბოლოოდ გამოუკეთდა.   ჰარუ ოთახიდან გავიდა და მუტას ძებნა დაიწყო, მაგრამ ვერსად იპოვა.  ამან ისევ გაუფუჭა ჰარუს ხასიათი, თვალებზე კვლავ ცრემლი მოადგა და დაღონებული ფიქრობდა:  მეგობრის გარეშე რა მეშველება, როგორ უნდა დავაღწიო თავი აქაურობასო.  ნაცუომ  შენიშნა, რომ ჰარუ გაფითრებული იყო  და ჰკითხა:

-ქალბატონო ჰარუ, რატომ ღელავთ ასე?  ქორწილის გამო ნერვიულობთ?

-მუტა სად არის? წავიდა?!  იკითხა ჰარუმ.

-არა, არა დამშვიდდით. შენი მეგობარი აქ არის, თუ გინდათ გაჩვენებთ.

 ნაცუო და ჰარუ მეორე დარბაზში გავიდნენ.  ჰარუმ დაინახა მუტა, რომელსაც ჭამისგან მუცელი გაბერვოდა და პირდაპირ სუფრასთან ჩასძინებოდა. მართალია მუტა ღრმა ძილში იყო და ხმამაღლა ხვრინავდა, მაგრამ მაინც ბედის მადლობელი იყო ჰარუ, იმიტომ, რომ მუტა  არსად   წასულიყო და მის გვერდით იქნებოდა. ამ დროს კატები მოვიდნენ,   ჰარუს მკლავებში ხელი სტაცეს, ნეფე-დედოფლის  მაგიდასთან წაიყვანეს. ჰარუმ არ იცოდა რა ექნა. ბარონი აქ არ იყო, მუტამ იმდენი ჭამა, რომ ფეხზე წამოდგომის თავი აღარ ჰქონდა. ვინ დაეხმარებოდა ამ უცხო გარემოში საწყალ ჰარუს?!   ნამდვილად დამაქორწინებენ იმ შავ კატაზეო, სასოწარკვეთით ფიქრობდა გოგონა და იმ წუთს წყევლიდა, როცა კატების სამეფოს ზღურბლს გადმოაბიჯა.

 გოგონა თავს უმწეოდ გრძნობდა. მეფე ტეჩინი მოვიდა და ჰარუს უთხრა:

პრინცს ოდნავ შეაგვიანდება, საქმე აქვს, დაბრძანდი მეფე-დედოფლის მაგიდასთან და თავი შეიქციე მუსიკითო.

 სანამ ჰარუ ფიქრობდა რა გაეკეთებინა,  დარბაზში  მუსიკის ლამაზი ჰანგები დაიღვარა. ყველა კატა ცეკვავდა  და მხიარულობდა.  ჰარუ იმ დროს ფიქრობდა როგორ გაქცეულიყო აქედან  რაც   შეიძლება მალე.

 უცებ საქორწინო დარბაზის კარი გაიღო და ვიღაც წარმოსადეგი კატა შემოვიდა. ინკოგნიტო კატას გრძელი, მუქი ლურჯი მოსასხამი მოესხა  და სახეზე ნიღაბი ეკეთა.   ეს ლამაზი ნიღაბი სახეს მთლიანად უფარავდა, მხოლოდ თვალები უჩანდა. უცნობი ჰარუს მიუახლოვდა და თათი გაუწოდა. ყველა  უცნაურ სტუმარს   უყურებდა.

-გნებავთ ჩემთან ერთად იცეკვოთ,  ქალბატონო?

 ჰარუმ მიიღო ნიღბიანი კატის გამოწვევა:

-რა თქმა უნდა, უპასუხა მან.

  კატების სამეფოში  ასეთი ტრადიცია იყო: თუ საქმრო ქორწილში აგვიანებდა, მაშინ პატარძალთან პირველ ცეკვას სხვა , დედოფლის ახლობელი კატა ასრულებდა.  ამიტომაც  ინკოგნიტო კატის გამოჩენა არავის გაჰკვირვებია.  დაიწყო ცეკვა. ირგვლივ ისმოდა ჩურჩული:    „რა ლამაზად ცეკვავენ“, „ნამდვილი საოცრებაა!“ .   ჰარუს  თავბრუ დაახვია ლამაზმა სიტყვებმა,  ის არასოდეს ყოფილა ასეთი აღელვებული. უცებ ნიღბიანმა კატამ  ჩასჩურჩულა.

- ვიპოვე  კარი, რომლითაც შეგვიძლია სასახლიდან გაქცევა. მე მათ ყურადღებას მივიპყრობ, შენ და მუტა კი  გაიქეცით, კარგი?

-კი მაგრამ, ვინ ხარ?-უჩურჩულა ჰარუმ ნიღბიან კატას.

  კატამ გოგონას მწვანე თვალები შეანათა და თვალი ჩაუკრა ნიღაბზე ამოჭრილი თვალის ხვრელიდან. ჰარუ მიხვდა ვინ იყო ეს უბადლო მოცეკვავე.

მაგრამ მხოლოდ ჰარუმ არ იცნო ბარონი.  უცებ მეფე ტეჩინის ხმა გაისმა:

-ახლავე შეწყვიტეთ ცეკვა! ეს კატა ბარონია. ის ყოველთვის საეჭვოდ მოქმედებს! ჯარისკაცებო, დაიჭირეთ!

-ბარონ, ფრთხილად იყავი!  თქვა გაფითრებულმა ჰარუმ. 

-ნუ გეშინია,  ჰარუ, ზუსტად ვიცი რა უნდა გავაკეთო ჩემს უკან იდექი! თქვა ბარონმა

და გრძელი მოსასხამის ქვემოდან ხმალი იშიშვლა. ის ხმლის ქნევით იხევდა უკან, კოშკზე ასასვლელი კარისკენ ჰარუსთან ერთად. მექორწინეებში პანიკა ატყდა.  კატები გასასვლელს მიაწყდნენ, ყველა გაქცევა ლამობდა. ამ  დროს შემოვიდა ნაცუო,  მეფის პირველი  ვეზირი.

-         მან დამსწრე საზოგადოებას  ბოდიში მოუხადა არეულობისთვის, ყველას მადლობა მოახსენა ქორწილში მობრძანებისთვის და სიმშვიდის შენარჩუნებისკენ მოუწოდა.   შემდეგ სტუმრებს  სთხოვა, - მეორე დარბაზში გაბრძანდით, იქ უსაფრთხოდ იქნებით და ცოტა ხნით იქ მოიცადეთო.

მეფის ჯარისკაცები  ბევრნი იყვნენ  და ბარონს უკვე უჭირდა მათი  მოგერიაბა.

უცებ მეორე დარბაზის შემოსასვლელიდან ხმა გაისმა:

-ვის მეგობრებს უტევთ?! მოკვდით!

ეს მუტა იყო, რომელსიც კარგა-გვარიანად გამომძღარი,  მეორე დარბაზში ხვრინავდა და იქ შესული კატების ხმაურმა გამოაღვიძა. მათგანვე გაიგო, თუ რა ხდებოდა საქორწინო დარბაზში და მეგობრების დასახმარებლად გამოეშურა.

როგორც იქნა მოხვედი, მუტა!  აღმოხდა ჰარუს.

-გეგონა მარტო დაგტოვებდი ?!  მხიარულად დასძახა მუტამ და  ზურგიდან დაესხა თავს ჯარისკაცებს.  უნდოდათ, როგორმე დასხლტომოდნენ ხელიდან,  მაგრამ მათმა  თავგანწირვამ   შედეგი ვერ გამოიღო, ჯარისკაცები ბევრნი იყვნენ და ყველა გასასვლელი გადაკეტეს.

ის იყო დანებებას აპირებდნენ, რომ უცებ გვერდიდან  ხმა მოესმათ: აქეთ, აქეთ, საიდუმლო გასასვლელით გაგიყვანთ!

-ლარა! ეს ლარაა!  იყვირა ჰარუმ- მას ძალიან გაუხარდა ლარას დანახვა.

-მოდით, აქ საიდუმლო გასასვლელია, იჩქარეთ! იძახდა ლარა.

 ბარონი, მუტა და ჰარუ საიდუმლო გასასვლელში შეცვივდნენ და კარი გადარაზეს. ისინი გაჰყვნენ ლარას და მოახერხეს სასახლიდან გაქცევა.  გაქცევა კი მოახერხეს, მაგრამ ადამიანთა სამყაროში გასასვლელი კარი, სწორედ სასახლის კოშკის თავზე იყო. ლარა ძალიან დაღონდა, რადგან ადამიანთა სამყაროს ვეღარ დაუბრუნდებოდა.  

როცა ლარამ მისი დაღონების მიზეზი გაიგო, უთხრა:

-   სასახლეში დაბრუნება არ არის საჭირო, .- და თათით მიანიშნა  მაღალ მთაზე კიბეების მსგავსი ტერასებით.  -ამ  მთის წვერზე ადამიანთა სამყაროში გასასვლელი მეორე კარია.   იმ კარით გასული , იმად იქცევი, რაც დაბადებით იყავი.  

-კიდევ ერთხელ მადლობა ლარა, არ ვიცი, როგორ გადაგიხადო სიკეთე! თქვა  ჰარუმ.

  ლარამ კვლავ იდუმალი სახე მიიღო და უთხრა: 

-ვინ იცის, ამ წუთში ვინ ვის უხდის სიკეთეს?!

ჰარუმ კვლავ გაიფიქრა, რა გამოცანებით მელაპარაკებაო, მაგრამ რამეში გარკვევის დრო არ იყო და მეგობრებთან ერთად ტერასებიან აღმართს შეუდგა. აღმართი არა და არ მთავრდებოდა.  ჰარუ ძალიან დაიღალა. მართალია კატად გადაიქცა, მაგრამ კატებივით ენერგია არ ჰქონდა. ბოლოს უთხრა მან ბარონს და მუტას:

-თქვენ წადით, მე სიარული აღარ შემიძლია.   თუ დაგიჭირეს ჩემს გამო მეფე დილეგში ჩაგსვამთ!  მე რომ მნახავენ, შეიძლება თქვენი დევნა საერთოდ შეწყვიტონ!

-რას ამბობ?! ჩვენ აქ ვართ შენ დასახმარებლად!- ერთხმად წამოიძახა  მუტამ და ბარონმა.

მუტამ  ჰარუ ზურგზე შეისვა  და მასთან ერთად სწრაფად გააგრძელა  გზა.

ცოტაღა დაგვრჩა, სწრაფად, სწრაფად!- ამხნევებდა მეგობრებს ბარონი.

-დარჩით სადაც ხართ!- გაისმა ხაფი ხმა და საფარიდან მეფის ჯარისკაცები გამოცვივდნენ. მათ მეფე ტეჩინის ბრძანებით, მეორე   გასასვლელისკენ მიმავალი გზა ჰქონდათ გადაკეტილი. სამივე მეფის ჯარისკაცების ალყაში მოექცა.  მუტამ ჰარუ ზურგიდან ჩამოსვა. მეფე ტეჩინიმ თავის ჯარისკაცებს უბრძანა:

-დაიჭირეთ ეს ორნი  და ჩააგდეთ დილეგში, სასწრაფოდ! მომავალი დედოფალი კი ტახტრევანზე დააბრძანეთ და სასახლეში წამოიყვანეთ, დაღლილი იქნება.

 ის იყო, ბორკილდადებული ბარონი და მუტა საპყრობილეში უნდა წაეყვანათ, რომ ხმა გაისმა:

-აქ რა ხდება?

ეს პრინცი ლუნი იყო!

ლუნი შორეულ ქვეყანაში ძვირფასი სამაჯურის საყიდლად თვითონ გაემგზავრა. სურდა მისი რჩეულის მსგავსი სამაჯური ქვეყნად არავის ჰქონოდა. ქორწილის დღეც დათქმული ჰქონდათ, მაგრამ ცოტა დააგვიანდა.

ლუნი ჰარუს მიესალმა და მადლობა უთხრა სტუმრობისთვის

-შვილო შენი ქორწილისთვის ყველაფერი მზადაა. უკვე მოგიყვანეთ ეს გოგოც, შენ რომ ცოლად გინდოდა, ბარემ გაუკეთე საქორწინო სამაჯური და დავიწყოთ ქორწილი!.

ლუნიმ მამას გაოცებით შეხედა:  რა?   ადამიანი უნდა შევირთო ცოლად?   ეს რა ამბები დაგიტრიალებიათ?  არა, მამა, შენ ყველაფერი არასწორად გაიგე, ხმამაღლა ხარხარებდა ლუნი!  ყველა პირდაღებული უყურებდა ლუნის, რომელიც გულიანად იცინოდა და ჰარუს ამ გაუგებრობისთვის  ბოდიშს უხდიდა.

შემდეგ მამას მიუბრუნდა და უთხრა:

-       მამა, შენ არასწორად გაიგე ჩემი ნათქვამი,  მე როდესაც  ვამბობდი, რომ ქორწილში ჩემს გვერდით აუცილებლად ჰარუ უნდა დაჯდეს მეთქი,  ამით მხოლოდ მის მიმართ მადლიერების გამოხატვა მსურდა,  შენ კი როგორც ჩანს, იფიქრე, თითქოს ჩემი რჩეული სწორედ ჰარუ იყო.  არა მამა, ასე არ არის.   ის ქორწილში ჩემს გვერდით დაჯდება იმიტომ, რომ ჩემი საუკეთესო მეგობარია,   მან ხომ ჩემს გადასარჩენად საკუთარი სიცოცხლე საფრთხეში ჩაიგდო.     ჩემი რჩეულის ვინაობა კი ჯერ არავისთვის გამიმხელია, თვით  მისთვისაც კი არ მითქვამს ჩემი გადაწყვეტილების შესახებ მაგრამ    ვიცი ლარა არაა გულგრილი ჩემს მიმართ.  ქორწილისთვის ყველაფერი მზადაა და დროა გავამხილო ჩემი რჩეულის სახელი:   ეს არის ლარა!

ამ დროს, თითქოს იცოდა რა ხდებოდა, კიბეებზე ლარამ ჩამოირბინა.

ყველა ჟრიამულით შეეგება მომავალ დედოფალს.  ლარა დაიბნა და გაჩერდა.

-ლარა, ზუსტად დროულად მოხვედი, მიმართა ლუნიმ.

-   რამე მოხდა?   იკითხა ლარამ და მომლოდინე,  თვალებით შეაცქერდა ლუნის.

ლუნიმ ლარას წინ დაიჩოქა და მას სამაჯური და სასაჩუქრე ყუთით კიდევ რაღაც  გადასცა.  კატების ქვეყნის წეს-ჩვეულებების  მიხედვით მხოლოდ ძვირფასი სამაჯურის ჩუქება არაფერს ნიშნავდა და ლუნამაც უბრალოდ, მეგობრულ ჟესტად ჩათვალა, მაგრამ როცა სასაჩუქრე ყუთი გახსნა და შიგ თევზის კრეკერი  დაინახა, ყველაფერს მიხვდა.  აქ ასეთი წესი იყო:   თუ    ახალგაზრდა კატას დაქორწინება სურდა, მას თავისი რჩეულისთვის თევზის კრეკერებით  სავსე ყუთი უნდა მიერთმია.  თუ მისი რჩეული ამ საჩუქარს მიიღებდა, ეს ნიშნავდა, რომ ქორწინებაზე თანხმობას აცხადებდა.  ლარამ დიდი სიხარულით მიიღო ლუნის საჩუქარი, ერთი ცალი კრეკერი ყველას თვალწინ შეჭამა და ნაზად თქვა:   რა თქმა უნდა, თანახმა ვარ, ძვირფასო. 

 დაიწყო საქორწილო ცერემონიალი.

ქორწილში  ლუნის გვერდით ჰარუ იჯდა, ლარას   გვერდით  კი ბარონი.

ახლა დრო ბევრი  ჰქონდათ და ჰარუმ ინტერესით ჰკითხა ლარას:

-საიდან იცოდი ჩემი სახელი, როცა პირველად დამინახე, ან ის გამოცანებით ლაპარაკი რას ნიშნავდაო.

პასუხად ლარა ფეხზე წამოდგა, ყველა დამსწრის ყურადღება მოითხოვა და  მგზნებარედ  წარმოთქვა:

-ყველამ გაიგოს, შენ მარტო ლუნის კი არა, ჩემი სიცოცხლეც გადაარჩინე, ჰარუ!   

არ  ვიცი, გახსოვს თუ არა, როცა ძალიან პატარა იყავი,  საბავშვო ბაღის კართან პატარა თეთრ კნუტს საჭმელს აჭმევდი  ხოლმე. თითქმის ყოველდღე მოგქონდა თევზის კრეკერი  მისთვის, ეფერებოდი და ალერსიან სიტყვებს არ იშურებდი.  ის თეთრი კნუტი მე ვიყავი.  შენ რომ არა,   ნამდვილად შიმშილით მოვკვდებოდი.  მე გზააბნეული პატარა ვიყავი, რომელმაც, ზედმეტი ფიქრის გარეშე, შემთხვევით გაიარა ადამიანთა სამყაროში გამავალი ჯადოსნური კარი, და რომლისთვისაც ადამიანების სამყარო ძალიან მკაცრი და  ულმობელი აღმოჩნდა.  შენ რომ არა,  ნამდვილად შიმშილით სიკვდილი მელოდა. ბოლოს შევხვდი კეთილ, დარბაისელ კატას, რომელმაც ჩვენს სამყაროში დამაბრუნა. ეს კეთილი კატა ბარონი იყო.   მე და ლუნი, ორივე სამუდამო ვალში ვართ თქვენს წინაშე, ძვირფასო კეთილო ჰარუ!

ამ სიტყვების მოსმენის შემდეგ ყველამ ტაში დაუკრა და აპლოდისმენტები გაუმართეს ჰარუს. ის უკვე აღარ ნანობდა, რომ გარისკა და კატების სამეფოს ზღურბლს გადმოაბიჯა.

მეფემ ბოდიში მოუხადა ჰარუს, მადლიერების ნიშნად კატების სამეფოს საპატიო მოქალაქის ტიტული მიანიჭა და კატების სამყაროში გადასასვლელი კარის გასაღები უბოძა. ამიერიდან ჰარუს შეეძლო   ნებისმიერ დროს წვეოდა კატების სამეფოს მეგობრების მოსანახულებლად.  

                                               

 

                                            შინ  დაბრუნება

უამრავი   კატა მოვიდა ჰარუს ადამიანთა სამყაროში გასაცილებლად.  მოხუცი მეფე ტეჩინი, უფლისწული ლუნი და მისი ახალგაზრდა, მშვენიერი მეუღლე ლარაც აქ იყვნენ.  ჰარუ, მუტა და ბარონი  კართან იდგნენ.  ჰარუ მეგობრებს ემშვიდობებოდა. მშვენიერი დღე იყო და მსუბუქი ქარი გრძელ ბეწვს უწეწავდა ჰარუს. უცებ ადამიანთა სამყაროს ჯადოსნური კარი გაიხსნა და   ჰარუმ სწრაფად გადალახა   ზღურბლი.    მუტამ და ბარონმა შეთქმულებივით გადახედეს ერთმანეთს და უკან მიჰყვნენ  მეგობარს.  მათ წინდაწინ გადაეწყვიტათ ადამიანების სამყაროში გაჰყოლოდნენ  ჰარუს, გოგონამ   კი ამის შესახებ არაფერი იცოდა.  სწორედ ამიტომ რამდენიმე წუთის წინ ცრემლიანი თვალებით ემშვიდობებოდა ძვირფას მეგობრებს.

ჰარუმ თვალები გაახილა და  აღმოაჩინა, რომ უკვე სახლში იყო, საკუთარ საწოლში.  გოგონა წამოხტა და სარკეში ჩაიხედა.  მას სიხარულის შეძახილი აღმოხდა, რადგან ნახა, რომ მ ძველი ჰარუს სახე დაბრუნებოდა. აღარსად იყო კატის კუდი და ყურები.    ის იყო, ჰარუ დაეჭვდა, მგონი სიზმარი ვნახეო, რომ საწოლის ქვეშიდან ბარონი გამოძვრა. მას უკან მუტა მოჰყვა.  ისინი აღარ ლაპარაკობდნენ და აღარც ადამიანებივით ორ ფეხზე   იდგნენ, მაგრამ ჰარუმ მათ თვალებში უსაზღვრო ერთგულება და სიყვარული დაინახა.  ოთახში დედამ შემოიხედა და მუტას და ბარონის დანახვამ ძალიან გააკვირვა.

-საიდან გაჩნდნენ აქ ეს კატები?   უკმაყოფილო სახით იკითხა დედამ.

-  ესენი ჩემი საუკეთესო მეგობრები არიან, მუტა და ბარონი და დღეიდან ჩემთან იცხოვრებენ!  ისეთი შეუვალი ხმით თქვა ჰარუმ, რომ დედა მიხვდა,  ეს ამბავი გადაწყვეტილი იყო და აღარაფერი უთქვამს, თუმცა მაინცდამაინც არ ეპიტნავა ორი დიდი კატის შემოსახლება.

ჰარუს არც დედისთვის , არც მეგობრებისთვის არასდროს არაფერი უამბია კატების სამეფოს და იქ გადახდენილი  თავგადასავლის შესახებ. იგი ხან სკოლაში დადიოდა, ხან თავის ბავშვურ საქმეებს აგვარებდა, ბარონი და მუტა კი შინ ელოდნენ მეგობარს. როდესაც შინ დაბრუნებული ჰარუ თვალს  მოჰკრავდა მუტას და ბარონს, მაშინვე თავის დაუჯერებელი თავგადასავალი აგონდებოდა და ეღიმებოდა.

 

 გულში გადაწყვეტილი ქონდა, როცა გაიზრდებოდა, საბავშვო მწერალი გამხდარიყო და ყველასთვის ეამბნა თავისი საოცარი მეგობრების შესახებ,  მანამდე კი პატარა უცნაურ გოგონად რჩებოდა, რომელსაც კატები ყველაზე მეტად უყვარდა.

 

 

 

                                                           Ön söz

Bu dünyanın söz yolçuları...

Hər halda,dünyada söz yükü qədər nəyinsə ağır və ağrılı olacağını xəyalıma belə gətirə bilmirəm.Adam hərdən darıxanda və karıxanda da dönür və söz adlı böyüklüyə baxır,özü də yana -yana,göynəyə -göynəyə.

Mən bir yazar kimi də,oxucu kimi də sözə bir təbəssüm,gülüş tərəfi kimi baxmadım..Gülən sözü də(mən belə düşünürəm)heç vaxt ciddi saymadım,vallah!

Azərbaycanın gözəl söz sahiblərindən biri olan ustad Vaqif BayatlıTanrıya yaxın şeirlərindən birində yazır:

-Düşməzsən şahlıq atından,

Göyün yeddinci qatından,

Hər bəyaz telin altında,

Bir ox yeri var,yeri var!

Hə,yuxardakı söz bu məqamda gəlib öz məqamında oturur və başlayır bizi yalan sözün,pafosun, hay-küyün əlindən almağa.Axı,"ah"dediyimiz o müqəddəs böyüklük hər ürəyin qapısını döymür.Döyülən qapıların o tərəfində isə Haqq adamları dayanmış olur(sözlərinin Haqq"ahı"ilə..

O gün də məni əziz bir insan olan Lamara xanım-Lamara Tabatadze o görüşə dəvət edəndə xəyalıma belə gətirməzdim ki, sözün böyük mənasında böyük bir söz sahibi və onun Haqq "ahı"ilə dolu sözü-hekayələri ilə üz-üzə,göz-gözə dayanası olacam.

Söz sahibi Sevinc İbrahimova adlı bir mələk qədər gözəl balamız idi.Bu mələk qızın isə cəmi-cümlətanı 14-15 yaşı ancaq olardı.Amma onun yazdıqlarını oxuya-oxuya əmin oldum ki,əsl sözün yaşı olmadığı kimi, əsl söz sahiblərinin də yaşla heç bir alış -verişi olmur.Fərqi olmur ki,sən dünya ilə nəfəs-nəfəsə dayanıb onunla söz dilində danışanda neçə yaşında olursan:on ,əlli,ya yüz?

Sevincin adamı heyrətə gətirən bədii tərəflərindən biri də onun yazdıqları yazı da güclü fantaziyaya,su kimi axarlı,tükənməz təhkiyəyə malik olması idi.

Elə bilirəm ki,mən daha bir deyimimdən imtina edəsi olacam.Çünki mən son dövrlərdə Qabal yazarlarının dünəninə boylananda həmişə öz -özümə deyirdim:-Geriyə baxma ,qoca!

Bu,ağrı sonumuzda Yunis Novruzov və Fərman Qulamoğlu peşəkarlığından sonra yoxluq ağrısı idi.

Svincin yazıları,əslində,məndən ötrü həm bir kəşf,həm də sözün böyük mənasında ruhumdakı göynəmələri yoluna qoyan məlhəm oldu.İndi,vallah, dinib -durub öz-özümə hər dəfədeyə biləcəm:

-Qorxma ,geriyə də bax,qoca!Geridən bir söz SABAHIMIZ da gəlir!

Gözün aydın olsun,Qabalın söz dünyası!!!

Farman Aliev

SİZİN FİKRİNİZCƏ, PİŞİKLƏR DANIŞA BİLƏRMİ?

 Bir vaxtlar Haru adlı bir qız yaşayırdı. O, onuncu sinifdə oxuyurdu və pişikləri hər şeydən çox sevirdi. Özünün pişik kimi yuvarlaqlaşdırılmış gözəl gözləri var idi. Çantasında həmişə evsiz pişiklər üçün yemək olurdu.

 

 

 Bir gün Haru dərsə gecikdi və sinfə on dəqiqə gec girdi. Qız gecikməyi sevmirdi. Digər qızlar kimi o da bir az mövhumatçı idi. Gecikmə pisiydi. Ona görə də onun xarakteri korlanmışdı. Qız yoldaşı Haruya təsəlli verdi, xurafatına görə onu yüngülcə ələ saldı, zarafat etdi və əhvalı tezliklə düzəldi. Məktəbdə keçirdikləri gün tamamilə normal alınırdı və nə yaxşı, nə də pis heç nə baş vermirdi.

 Dərslərdən sonra Haru və dostu evə qayıdırdılar. Harunun dostu əlində kəpənək toru tuturdu. Qızlar sevinclə danışırdılar. Birdən keçidin yanında qara pişiyi gördülər, bir gözü yaşıl, digəri isə qırmızı idi. Pişiyin boynunda qızılı rəng yaxalıq var idi və qızlar bunun hətta əsl qızıl ola biləcəyini söylədilər.

 

Onların diqqətini qəribə bir vəziyyət cəlb etdi: pişik ağzında kiçik bir hədiyyə qutusu tuturdu.

Harunun dostu güldü və o, haqlı idi. Ağzında hədiyyə qutusu olan pişiyə kim gülməz ki?

 Haru nədənsə bu hekayəni o qədər də gülməli görmədi və qəribə pişikciyin nə edəcəyini maraqla izlədi.

 Pişik ətrafa baxıb yolu keçməyə başladı. Birdən döngədən maşın çıxdı. Pişik sanki hansısa romantik fikirlərə dalmış kimi görünürdü. Avtomobilin döngədən çıxdığını belə hiss etmədi. Haru nə edəcəyini bilmirdi, amma birdən özünə gəldi, dostunun əlindən toru aldı və pişiyə tərəf qaçdı. Tez pişiyi çevikliklə tora saldı və pişik kimi yolun o biri tərəfinə tullandı.

 

 

Kəpənəkləri tutmaq üçün olan tor yerə dəyib qırıldı, amma pişik, guya burada heç nə yox imiş  kimi tordan sağ-salamat çıxdı və hələ də o qəribə hədiyyə qutusunu ağzında saxladı. Haru özünə gəldi, pişiyə baxdı və gözlərinə inana bilmədi. Pişik insan kimi iki ayaq üstə dayandı və tükünün tozunu təmizlədi. Haru pişiyə baxmağa davam etdi və fikirləşdi: - Buna bax, düzdür, pişiklərin doqquz canı var - deyirlər. Birdən pişik Haruya başını yellədi  və insan səsi ilə dedi:

 - Məni xilas etdiyiniz üçün çox sağ olun, balaca xanım!  Mən sənə bu yaxşılığı qaytaracam, amma indi üzr istəyirəm, getməliyəm, tələsirəm.

 Bunu dedikdən sonra pişik dördayaq qalxıb gözdən itdi. Bu zaman Harunun dostu da qaçıb soruşdu: - Haru, yaxşısan? Pişik hara getdi?

 Haru heyran oldu və danışmadı. Dostuna deyəcək ki, pişik iki ayaq üstə dayanıb insan kimi danışır? Belə bir şeyə kim inanar? Demək olar ki, bütün yol boyu qız səsini çıxarmadı. Dostu bir neçə dəqiqə əvvəl az qala maşın vurduğu üçün Harunun qorxduğunu zənn etdi və onu ruhlandırmağa çalışsa da, heç bir şey olmadığını görüb, o da susdu.

 Evə qayıdan Haru bu qəribə hekayə haqqında özunü   düşünməkdən saxlaya bilmədi. Axşam anası işdən evə gələndə fikirli Haru ondan yarızarafatcasına soruşdu:

 - Ana, səncə pişiklər danışa bilir?

 - Məncə danışa bilir, - ana gülərək cavab verdi.

 - Sən həqiqətən beləmi düşünürsən? Qız təəccüblə anasının üzünə baxdı.

- Mən həqiqətən belə düşünürəm, çünki sən balaca olanda pişiklə necə danışdığını görmüşəm,- deyib anası güldü.

- Bəs, nə vaxt idi?!

-Bağçaya gedəndə səni götürməyə gələn şəxs sizin bağçanın qapısında balaca, ac ağ bir pişik balasına balıq kraker yedizdirdiyini və onunla danışdığını tez-tez görüb: “Ye, pişik bala, ye və böyüyəcəksən. böyük qız ol.” – deyirdin deyir – ana yenə güldü.

 Haru anasının onun dediklərini zarafat kimi qəbul etdiyini görüb  gülümsədi. Gülüş onları bir az da sevindirdi, nahar edib yatmağa getdilər.

                                                           Toy dəvəti

 Gecə Haru səs-küyə oyandı.

 Qızın səsini eşidirdi, amma nə baş verdiyini anlaya bilmirdi. O, pəncərəyə tərəf qaçıb aşağı baxdı. O, gördüklərindən şoka düşdü. Harunun evinin yanında çoxlu, bəlkə də yüz pişik toplanmışdı. İnsanlar kimi iki ayaq üstə dayanmışdılar. Onların bəzilərinin əllərində rəngli kral fənərləri, bəzilərinin əllərində isə musiqi alətləri vardı. Haru pişiklərə diqqətlə baxdı və fərqinə vardı ki, taxtda oturan, digərlərindən böyük, başında padşah tacı olan qara pişiyi gətirdilər. Bu, həqiqətən, pişik kralıdır,-deyə Haru düşündü. Mühafizəçilər padşahın ətrafında dayanmışdılar və  yol çəkən gözlərlə Harunun pəncərəsinə baxırdılar. Haru pişiklərin onu gözlədiyini anladı, bayıra çıxdı və bu qəribə səhnədən heyrətləndi.

 

Padşahın yanında dayanmış və dəbdəbəli paltar geyinmiş qoca pişik Haruya bükülmüş kağızı uzadıb, qorxu içində başını sığalladı:

-Xanım Haru, Kral Pişik Ailəsi kral ailəmizin ən vacib üzvü olan Şahzadə Lunu xilas etdiyiniz üçün sizə çox təşəkkür edir və sizə bu təşəkkür əlamətini təqdim edirik. Pişik Krallığının Kralı Techin sizə son dərəcə minnətdardır və sizi Şahzadə Lunun toyunda görməkdən məmnun olardı.

 Bundan sonra kralın yanında duran qara qulaqlı sarı pişik Haruya toy dəvətnaməsi verdi. Haru pişiklərə, toy dəvətnaməsinə, təşəkkür məktubuna baxdı. Nəhayət, özünə gəlib sarı pişiyin əlindən toy dəvətnaməsini aldı.

 Bu zaman Kral Teçin danışdı: -Haru, sən toyda oğlum Lunun yanında oturmalısan. Haru padşahın bu sözlərlə nə demək istədiyini soruşmaq istədi, amma bacarmadı, çünki pişiklər padşah sözünü bitirən kimi peyda olduğu kimi müəmmalı şəkildə bir-birinin ardınca yoxa çıxdılar.

 Təəssüratlardan yorulan Haru otağına qalxaraq dəvətnaməni siyircəyə qoyub yatağa getdi. O qədər məəttəl qaldı ki, daha düşünə bilmədi və ölülər kimi yuxuya getdi. Səhər Haru oyandı və gecə baş verənləri xatırladı. Gün işığında hər şey o qədər inanılmaz görünürdü ki, qız öz-özünə mızıldandı-Hmm, bu nə qəribə yuxu idi! Həqiqətən də, yuxu gördüyünə əmin olmaq üçün siyirməni açdı və gördüyü şey- təşəkkür məktubu ilə birlikdə toya dəvətnamədir. Haru bu qəribə macəranın yuxu olmadığını anladı və daha da təəccübləndi.

 

                         Haru nə edəcəyini bilmir

 Səhər məktəbə gedən Haru nə edəcəyini, necə davranacağını düşünürdü. Fikirləri qarışmışdı, ağlına heç nə gəlmirdi və baş verənləri dostuna danışmaq fikrinə gəldi. Bəlkə ondan ağıllı məsləhət ala bilərdi. Harunun məktəbində hər bir şagirdin öz kitablarını və digər əşyalarını saxlaya biləcəyi bir şkaf var idi. Haru şkafının qıfılını açanda içəridə ilk görüşdükləri zaman qara pişiyin hardasa daşıdığına bənzər çoxlu kiçik hədiyyə qutuları gördü. Haru nə baş verdiyini bilmədən hədiyyə qutuları öz-özünə açıldı və hədiyyə qutularından sevimli rəngli siçanlar çıxmağa başladı. Görünür, onlar Haruya göndərilən Pişik Şahzadə Lunun hədiyyələri idi. Pişiklər siçanları çox sevirlər və bəlkə də Lun belə bir hədiyyənin Harunu çox sevindirəcəyini və Harunun hədiyyəni çox bəyənəcəyini düşünürdü. Lun səhv etmişdi, Haru siçanlara dözə bilmədi və bu qədər siçanı bir yerdə görüncə o qədər qışqırdı ki, bütün məktəb Harunun sinfinə axışdı! Qızın qışqırığından qorxan siçanlar izsiz ora-bura səpələndilər. Sinifdəki bəzi qızlar Haru kimi siçanlardan qorxurdular. Onlar da qışqırıb başlarını qurtarmaq üçün sinifdən qaçdılar. Bir sözlə, elə bir hal yarandı ki, belə halda deyirlər ki, ana oğlunu götürməz.

Məktəb direktoru bu əhvalatın oğlanların pis zarafatı olduğunu düşündüyü üçün çox qəzəbləndi və sinifdə günahkarı axtarmağa başladı. Haru oğlanların nahaq cəzalandırılmış ola biləcəyinə görə bir az günah hiss etdi, lakin o, həqiqəti deyə bilmədi, sinifdəki hər kəs onları dəli hesab edərdi, ona görə də “günahkar”ın cəzalandırılmayacağına ümid edərək susmağı seçdi…

 Haru bütün günü bu xəbərlərdən başqa heç nə düşünə bilmirdi. Nəhayət, dostuna işarə etdi ki, mənim arxamca gəl. Qızlar bağdakı skamyada oturdular və Haru nağıl danışmağa başladı.

 - Mina, məni dinlə, qara pişiyi xilas etdiyimi xatırlayırsan?

- Necə yadıma düşməsin ki, mənim sevimli kəpənək torum o əhvalatla məhv olmayıb? Mina gülərək cavab verdi.

- Bilirsən o pişiyin kim olduğu ortaya çıxdı?! Kral pişik ailəsinin şahzadəsi dünən axşam mənə nümayəndə heyəti göndərdi, təşəkkür məktubu və toya dəvətnamə verdilər. Onun atası Pişik Kralı Techin məndən toyda Lunun yanında oturmağı xahiş etdi.

 Mina birdən gülməyə başladı. Dostunun zarafat etdiyini zənn etdi. Haru nəyin bu qədər gülməli olduğunu başa düşə bilmirdi, niyə dostu onu məsxərəyə qoymuşdu və qəhqəhə ilə çatlayan Minaya narazı şəkildə qaşlarını çatmışdı.

 -Sən niyə gülürsən? Haru, nəhayət, məyus səslə soruşdu:-Zarafat etmirsiniz?

 Mina ciddi sifətlə cavab verdi :-Mən sənə deyirdim ki, həddindən artıq xəyala getmək sənə yaxşı heç nə gətirməyəcək! Bəlkə sən çoxlu cizgi filmlərinə və ya fantastik filmlərə baxırsan və bu sənin günahındır?! Yalanla həqiqəti qarışdırıb məni əsəbiləşdirirsən. Minanın üzündən narazılıq ifadəsi oxunurdu.

Haru israr etdi, dediyim bütün sözlər müqəddəs suyun həqiqətidir, bilmirəm necə davranım, hər zamankindən daha çox köməyinə ehtiyacım var, amma dostu inanmadı, dedi:

- Nə vaxt ki, belə çirkin zarafatlardan əl çəkərsən, o zaman səninlə danışacam, deyə hirslənmiş halda evə getdi.

Haru evə getmədi, çünki məktəb teatrında tamaşa var idi və baş rol o idi. O, məşq üçün qalmalı idi. Məşq bitəndə saat beş idi və Haru məktəbdən çıxdı. O, bir müddət məktəb bağçasındakı skamyada oturub fikirlərə daldı. Bu zaman hardansa qara qulaqlı sarı pişik peyda oldu. Haru başa düşdü ki, bu, həmin axşam toya dəvətnaməni ona verən pişikdir. Pişik təntənəli şəkildə başını tərpətdi və yaxınlaşdı.

- Salam, Haru xanım! Toyda iştirakla bağlı nə qərar verdiniz? Kral ailəsi sizdən xəbər gözləyir.

 Haru hirslə əli ilə pişiyin qulağını çəkib dedi:

 -Niyə siçanları kitab şkafıma qoymusan?! Mənim siçanlara qarşı allergiyam var. Onları bəyənəcəyimi necə düşünürdün?

 Pişik qulaqlarını Harunun əllərindən ayırıb cavab verdi:

 - Çox üzr istəyirik, Haru xanım. Sizi incitmək istəmədik. Sizin siçanlara münasibətinizi mütləq şaha deyəcəyəm. Bu bir daha baş verməyəcək. Haru xanım, toya gəlirsiniz?

 - Ay, hələ də toydan danışırsan?! Get, get!

 Sarı pişik yenə Haruya baş əyib dedi: Yaxşı, onda padşahımıza xəbər verəcəyəm ki, gəlirsiniz! Gününüz xoş keçsin, Haru xanım!

 Bunu dedikdən sonra pişik dördayaq qalxıb arxasına baxmadan onu sığalladı. Haru evə getdi, hələ də nə edəcəyini düşünürdü. İçdən bir səs ona dedi: “Pişik krallığına getmə, pişik krallığına getmə.” Amma başqa bir səs tamam başqa nəsihət etdi: Get, get Haru, hamı pişik şahzadəsinin toyuna dəvət olunmur?! Səni çox maraqlı, inanılmaz macəra gözləyir. Haru ikinci səsin lehinə qərar verdi və dərhal hərəkətə keçdi.

Mağazanın yanındakı küncdə ona baxan ağ, kök, çox gözəl pişik peyda oldu. Haru birbaşa pişiyin yanına getdi və soruşdu:

- Bağışlayın, cənab pişik, mənə deyə bilərsinizmi, mən pişiklər səltənətinə necə girə bilərəm?

 Pişik nə soruşduqlarını başa düşmürmüş kimi ona boş baxdı.

- Oh, danışan pişik deyilsən? Haru sualı öz üzərinə götürdü.

-Əlbəttə, mən danışan pişikəm! Məndən nə soruşdun, nə istəyirdin?-dedi və cavabını belə gözləmədi, qaçdı yaxınlıqdakı dərəyə. Haru onun arxasınca qaçdı. Ona “Gözləyin, gözləyin”,- deyə səslənsə də, ağ pişik dayanmadı. Haru pişiyi yaxından izlədi. Birdən dərənin girişinə yaxın yerdə qeyri-adi bir hadisə baş verdi. Pişik hardasa yoxa çıxdı. Haru da toplandı və özünü başqa bir dünyada tapdı. Pişiyin yoxa çıxdığı bu yerdə başqa bir ölküyə, pişiklər dünyasına keçə biləcəyiniz sehrli keçid var idi. Haru özünü bu qapının arxasında tapdı.

                       

                                                Muta və Baron

 Haru sehrli keçiddən keçəndən sonra özünü çox qəribə hiss etdi. Bir müddət əvvəl qovduğu pişiyin Harunun boyda olduğunu görüb təəccübləndi. Haru təəccüblə ətrafa baxdı və gördü ki, o, kiçik bir şəhərdədir, amma ətrafda heç bir ruh, hətta pişik də yox idi. Haru ətrafa baxdı və kök ağ pişiyi gördü, bunun sayəsində özünü bu kiçik şəhərdə tapdı. Bağdakı skamyada oturub qəzet oxuyurdu. Haru narahat olaraq soruşdu:

-Mən haradayam?! Niyə eyni boydayıq, mənə nə olub?!

 Kök pişik qayğısız səslə cavab verdi:

- Siz pişiklər krallığındasınız, xanım, yəqin ki, həmişəlik burada qalacaqsınız.

"Heç olmaz",-deyə Haru qışqırdı.

Həqiqətən, pişik istehzalı səslə dedi ki, gəlmək sənin istəyindi, amma sən indi bu dünyanın əsirisən, insan dünyasının girişindən ancaq pişiklər və pişik krallığının şərəfli vətəndaşları keçə bilər.

- Vay mən buradan necə çıxım?,-deyə Harunun gözləri yaşla doldu.

 - "Sənə nə olur, David, hər şey öz başınadır" – bu atalar sözünü eşitmisən? Siz özünüz pişiklər ölkəsinə gəlmək istəyirdiniz və bunun nəticələrinə görə özünüz cavab verməli olacaqsınız. Sonra öz-özünə mızıldandı: “Axmaq!” – bu sözlərdən qız daha da qorxdu və yalvaran səslə pişiyə dedi:

- Mən axmaq deyiləm! Mən daha pişiklər ölkəsində olmaq istəmirəm, buradan necə çıxım?

- Bu mənim işim deyil, indi qəzetdə ən maraqlı xəbərləri oxuyuram və səndən xahiş edirəm ki, məni narahat etmə, -deyə kök ağ pişik çox hirsli səslə danışdı:

- Adı nədir, sənin işin deyil? Harunun bəxti gətirdi, məni bura gətirdin və indi bu sənin işin deyil?!

 Bu zaman Haru başqa bir pişiyin səsini eşitdi:

 - Oh, ey, bazardasan, yoxsa? Nə səs-küydür, bir-birinizlə necə danışırsınız?

 

 Haru başını qaldırıb sarı ləkələri olan ağ pişiyin onlara tərəf addımladığını gördü. Bu pişik də digərləri kimi iki ayaq üstə dayanıb insan kimi danışırdı. Pişik zərif kostyum geyinmişdi və gözəl yaşıl gözləri ilə Haruya baxırdı.

Ondan soruş, Haru, buradan necə çıxacaqsan, – kök ağ pişik istehzalı səslə qıza dedi və yenə başını qəzetə gömdü.

- Bağışlayın, mən buradan necə çıxım? Xahiş edirəm mənə kömək edin, Haru sarı xallı pişiyə çevrildi.

 Kostyum geyinmiş pişik kök ağ pişiyə baxıb dedi:

- Muta, bu qızı bura niyə gətirmisən? İnsanları belə bəlaya salmaq olmaz!

Bunu dedi və qorxmuş balaca qıza rəğbətlə baxdı:

-Eeeee, Muta əsəbiləşdi, bu da məni əxlaqımı sual altına saldı! Sanki bura gəlməsini çox istəyirdim! Yoxsa belə axmaq qızdan mənə nə fayda? O, pişiklər səltənətini axtarırdı. Onu götürməyi ağlıma belə gətirmədim, qaçdım bayıra, o da arxamca gəldi. Beləliklə, mənimlə burada oldu. Nə edim, çox adam axmaqdır, özünə yaxşılıq etmir! Belə mənasız maraq heç vaxt kiminsə xeyrinə işləmir, hər şeyi öz üstünə at!

-Qızın insan dünyasına qayıtmasına kömək etməliyik! Yeni gələn öz-özünə danışdı və Mutaya baxdı.

Bu sözləri deyəndən sonra kostyumlu xallı pişik alt çənəsinin altına pəncəsini qoyub düşünməyə başladı və qıza baxıb dedi:

- Hmm, səni buradan necə buraxacağımı heç bilmirəm, sehrli çıxışın açarı çoxdan oğurlanıb və kralın daha mərhəməti yoxdur, çünki mən bu çıxışdan bir neçə dəfə ondan xəbərsiz istifadə etmişəm. Amma mən bir şey düşünüb sizə kömək etməyə çalışacağam. Adın nədir deyə bilərsən?

- Haru, -qız cavab verdi

- Tanış olduğuma şadam Haru, mənim adım Baron, buradan çıxmağınıza kömək etməyə çalışacağam, amma bura niyə gəlmək istədiyinizi deyin.

 Haru Barona hər şeyi danışdı və bir daha kömək istədi.

- Yaxşı, mənimlə evə gəl, birlikdə nəsə fikirləşək. Muta, sən də gəl.

- Eeeee! Yaxşı, tamam, gəlirəm! Muta qəzeti qatlayıb narazı bir baxışla onların arxasınca getdi.

                                                      Toy vaxtıdır!

 Muta, Haru və Baron Baronun evində böyük qırmızı taxta stolun ətrafında oturmuşdular. Muta qəzəbli gözlərlə Haruya baxarkən Baron qonaqlar üçün çay hazırlayırdı.

- Niyə mənə belə baxırsan? Haru alçaq səslə soruşdu.

 Muta qəzəblə cavab verdi:

- Çünki sənin üzündən qəzetimin son, ən maraqlı səhifəsini oxuya bilmədim!

- Yaxşı, mənim nə günahım var ki, oxuya bilmədin, sənin sayəndə burdayam və mənə kömək etmək məcburiyyətində deyilsən?

- Sus, mənimlə danışma, lənətə gəlmiş insan!

- Hey, mənə belə demə!

- İstədiyim kimi deyəcəm!

 Haru və Muta mübahisə edərkən Baron əlində çay nimçəsi ilə içəri girdi.

- Oh, ey, yenə dalaşırsınız?

- Yox! Haru və Muta yekdilliklə cavab verdilər:

- Yaxşı o zaman çay içək və qızımıza nə edəcəyimizi fikirləşək!

- Təcili bir çarə tapıb bu lənətə gəlmiş insanı buradan çıxaraq. Muta qəzəbli səslə dedi!

- Hey, mənim burada olmağım sənin günahındır! Haru cavab verməkdən çəkinmədi.

- Sən özün pişiklər ölkəsinə gəlmək istəyirdin! Axmaq!

- Bağışlayın cənab, mənim adım “axmaq” deyil, mənim adım Harudur!

-Mənə maraqlı deyil! Bundan sonra adın Lənətə gəlmiş İnsandır!

- Mübahisəni dərhal dayandırın, mənasız mübahisələrə sərf etməyə vaxtımız yoxdur!

 Bu zaman evin qapısı döyüldü.

 Haru ayağa qalxıb qapını açdı. Ona toya dəvətnamə verən qara qulaqlı bir pişik gördü. Arxada bir neçə pişik dayanmışdı, görünür, mühafizəçi idilər.

- Xanım Haru! Toy vaxtıdır, -deyə Haruya müraciət etdi. Sonra mühafizəçilərə üz tutub əmr etdi: -Xanımın maşına minməsinə kömək edin!

Bir neçə pişik içəri girdi, Harunun əlindən tutub onu kiçik maşına minməyə məcbur etdi.

- Qoyun gedim! Nə edirsiniz?! Haru çarəsiz bir səslə qışqırdı.

-Bıraxın onu!-Baron və Muta birlikdə qışqırdılar, lakin heç kim onlara fikir vermədi, maşın işə düşdü.

 Muta və Baron dərhal maşının dalınca düşdülər. Muta Barondan daha sürətli qaçırdı, ona görə də tezliklə ona yetişdi və maşının arxasına tullandı. Baron onlara çata bilməyəcəyini anladı və Mutaya qışqıraraq dedi:

-Muta! Harunu tək qoyma! Mən sizə çatmaq üçün bir yol tapacağam!

- Lənət olsun, lənət olsun, lənət olsun! Niyə həmişə belə şeylər mənim başıma gəlir!

Muta qəzəbli səslə qışqırdı.

 

                                                                  Sarayda

 Nəhayət, maşın dayandı. Maşının qapısını açıb Haru enəndə Muta da maşının yük yerindən sıçradı:

- Buradasan? Baron haradadır?-deyə Haru sevinclə soruşdu.

- Baron bizi tapacağını dedi. Sakit olmalıyıq ki, heç kim heç nə başa düşməsin. Özümü sənin dostun kimi göstərəcəm, yaxşı?

- İddia etmirəm, sən əsl dostsan! Haru ona dedi:

- Nə bilim, eləmi?-deyə Muta özünəməxsus şəkildə mızıldandı.

 Muta Harunun əlindən tutdu və saraya getdilər. Yolda boynuna qırmızı lent bağlanmış gözəl bir ağ pişik gördülər və bu, çox gözəl idi. Pişik narahat gözlərlə Haruya baxdı və təəccüblə köhnə tanışı kimi Haruya adı ilə müraciət etdi:

- Haru, əzizim, hardan gəldin, niyə gəldin?!

-Adımı hardan bilirsən? Sən kimsən və adın nədir? Haru soruşdu.

- Lara, gözəl pişik cavab verdi.

- Yaxşı, indi danışmağın vaxtı deyil! Sən buradan tez getməlisən, - dedi Muta.

Heyrətamiz gözəlliyi olan ağ pişik Haruya müraciət etdi:

 - Əgər saray qülləsinə qalxa bilsən, insan dünyasının bir qapısı var və oradan evə gedə bilərsən, Haru!

- Çox sağ ol, Lara, sənin yaxşılığını heç vaxt unutmayacağam.

- Xeyirxahlıq yoluxucudur, deyirlər, bu kiçik xeyirxahlıq daha bir böyük xeyirxahlığın əks-sədası ola bilər, - deyə Lara cavab verdi.

Haru onun hansı tapmacalardan danışdığını düşünürdü, lakin o, bu tapmacalarda tapmaq üçün nə vaxtın, nə də yerin olduğunu düşündü və Haru və Muta Laraya təşəkkür edərək qalaya doğru tələsdilər.

Girişdə Haru və Mutanın yolunu mühafizəçilər kəsdilər. Bu zaman Haruya dəvət və təşəkkürnamə verən pişik peyda oldu və qışqırdı:

- Nə edirsiniz, axmaqlar? Onları içəri buraxın! Bunlar bizim ən hörmətli qonaqlarımızdır!

 Haru və Muta saraya daxil olanda Haruya toya dəvətnamə və təşəkkür məktubu verən pişik başını aşağı salıb dedi:

- Haru xanım, indiyə qədər sizinlə tanış olmaq imkanım olmayıb. Mən kralın birinci vəziri Natsuoyam.

- Sizinlə tanış olmaqdan məmnun oldum, cənab Natsuo. Bu mənim dostum Mutadır, toyda yanımda oturacaq.

– Məncə, özümü təqdim edə bilərdim, – Muta narazı səslə mızıldandı.

- Oh, Muta?! Mən heç vaxt belə bir ad eşitməmişdim, - təəccüblə padşahın birinci vəziri olan Natsuo qışqırdı.

 Hər üçü söhbətlə bəzədilmiş zala daxil oldular. İçəri otaqdan beş gözəl geyinmiş pişik çıxdı və saray dizaynerləri və Haru onun üçün hazırlanmış paltarları geyindirmək üçün otağa gətirdilər.

 Muta təqib edərək Harunun arxasınca getdi:

-Mən də gəlirəm. Qızı tək qoya bilmərəm, zövqünə inanmıram, kim bilir nə geyinəcəksən!

- Oh, oh, orada dayan. Bu otağa girə bilməzsən, Haru xanımın paltarını geyindiyini görə bilməzsən. İkinci zala gedək.

 Natsuo Mutanın əlindən tutdu və onu güclə o biri zala apardı, burada inanılmaz süfrə düzülmüşdü.

 Dizaynerlər Haruya paltar geyindirməyə kömək edirdilər. Paltar gözəl idi və Haru onun ona gözəl yaraşacağını düşünürdü. Birdən qapı açıldı və Kral Techin içəri girdi.

- Budur mənim gələcək gəlinim və pişiklər krallığının gələcək kraliçası,-deyə Kral Techini təntənəli səslə dedi və əlavə etdi:

-Amma mən... mən insanam, o isə pişik. Bir pişiklə necə evlənmək olar,-deyərək Haru zəif səslə səsləndi.

 Harunun sözünə padşah kinayə ilə gülərək dedi:

- Sənə kim dedi ki, insansan? Güzgüyə bax.

Haru divarda asılmış güzgüyə tərəf getdi. O, içəri baxdı və gördüklərindən şok oldu. Güzgüdən çox gözəl, uzun tüklü bir pişik Harunun gözlərinə baxırdı. Haru onun hətta quyruğunun da olduğunu gördü. Belə çıxır ki, bir insan pişiklər səltənətinin sehirli astanasını keçsəydi, dərhal özü də pişiyə çevrilərdi.

 YARIMÇIQ RƏQS

 Haru rahibə kimi öz şəklinə baxdı, gözündən yaş axdı. Pişiklərin padşahı bic-bic gülərək “Gözəlliyimizi o hazır olanda çıxart” dedi və özü də məmnun sifətlə otaqdan çıxdı. Nəhayət, Haru fikirləşərək sakitləşdi ki, əgər insan pişik aləminin astanasını keçərkən pişiyə çevrilirsə, insan aləminə daxil olanda yenidən insana çevriləcək. Qız bir dəfə də güzgüdə özünə baxdı, fikirləşdi ki, mən pis görünmürəm və nəhayət, xarakteri dəyişdi. Haru otaqdan çıxıb Mutanı axtarmağa başladı, lakin o, heç yerdə yox idi. Bu, Harunun xasiyyətini yenə korladı, yenə gözlərindən yaş gəldi və fikirləşdi: dostsuz nə edim, buradan necə çıxım. Natsuo Harunun yorğun olduğunu görüb soruşdu:

- Xanım Haru, niyə belə narahatsınız? Toydan narazısınız?

- Muta haradadır, o getdi?-deyə Haru soruşdu.

- Yox, yox, sakit ol. Dostun burdadır, istəsən sənə göstərərəm.

 Natsuo və Haru digər salona çıxdılar. Haru yeməkdən mədəsi şişmiş Mutanın masa arxasında yuxuya getdiyini gördü. Muta dərin yuxuda olsa və ucadan xoruldasa da, Haru hələ də taleyə minnətdar idi, çünki Mutanın, gedəcək yeri yox idi və onun yanında olacaqdı. Bu zaman pişiklər gəlib əllərini Harunun qollarına qoyub qardaşoğlu-Kraliça masasına apardılar. Haru nə edəcəyini bilmirdi. Baron burada yox idi, Muta o qədər yemişdi ki, daha ayağa qalxmağa başı yox idi. Yazıq Haruya bu yad mühitdə kim kömək edərdi?! Həqiqətən də məni o qara pişiyə ərə verəcəklər, – qız çarəsizcə fikirləşdi və pişik krallığının astanasını keçərkən bərk bir söyüş söydü.

 Qız özünü çarəsiz hiss etdi. Kral Techin gəlib Haruya dedi:

-Şahzadə bir az gecikəcək, onun işi var, kral və kraliçanın süfrəsinə gəl və özünü hazırla.

 Haru nə edəcəyini düşünərkən salona gözəl musiqi sədaları töküldü. Bütün pişiklər rəqs edib əylənirdilər. Bu zaman Haru buradan necə tez qaçmağı düşünürdü.

 Birdən şadlıq sarayının qapısı açıldı və içəri yad bir pişik girdi. Gizli pişik uzun, tünd mavi plaş geyinib və üzünə maska ​​taxıb. Bu gözəl maska ​​üzü tamamilə örtürdü. Qərib Haruya yaxınlaşıb pəncəsini uzatdı. Hamı qəribə qonağa baxdı.

- Mənimlə rəqs etmək istəyirsən, xanım?

 Haru maskalı pişiyin çağırışını qəbul etdi.

- Əlbəttə, cavab verdi.

 Pişiklər səltənətində belə bir ənənə var idi: əgər kürəkən toya gecikirdisə, o zaman kraliçaya yaxın olan başqa bir pişik gəlinlə ilk rəqsi etməli idi. Buna görə də gizli pişiyin görünüşü təəccüblü deyildi. Rəqs etməyə başladılar. Ətrafda pıçıltılar eşidildi: "Nə gözəl rəqs edirlər", "Bu, əsl möcüzədir!". Haru gözəl sözlərdən başı gicəllənirdi, heç bu qədər həyəcanlanmamışdı. Birdən maskalı pişik fısıldadı.

- Saraydan qaça biləcəyimiz bir qapı tapdım. Mən onların fikrini yayındıracağam, sən də Muta ilə qaç, yaxşı?

"Bəli, amma sən kimsən?" Haru maskalı pişiyə pıçıldadı.

 Pişik yaşıl gözləri ilə Haruya göz qırpdı. Haru bu bənzərsiz rəqqasənin kim olduğunu anladı.

Ancaq Baronu tanıyan tək Haru deyildi. Birdən Kral Techinin səsi eşidildi:

- İndi rəqs etməyi dayandır! Bu pişik Barondur. Həmişə şübhəli davranır! Əsgərlər, tutun onu!

- Baron, ehtiyatlı ol! Haru qorxu ilə dedi.

- Qorxma, Haru, nə edəcəyimi dəqiq bilirəm, arxamda dur! Baron dedi

Və uzun paltarın altından bir qılınc çıxdı. O, qılıncını yelləyərək Haru ilə qülləyə aparan qapıya doğru geri çəkilirdi. Yeni evlənənlər arasında çaxnaşma yaranmışdı. Pişiklər çıxışla qarşılaşdılar, bütün qaçışlar axsaq idi. Bu zaman kralın birinci vəziri Natsuo içəri girdi.

-O, narahatlığa görə gələn camaatdan üzr istəyib, toya gələn hər kəsə təşəkkür edib və onları sakit olmağa çağırıb. Sonra qonaqlardan salamat qalacaqları o biri zala getmələrini və bir müddət orada gözləmələrini xahiş etdi.

Kralın əsgərləri çox idi və Baron onları dəf etməkdə çətinlik çəkirdi.

Birdən ikinci zalın girişindən bir səs eşidildi:

- Kimin dostlarına hücum edirsiniz ha?!

Muta o biri otaqdan gələn səslərə oyanmişdi. O, şadlıq sarayında baş verənləri onlardan öyrənib və dostlarına kömək etməyə tələsdi.

-Necə gəldin, Muta! Haru olduğu ortaya çıxdı.

- Səni tək qoyacağımı düşünürdünmü?! Muta şən qışqırdı və arxadan əsgərlərə hücum etdi. Əsgərlərin əlindən birtəhər xilas olmaq istəyirdilər, amma fədakarlıqları nəticə vermədi, çoxlu əsgər var idi və bütün çıxışları bağlamışdılar.

Onlar təslim olmaq istəyirdilər ki, birdən yandan bir səs eşitdilər: -Budur burada, sizi gizli çıxışdan keçirəcəklər!

- Lara! Bu Laradır! Haru qışqırdı - Laranı görəndə çox sevindi.

-Buyurun, burada gizli çıxış var, tələsin! Lara Haruya müraciət etdi.

 Baron, Muta və Haru gizli keçidə girib qapını açdılar. Onlar Laranın ardınca gedərək saraydan qaça bildilər. Onlar qaça bildilər, lakin insan dünyasının qapısı saray qülləsinin başında idi.

 Lara insan dünyasına dönə bilmədiyi üçün çox yorulmuşdu.

Lara onun yorğunluğunun səbəbini eşidəndə ona dedi:

- Saraya qayıtmağa ehtiyac yoxdur, - və pəncəsi ilə pilləkənlərə bənzər terrasları olan hündür dağa işarə etdi. - Bu dağın zirvəsində insan dünyasının ikinci qapısı var. O qapıdan keçərək, doğulduğun kimi olursan.

- Bir daha sağ ol Lara, bilmirəm sənə yaxşılığını necə qaytarım ,-deyə Haru səsləndi.

 Lara yenidən əsrarəngiz bir üz gördü və dedi:

- Kim bilir, bu dəqiqə kim kimə yaxşılıq edir?!

Haru Laranın hansı tapmacadan danışdığını bir daha fikirləşdi, amma bunu öyrənməyə vaxt olmadı və dostları ilə terraslara qalxmağa başladı. Yoxuş bitmədi. Haru çox yorğun idi. Pişiyə çevrilsə də, pişik enerjisi yox idi. Nəhayət Barona və Mutaya dedi:

- Siz gedin, mən daha yeriyə bilmirəm. Mənə görə tutulsan, padşah səni zindana salacaq! Məni görsələr, səni təqib etməyi tamamilə dayandıra bilərlər!

-Sən nə deyirsən?! Biz sizə kömək etmək üçün buradayıq,-deyərək Muta və Baron bir ağızdan qışqırdılar.

Muta Harunu kürəyinə qoydu və sürətlə onunla birlikdə yoluna davam etdi.

-Bir az qaldı, tez, tez, - Baron dostlarını həvəsləndirdi.

- Olduğun yerdə qal! Hər üçü padşahın əsgərləri mühasirəyə aldılar. Muta Harunu kürəyindən itələdi. Kral Techini əsgərlərinə əmr etdi:

- Bu ikisini tut və dərhal Diləqə at! Gələcək kraliçanı taxtına oturt və saraya gətir, o, yorulacaq.

 O, qandallı Baron və Mutanı həbsxanaya aparmaq istəyirdi ki, bir səs eşidildi:

-Burada nə baş verir?

Bu şahzadə Lun idi!

Lun uzaq bir ölkədə qiymətli bilərzik almaq üçün özü getmişdi. İstəmirdi ki, dünyada heç kimin onun seçdiyi qolbaq olmasın. Toy günü də təyin olunmuşdu, amma bir az gecikmişdi.

Lun Harunu salamladı və ziyarətə görə təşəkkür etdi:

- Oğlum, sənin toyun üçün hər şey hazırdır. Mən artıq sənə bu qızı gətirmişəm, əgər onunla evlənmək istəyirsənsə, ona bir toy qolbağı düzəlt və toya başlayaq!

Lun təəccüblə atasına baxdı: -Nə? Bir insanla evlənməliyəm? Hansı xəbərləri eşitmisiniz? Xeyr, ata, sən hər şeyi səhv başa düşdün, deyə qışqırdı Lun! Hamı ürəkdən gülən və anlaşılmazlığa görə Harudan üzr istəyən Lunniyə boş-boş baxırdı.

Sonra atasına tərəf dönüb dedi:

- Ata, sən dediklərimi səhv başa düşdün, deyəndə ki, Haru toyda yanımda oturmalıdır, mən sadəcə ona minnətdarlığımı bildirmək istədim və sən elə bildin ki, Haru mənim seçdiyim adamdır. Yox ata, belə deyil. O, mənim ən yaxın dostum olduğu üçün toyda yanımda oturacaq, məni xilas etmək üçün həyatını riskə atıb. Seçdiyimin kimliyini hələ heç kimə açıqlamamışam, seçdiyimə qərarımı belə deməmişəm, amma bilirəm ki, o da mənə biganə deyil. Toy üçün hər şey hazırdır və ən çox kimi sevdiyimin adını açıqlamağın vaxtı gəldi:- Bu Laradır!

Bu zaman Lara nə olduğunu bilirmiş kimi pilləkənlərlə aşağı qaçdı.

Hər kəs gələcək kraliça ilə bir partlayışla qarşılaşacaq. Lara çaşıb dayandı.

-Lara, sən tam vaxtında gəldin, deyə Lun müraciət etdi.

- Nəsə olub,-deyə Lara Luna baxaraq soruşdu.

 Lun Laranın qarşısında diz çökdü və ona hədiyyə qutusu ilə birlikdə bilərzik və başqa bir şey verdi. Pişik ölkəsinin adət-ənənələrinə görə, sadəcə olaraq qiymətli bilərzik vermək heç bir məna kəsb etmirdi və Luna bunun sadəcə dostluq jesti olduğunu düşünsə də, hədiyyə qutusunu açıb içərisində balıq krakerini görəndə hər şeyi başa düşdü. Qayda belə idi: əgər gənc pişik evlənmək istəyirsə, o, öz sevgilisinə balıq krakerləri ilə dolu bir qutu verməli idi. Əgər onun seçdiyi bu hədiyyəni qəbul edibsə, bu onun evliliyə razı olması demək idi. Lara Lunun hədiyyəsini böyük sevinclə qəbul edib, hamının gözü qarşısında bir tikə kraker yedi və yumşaq bir şəkildə "Əlbəttə razıyam, əzizim" dedi. Toy mərasimi başladı.

Toyda Haru Lunun yanında, Baron isə Laranın yanında oturmuşdu.

İndi onların çox vaxtı var idi və Haru Laradan maraqla soruşdu:

- Məni ilk görəndə adımı haradan bildin, yoxsa tapmacalarla danışmağın nə demək olduğunu haradan öyrəndin?

 

Buna cavab olaraq Lara ayağa qalxdı, bütün iştirakçıların diqqətini tələb etdi və ehtirasla danışdı:

- Hamı başa düşəcək, sən təkcə Luninin deyil, mənim də həyatımı xilas etdin, Haru!

Bilmirəm, yadınızdadırmı, çox gənc olanda, bağçanın qapısında balaca ağ pişiyi yedizdirirdiniz. Demək olar ki, hər gün ona balıq krakerləri verirdin, onu sığallayırdın, heç bir allergik sözünü əsirgəmirdin. O ağ pişik mən idim. Sən olmasaydın, acından öləcəkdim. Mən çox düşünmədən təsadüfən insan dünyasına aparan sehrli qapıdan içəri girən, insan dünyası onun üçün çox sərt və xoşagəlməz olan itmiş uşaq idim. Sən olmasaydın, acından öləcəkdim. Nəhayət, məni dünyamıza qaytaran mehriban bir Baron pişiyi ilə tanış oldum. Lun və mən həmişə sənə borcluyuq, əziz mehriban Haru!

Bu sözləri eşitdikdən sonra hamı Harunu əl çalıb alqışladı. Risk edib pişik səltənətinin astanasını keçdiyinə görə artıq peşman deyildi.

Kral Harudan üzr istədi, ona minnətdarlıq əlaməti olaraq Pişik Krallığının fəxri vətəndaşı adını və pişik dünyasının qapısının açarını ona verdi. Bundan sonra Haru istənilən vaxt Pişik Krallığında dostlarını ziyarət edə bilərdi.

 

                                                         Evə qayıtmaq

Çoxlu pişik Harunu insan aləmində müşayiət etmək üçün gəldi. Qoca Kral Techin, Şahzadə Lun və gənc, gözəl həyat yoldaşı Lara da burada idi. Haru, Muta və Baron qapının yanında dayanmışdılar. Haru dostları ilə vidalaşdı. Gözəl bir gün idi və yüngül bir külək Harunun uzun saçını qarışdırdı. Birdən insan dünyasının sehrli qapısı açıldı və Haru tez bir zamanda astanadan keçdi. Muta və Baron sui-qəsdlə bir-birlərinə baxıb dostlarının arxasınca getdilər. Onlar Harunun ardınca insan dünyasına getməyə əvvəlcədən qərar vermişdilər və qız bu barədə heç nə bilmirdi. Elə buna görə də bir neçə dəqiqə əvvəl o, əziz dostları ilə göz yaşları ilə sağollaşırdı.

Haru gözlərini açıb gördü ki, o, artıq evdə, öz çarpayısındadır. Qız ayağa qalxıb güzgüyə baxdı. Qız köhnə Haru üzünün geri qayıtdığını görəndə sevincdən fəryad qopardı. Pişik quyruğu və qulaqları heç yerdə yox idi. Haru şübhələndi ki, o idi, deyəsən, yuxuda gördüm ki, Baron çarpayının altından sürünərək çıxdı. Muta onun ardınca getdi. Onlar artıq insanlar kimi nə danışır, nə də iki ayaq üstə dayanırdılar. Lakin Haru onların gözlərindəki hədsiz sədaqəti və sevgini görürdü. Ana otağa baxdı və Muta ilə Baronu görəndə çox təəccübləndi.

- Bu pişiklər haradan gəldi, –deyə ana narazı şəkildə soruşdu.

- Bunlar mənim ən yaxşı dostlarım Muta və Barondur və bu gündən mənimlə yaşayacaqlar! Bunu Haru o qədər qəti səslə dedi ki, ana məsələnin həll olunduğunu başa düşdü və hələ də iki böyük pişiyi saxlamağa çalışmasa da, daha heç nə demədi.

Haru nə anasına, nə də dostlarına pişik səltənəti və oradakı macəraları haqqında heç nə danışmadı. O, gah məktəbə gedir, gah da işlərini həll edir, Baron və Muta evdə dostlarını gözləyirdilər. Haru evə qayıdanda Muta və Baronu görəndə dərhal onun 

inanılmaz macərasını xatırladı və gülümsədi.
O, böyüyəndə uşaq yazıçısı olmağa və hər kəsə heyrətamiz dostları haqqında danışmağa ürəyində qərar vermişdi, lakin o vaxta qədər o, pişikləri ən çox sevən qəribə bir qız olaraq qaldı.

 

 

 

 

                                    

                  ელზა ამიროვა

  მილანა და   მილა

                                                

ერთხელ მილანა სკოლიდან შინ  ბრუნდებოდა.  სკოლა მისი სახლიდან შორს იყო და ყოველდღე დიდი გზა უნდა გაევლო მარტოს  ფეხით.  

უცებ   წკავწკავის ხმა  მოესმა.   გოგონამ მიიხედ-მოიხედა, ვერაფრი დაინახა და იქით წავიდა, საიდანაც ხმა ისმოდა.    ბუჩქის ძირას პატარა ლეკვი შენიშნა, რომელიც იჯდა და საცოდავად ტიროდა.

-ნუ გეშინია, პატარავ, აქ ვინ დაგტოვა?   ჩემთან წამოხვალ?  ალერსიანი ხმით მიმართა მილანამ.  

ლეკვი გაჩუმდა და მილანას შეაცქერდა, თან კუდს აქეთ-იქით იქნევდა.

-ჩემთან წამოხვალ?   კითხვა გაუმეორა გოგონამ.

ლეკვმა პასუხად დაჰყეფა  „ჰამ, ჰამ, ჰამ“  და კვლავ კუდი გააქიცინა.

მილანა მიხვდა, რომ ლეკვს მასთან ერთად  წამოსვლა უსდოდა.

მან ხელში აიყვანა ლეკვი და  გზა განაგრძო . უხაროდა, რომ სკოლის გრძელ გზაზე თანამგზავრი გაუჩნდა და მარტო აღარ მოიწყენდა.

ეზოში შესული  მილანა დედამ დაინახა   და  ჰკითხა:

- ეს რა არის, მილანა? ვინ მოგცა ეს  ლეკვი?

-დედა ნახე რა საყვარელია!   უთხრა მილანამ და მიწაზე დასვა ლეკვი.

დედამ ლეკვს შეხედა და მილანას ჰკითხა:

- სად იპოვე?

-გზაზე ვიპოვე, ბუჩქების  ძირში... პატრონმა   მიატოვა ალბათ. ახლა მე ვიქნები მისი პატრონი.

დედას გაეცინა და უთხრა:

- კარგი, მაგრამ ჯერ ვეტერინარს ვაჩვენოთ!

-არ  უნდა ვეტერინარი, ჯანმრთელია,   დაიჟინა მილანამ.

-ვეტერინარმა უნდა ნახოს,   ეს აუცილებელია, თქვა დედამ.

-მოდი  ჯერ  კარგად   დავბანოთ,  - თქვა   მილანამ,  სახლიდან თასი გამოიტანა და შიგ  წყალი ჩაასხა.

ლეკვი თასში ჩასვეს და შამპუნით  კარგად  დააბანეს.  მერე პირსახოცში შეახვიეს და გაამშრალეს.  მილანამ ფენი გამოიტანა, ბეწვი გაუშრო და დაუვარცხნა. ლეკვი კიდევ უფრო გალამაზდა.  

ამ დროს მამაც დაბრუნდა და იკითხა:

-ეს აქ საიდან გაჩნდა? და მილანას ლეკვზე მიანიშნა.

მილანამ სწრაფად უპასუხა:

- ბუჩქებში  ვიპოვე, როცა სკოლიდან მოვდიოდი.   ნახე როგორი ლამაზია! 

-რა დაარქვი? -ღიმილით ჰკითხა მამამ  და  დედას გახედა.

-სახელი არ დამირქმევია,  დაბნეული ხმით უთხრა მილანამ და ლეკვს შეხედა. 

შემდეგ დაამატა:  მილას   დავარქმევ!

-რად გინდა ეს ლეკვი?  ისევ იკითხა მამამ

-ის ჩემი მეგობარი იქნება.  ცოტა რომ წამოიზრდება, სკოლაში ჩემთან ერთად ივლის. იქ დამელოდება და სკოლიდანაც ერთად წამოვალთ. მეგობართან ერთად აღარ მომწყინდება და ვერც გრძელი გზა დამღლის.

-ყოჩაღ, უთხრა მამამ, კარგად მოგიფიქრებია!

ახლა   მილანა  და მილა  მეგობრები არიან და ორივე   ძალიან

ბედნიერია!

 

                                  

                                      Milana   və  Mila

                                               Elza   İmirova

 

Bir dəfə Milana məktəbdən evə qayıdırdı. Məktəb evindən uzaqda idi və o hər gün uzun bir yol getməli olurdu.

Birdən cızıltı səsi gəldi. Qız ətrafına baxdı, heç nə görmədi və səsin gəldiyi yerə getdi.

Kolun ətəyində oturub zulum-zulum ağlayan balaca bir it onun diqqətini çəkdi.

 

- Qorxma, balaca, səni kim burda qoyub? Mənimlə gələcəksən,-deyə Milana əsəbi səslə dilləndi.

Küçük susdu və quyruğunu yana yelləyərək Milanaya baxdı.      

- Mənimlə gələcəksən? -Qız sualını təkrarladı.

Küçük “zulum-zulum” deyə zarıyaraq sanki ona cavab qaytardı və yenidən quyruğunu buladı.

Milana anladı ki, küçük onunla getməlidir.

Küçüyü əlinə götürüb yoluna davam etdi.

Ana Milananın həyətə girdiyini görüb soruşdu:

- Bu nədir, Milana? Bu yasarı sənə kim verdi?

- Ana, gör necə gözəldir! -Milana dedi və küçüyü yerə buraxdı.

Ana küçüyə baxıb Milanadan soruşdu:

- Hardan tapmısan bunu?

- Yolda, kolların altında tapdım... Yəqin ki sahibi onu azdırıb. İndi ona mən yiyə duraram.

Ana gülərək dedi:

- Yaxşı, amma əvvəlcə baytara göstərək!

- Onun baytara ehtiyacı yoxdur, sağlamdır, - Milana təkid etdi.

- Baytar görsün, lazımdır, -dedi ana.

Milana evdən qab götürüb içinə su tökərək, "əvvəlcə yaxşı çimizdirək" dedi.

Küçük bir ləyənə qoyuldu və şampun ilə yaxşı-yaxşı yuyuldu. Sonra onu dəsmala büküb qurutdular. Milana daraq gətirdi, küçüyü yaxşı-yaxşı daradı. Küçük daha da gözəlləşdi.

Bu vaxt ata da qayıdıb soruşdu:

- Bu haradan “çıxdı” və Milananın küçükcüyünü göstərdi.

Milana tez cavab verdi:

- Məktəbdən gələndə kolluqda tapmışdım. Görün necə gözəldir!

- Sən buna nə ad verdin? – ata gülümsəyərək soruşdu və anaya baxdı.

- Ad qoymamışam, - Milana çaşqın səslə dedi və küçüyə baxdı.

Sonra əlavə etdi:- Mən ona “Mila” deyəcəm!

- Bu küçüyü nədən belə çox istəyirsən?- atası yenidən soruşdu

-O mənim dostum olacaq!

- Qoçaq,- atası dedi, -yaxşı fikirləşmisən!

İndi Milana və Mila dostdurlar və hər ikisi çox xoşbəxtdir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dostluğun gücü

Sevinc İbrahimova

İslam İbrahimov

სევინჯ იბრაგიმოვა

ისლამ იბრაგიმოვი

                                       მეგობრობის ძალა

                                                                      პირველი ნაწილი

მარტოსული

იყო ერთი გოგონა, რომელიც ოჯახთან ერთად თოვლიან მთებში ცხოვრობდა. ამ გოგონას ენძელა ერქვა. ენძელას ზღვისფერი, ცქრიალა თვალები ჰქონდა. ვინც გოგოს შეხედავდა, აუცილებლად  შემობრუნდება და თვალს გააყოლებდა.

მაგრამ ამ მშვენიერ  გოგონას იშვიათი დაავადება ჰქონდა. მისი  ზღვასავით, ცქრიალა თვალები მხოლოდ ცივ ამინდში  ხედავდნენ. ენძელა ვერ ხედავდა გაზაფხულის  ფერად ყვავილებს, მომღერალ, ფერად ჩიტებს, ამწვანებულ ტყეებს, მზით განათებულ ლურჯ ზღვას.

 გაზაფხულის დადგომისთანავე  ენძელას დეპრესია ეწყებოდა. რადგან ვეღარაფერს ხედავდა,  სახლიდან აღარ გდიოდა, საწოლში იწვა და ზამთრის დადგომას ელოდა.

 ენძელას მეგობრები არ ჰყავდა. სწორედ ამიტომ,  მან ისწავლა დროის გატარება მარტოობაში. მთელ დღეებს  საწოლზე მწოლიარე ატარებდა და ზოგჯერ თავისი ლამაზი ხმით სევდიან სიმღერებს მღეროდა. დედა ძალზე წუხდა თავისი საყვარელი   პატარა გოგონას გამო  სურდა მასაც სხვა ბავშვების მსგავსად  ერბინა  აყვავებულ მინდორზე, ემღერა სიმღერები და ფერადი ყვავილებისგან გვირგვინები მოექსოვა. ცნობილმა ექიმებმა უცნაური დაავადების წინააღმდეგ ვერაფერი გააწყეს და  საცოდავი დედა სიმწრით ფიქრობდა,  რომ მისი ოცნება არასოდეს ახდება.

  ენძელასაც ძალიან უნდოდა   გაზაფხულის აყვავებული ყვავილები ენახა, მაგრამ  როცა მისი თვალები ხედვას იწყებდნენ, ლამაზ ყვავილებს ფერები გახუნებული ჰქონდათ,  სილამაზეს ზამთარში ვერ ინარჩუნებდნენ, ჭკნებოდნენ.

როცა თოვდა ენძელა დედისგან გარეთ გასვლის  ნებართვას იღებდა. ზამთრის სქელ ტანსაცმელს იცვამდა და ეზოში გადიოდა.

ერთხელაც, როცა გოგონა გარეთ გავიდა, სიხარულით შენიშნა, რომ თოვლი ძალიან ლამაზი იყო, ციდან  ნელ-ნელა ცვიოდა ლამაზი ფიფქები  და გარემოს თეთრი, სპეტაკი საფარით ფარავდა. ბავშვები  თამაშობდნენ გუნდაობდნენ  და აკეთებდნენ თოვლის ბაბუებს. რადგან ენძელას მეგობრები არ ჰყავდა, ხელები ქურთუკის ჯიბეებში ეწყო და  მოთამაშე ბავშვებს უყურებდა.  უცებ მას, სხვა ბავშვების  მსგავსად,  თოვლის ბაბუას გაკეთება მოუნდა, დაიჩოქა და თოვლის მოგროვება  დაიწყო. მან გააკეთა თოვლის ბაბუას თავი და სხეული, მაგრამ ნახშირი სჭირდებოდა თვალების და პირის გასაკეთებლად. ენძელა აქეთ-იქით იყურებოდა, მაგრამ ნახშირის ნაცვლად რომ გამოიყენებდა, ისეთი ვერაფერი დაინახა,  თეთრი თოვლი  მიწას ფარავდა სქელი საბანივით. ამ დროს  უკნიდან ხმა მოესმა:

 -ეიიი, შენ! გოგონავ ცისფერი თვალებით!-  ნახშირი გჭირდება?  აი, აიღე, - და ღიმილით გაუწოდა ნახშირი ენძელას.

 ენძელა ძალიან მორცხვი გოგონაა, ფიქრობდა,  ნახშირი აეღო  თუ  არ აეღო, მაგრამ ისევ მოესმა სასიამოვნო  ხმა:

-არ მოგერიდოს, აიღე! თუ გინდა , ერთად გავაკეთოთ თოვლის ბაბუა! რა გქვია?

 -მე მქვია ენძელა... 

 -ააა რა ლამაზი სახელი გქვია! ჩემი სახელია ია. სასიამოვნოა შენი გაცნობა ენძელა!

 -გინდა ვიმეგობროთ? აქ კიდევ ჩემი ერთი მეგობარია, მოდი მასაც დავუძახებ და ერთად ვითამაშოთ.

 -კარგი,  დავუძახოთ...

 იამ აღელვებულმა მოკიდა ხელი ენძელას და მეგობრისკენ წაიყვანა. იას მეგობარიც თოვლს აგროვებდა თოვლის ბაბუას გასაკეთებლად. მასთან  მოსული ია და ენძელა რომ დაინახა, თოვლის ნიჩბით შეგროვება შეწყვიტა და  სათვალეების დაორთქლილი ლინზების წმენდა დაიწყო,  რომ უცნობი გოგონა კარგად შეეთვალიერებინა . შეხედა და გაოცებით იკითხა:

 -ია, ვინ არის ეს?

 -ჩვენი ახალი მეგობარია, ენძელა -უპასუხა მან და შემდეგ ენძელას მიმართა:  ეს არის ჩემი მეგობარი იასამანი.

 -ენძელააა!  რა ლამაზი სახელია! ასეთი ლამაზი სახელი არ გამიგია-თქვა იასამანმა- თან როგორი   ლამაზი თვალები აქვს! -  მიხარია შენი გაცნობა, ენძელა!

 ენძელას სახეზე ღიმილმა გამოანათა, რადგან ცხოვრებაში არავის უთქვამს მისთვის ასეთი სიტყვები.

 შუადღემდე თოვლში თამაშობდნენ გოგონები. სამივე ძალიან საყვარელად გამოიყურებოდა. იასამანს თაფლისფერი თვალები და თმა ჰქონდა  და ყოველთვის ეკეთა სათვალე, რადგან სუსტი მხედველობა  ჰქონდა. თმები ორ გრძელ, მსხვილ ნაწნავად შეეკრა ლამაზი ბაფთებით.

 იას მუქი მწვანე თვალები და შავი მხრებამდე დაშვებული სწორი თმა ჰქონდა. თავზე დიდი წითელი ბაფთა ეკეთა. ენძელას ცქრიალა ცისფერი თვალები და მოკლე თმა ჰქონდა, ყურებზე უცვივდებოდა და წამდაუწუმ ისწორებდა...

                                                            მეორე ნაწილი

                                                   საყვარელი სეზონი

  შუადღისას ეზოში გამოშლილმა თოვლში თამაშით დაღლილმა და სუფთა ჰაერისგან მოშიებულმა   ბავშვებმა ნელ-ნელა დაიწყეს სახლებში დაბრუნება, მაგრამ  ენძელა, ია და იასამანი ჯერ არ ჩქარობდნენ  სახლში. ისინი თოვლში იდგნენ, იცინოდნენ და საუბრობდნენ. ამ მთის და იმ ბარის  ამბებს ყვებოდნენ. საუბარი მათ საყვარელ სეზონსაც შეეხო.

 -ჩემი საყვარელი სეზონი გაზაფხულია, რადგან გაზაფხულზე ამინდი თბება, ყვავილები ყვავიან და ჩიტები ლამაზ სიმღერებს მღერიან.-თქვა იასამანმა.

 -ჩემი საყვარელი სეზონი შემოდგომაა, რადგან ხეების ფოთლები ფერადია და მათ ყურებას არაფერი სჯობს.   გემრიელი ხილი, ვაშლი, ყურძენი და კიდევ ვინ მოთვლის რა არა, მწიფდება, მე ძალიან მიყვარს ხილის კრეფა, თქვა აღელვებულმა იამ.

 -ენძელა, შენ რომელი სეზონი მოგწონს?-იკითხა იასმენმა.

-მე მიყვარს...ზამთარი.

 -რატომ  ზამთარი?-იკითხა იამ.

 -მე მიყვარს ზამთარი, რადგან ჩემი თვალები მხოლოდ ზამთარში ხედავენ- სევდანარევი ხმით თქვა  ენძელამ.

 იასამანმა და იამ გაკვირვებულებმა გადახედეს ერთმანეთს და მერე ერთხმად შესძახეს:

 -როგორ თუ მხოლოდ ზამთარში ხედავენ? ანუ სხვა სეზონები არ გინახავს?

 -კი, ჩემი თვალები მხოლოდ ზამთარში ხედავენ.

 ენძელამ, იასამანს და იას ყველაფერი უამბო.

 -ალბათ ძალიან დარდობ  ამის გამო?!  ცუდია რომ მხოლოდ ერთ სეზონს ხედავ...-თქვა იამ.

 - მიჩვეული ვარ, უპასუხა ენძელამ. მიხარია  რომ   ზამთარში მაინც ვხედავ. წელიწადის სხვა დროებში სახლში ჩემს საწოლში ვწევარ და ზამთარზე ვფიქრობ.

გოგონებმა ხალისი დაკარგეს და თავჩაღუნულებმა გასწიეს სახლისაკენ.

 იმ დღის შემდეგ ენძელა, ია და იასამანი ძალიან კარგი მეგობრები გახდნენ.  უკვე იასამანს და იასაც, ენძელას მსგავსად,  არ სურდათ ზამთრის დასრულება, რადგან გაზაფხულზე,  ენძელა მათ ვეღარ დაინახავდა და ერთად ვეღარ  ითამაშებდნენ.

  როცა ია და იასამანი მარტო რჩებოდნენ, ხშირად საუბრობდნენ იმაზე, რომ მეგობრისთვის რამე უნდა გაეკეთებინათ, მაგრამ რა და როგორ?

                                                             მესამე ნაწილი

                                                        მოხუცი ბებია

 ზამთრის დასრულებამდე და სამი დღე რჩებოდა, მობრძანდებოდა ლამაზი გაზაფხული! გაზაფხულის დადგომამ ყველა გაახარა, იას და იასამნის  გარდა. გოგონებმა ჩვეულებისამებრ ვერ გაიხარეს, რადგან მათი მეგობრის თვალები ვერ დაინახავენ, რომ გაზაფხული მოვიდა. გოგონები ყოველდღე მიდიოდნენ ენძელასთან, მის დედას ეკითხებოდნენ, მედიცინაში რაიმე სიახლე ხომ არ გამოჩნდა, რომ ენძელას  თვალებს ეშველოსო და როცა უარყოფით პასუხს იღებდნენ,  გულში  ნატრობდნენ, ნეტა გაზაფხული არ მოვიდესო.

რაკი მედიცინა უძლური აღმოჩნდა, გოგონებმა სხვა გამოსავლის ძებნა დაიწყეს. გადაწყვიტეს იას ბებიასთან წასულიყვნენ, ვინაიდან იას ბებია ხალხური მედიცინის „ექსპერტი“  იყო. მან იცოდა მსოფლიოში არსებული ყველა სამკურნალო  მცენარისა

და ყვავილის სახელი და სარგებელი, სოფელში უამრავ ადამიანი მოდიოდა მასთან და იას ბებია მათ კურნავდა.

 იამ და იასამანმა იას ბებიას სახლის  კარზე დააკაკუნეს.

 -ვინ არის?- მოისმა მოხუცი ბებიის ხმა  შიგნიდან.

 -ბებო, ძვირფასო ბებო, მე ვარ ია!-უპასუხა ია.

 -მოვდივარ, ჩემო სიყვარულო, მოვდივარ, უპასუხა გახარებულმა ბებიამ.-ცოტა ხანში 

გაიღო ხის კარი და ბებია ჩაეხუტა თვის პატარა, საყვარელ შვილიშვილს.

 -ბებო, მე და ჩემი მეგობარი შენთან მოვედით დახმარების სათხოვნელად. -დაიწყო იამ.

 -აბა, მითხარი შვილო, რაში გჭირდებათ დახმარება?.  - იკითხა ბებიამ რბილი, სასიამოვნო  ხმით.

 -ჩვენ გვყავს ერთი მეგობარი.  მას ჰქვია ენძელა.  ენძელას ძალიან ლამაზი თვალები აქვს, მაგრამ ეს ლამაზი თვალები მხოლოდ ზამთარში ხედავენ. ჩვენ  გვინდა ჩვენი მეგობრის თვალები მუდამ ხედავდნენ,  გვინდა დაგვეხმარო, რომ, წამალი ვიპოვოთ მეგობრისთვის. 

 -არ არსებობს მცენარე, რომელიც ჩვენ მეგობარ  ენძელას თვალისჩინს დაუბრუნებს? იგი მხოლოდ ზამთარში ხედავს. -იკითხა იასამანმა.

  მოხუცი ბებია ცოტა ხანს დაფიქრდა, მერე ადგა და თავის ბიბლიოთეკაში გავიდა.  დიდხანს იქექებოდა წიგნებში და  შემდეგ დაბრუნდა დიდი, ძველი წიგნით ხელში. სქელი წიგნის ყდაზე მოზრდილი ასოებით ეწერა სიტყვა  „თვალები“.

მოხუცმა  წიგნი მაგიდაზე  დადო, სათვალე გაიკეთა და  ფურცვლას  შეუდგა. თითქოს კიდეც დაავიწყდა ბავშვების არსებობა. იასამანი და ია ინტერესით უყურებდნენ ბებიას და მის პასუხს ელოდნენ. მოხუცი  სქელ  წიგნს  დიდხანს ფურცლავდა და ბოლოს ორასმეხუთე გვერდზე შეჩერდა.  ზუსტად სამი გვერდი წაიკითხა გაჩერდა და წიგნი  დახურა. იას და იასამანის მოლოდინად ქცეულ თვალებს შეხედა  და თქვა:

 -ჩემო ძვირფასო შვილებო, ერთი კარგი და ერთი ცუდი ამბავი მაქვს თქვენთვის...

 

                                                          მეოთხე ნაწილი

                               ლურჯი და წითელი შროშანი

 გოგონები დაიძაბნენ და ცოტა ხანს ჩუმად ისხდნენ, თან მომლოდინე თვალებით შესცქეროდნენ ბებიას.

 -კარგით დაიწყე ბებო.-თქვა ბოლოს  იამ.

 -კარგი ამბავი ის არის, რომ არსებობს  მცენარე, რომლის  წყალობით თქვენი მეგობრის თვალები ყოველთვის დაინახავს.

 გოგებს ძალიან გაუხარდათ,  იასამანმა  მოუთმენლად  იკითხა.

 -მაშინ ცუდი ამბავი რა უნდა იყოს?

 -ეეჰჰ, შვილებო ცუდი ამბავი ის არის, რომ ეს მცენარე იაპონიის მთებში იზრდება, მაგრამ ისეთი იშვიათი მცენარე, რომ მისი სურათი იშვიათი გამონაკლისის გარდა, იაპონელებსაც   მხოლოდ წიგნებში უნახავს. - უიმედო ხმით თქვა ბებიამ.

 გოგონებს  სიხარულის სხივი გაუქრათ თვალებში.  ბოლოს იამ ჯიუტად თქვა:

 -გინდ უიშვიათესი ყვავილი იყოს, გინდ ყველაზე გავრცელებული, რაც არ უნდა მოხდეს, ჩვენ მაინც ვიპოვოთ იმ ყვავილს და მოვამზადებთ წამალს!

ია ბებოს მიუბრუნდა და ვედრებანარევი ხმით უთხრა: - ბებო, ძვირფასო ბებო, შეგიძლია ამ მცენარის სახელი გვითხრა?

-ეს იაპონური შროშანია, უთხრა ბებომ, წიგნი გადაშალა და ყვავილის გამოსახულება  უჩვენა. გოგონებმა მაშინვე ტელეფონით გადაიღეს ფოტო,  თან ბებიას უსმენდნენ ყურადღებით.

 -ჩემო შვილებო, განაგრძობდა ბებო,  როგორც წიგნი გადმოგვცემს, ეს ყვავილი მხოლოდ  ორ თესლს იკეთებს. ერთიდან ლურჯი ფერის შროშანი აღმოცენდება, მეორედან  კი -წითელი. ლურჯი ფერი ჯანმრთელობის სიმბოლოა, ხოლო წითელი-ავადმყოფობის. ამ ყვავილისგან მომზადებული წამალი განკურნავს თქვენს მეგობარს,  მაგრამ წარმოდგენა არ მაქვს, როგორ უნდა იპოვოთ ლურჯი და წითელი შროშანი, ის მხოლოდ იაპონიის მთისწინეთში ხარობს და როგორც  გითხარით, იქაც იშვიათობას წარმოადგენს...

ია და იასმენი ბებიას ცოტა ხანს  კიდევ ელაპარაკებოდნენ ამ უცნაურ ყვავილზე.  ყვავილის ფოტოები საგულდაგულოდ შეინახეს და ბებოს გამოემშვიდობნენ.   ბევრი ფიქრით დამძიმებულებმა  გასწიეს სახლისკენ.   

ღამეც შფოთიანი ჰქონდათ, სიზმარში მთელი ღამე იაპონიის ტყეებში დაეხეტებოდნენ და ლურჯი და წითელი ფერის შროშანებს დაეძებდნენ საყვარელი მეგობრისთვის. თითქოს დაინახავდნენ და გარბოდნენ სანატრელი ყვავილის მოსაწყვეტად, მაგრამ ახლოს   რომ მივიდოდნენ, ყვავილი აღარსად იყო...

მალე  იასამანმა გაიგო, რომ მისი ბიძა და  ბიცოლა, რომლებიც პროფესიით ბიოლოგები იყვნენ,  ერთი თვით მიდიოდნენ სამეცნიერო ექსპედიციაში და თანაც ზუსტად იაპონიის მთისწინეთში გარკვეული კვლევების განხორციელების მიზნით.

ამ ამბავმა გოგონას იმედი აღუძრა.  სასწრაფოდ გააგებინა იას სასიხარულო ახალი ამბავი.  მეგობრებმა ჩათვალეს, რომ უკვე მიზანთან ახლოს იყვნენ და ახლოვდებოდა დღე, როცა ენძელას დახმარებას შეძლებდნენ.  პირობა დადეს,  თავიანთი ნამდვილი მიზანი საიდუმლოდ შეენახათ და რაიმე სხვა მიზეზით, როგორმე ჩართულიყვნენ სამეცნიერო  ექსპედიციაში.

გოგონებმა მეორე დღესვე სკოლის ეკო-კლუბის წინაშე გაიტანეს  პროექტის განაცხადი იაპონიაში გავრცელებული გადაშენების პირას  მყოფი სამკურნალო მცენარეების შესახებ.  მათ თანატოლებს უთხრეს, არსებული ლიტერატურის მოძიება-დამუშავების გარდა, კარგი იქნებოდა  კლუბის ორი წარმომადგენლის ჩართვა სამეცნიერო ექსპედიციაში.  უამბეს ექსპედიციის შესახებ, რომელსაც ზაფხულში ახორციელებდა სახელმწიფო უნივერსიტეტის ბიოლოგიის ფაკულტეტი და რომელშიც   პროფესორ-მასწავლებლებთან ერთად სტუდენტებიც არიან ჩართულნი. თანაც დაამატეს, რომ ამ ექსპედიციის წევრები  არიან  იასამანის ბიძა და ბიცოლაც.  ეკო-კლუბის წევრებს არ გაჰკვირვებიათ გოგონების წინადადება, რადგან იცოდნენ, რომ იასა და იასამანს  უყვარდათ და აინტერესებდათ ამომავალი მზის ქვეყნები და განსაკუთრებით კი იაპონია. გოგონები ყოველდღე ღმერთს ევედრებოდნენ, რომ მათი ჩანაფიქრისთვის ხელი არაფერს შეეშალა. ეკო-კლუბმა სკოლის დირექციას გააცნო პროექტთან დაკავშირებული მიზნების შესახებ, ხოლო დირექციამ ოფიციალური წერილი გაუგზავნა უნივერსიტეტს, მოსწავლეების ექსპედიციაში ჩართვის შესახებ. ბევრი რომ აღარ გავაგრძელოთ, სკოლას და უნივერსიტეტს შორის ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმი გაფორმდა. შეიქმნა პროექტის განმახორციელებელი მოხალისე ბავშვების  ჯგუფი.  ოთხ მოსწავლეს ინფორმაციის მოძიება, გადამუშავება და პრეზენტაციის მომზადება დაევალა, ხოლო იას და იასამანს,  ექსპედიციაში წასვლა და დაკვირვების დღიურის მომზადება.

 ორივე გოგონა ძალიან გახარებული იყო, რომ მიზანს მიაღწიეს. ახლა უკვე დარწმუნებულნი იყვნენ, რომ მეგობრის დახმარებას ნამდვილად შეძლებდნენ.  ექსპედიცია თბილისიდან პირველ ივნისს გადიოდა. გოგონები დიდ გაწამაწიაში იყვნენ. ემზადებოდნენ წასასვლელად, იძიებდნენ რა დაჭირდებოდათ ექსპედიციაში მუშაობის დროს, იმარაგებდნენ საჭირო ნივთებს. ასეთი   სამზადისის გამო ბოლო რამდენიმე დღის განმავლობაში მეგობარი არ უნახავთ.

 იაპონიაში  წასვლამდე ერთი დღით  ადრე ია და იასამანი ენძელას ეწვივენ. ენძელა ეზოში, სკამზე იჯდა და უჩინო თვალებით ზეცისკენ იყურებოდა. ალბათ ღმერთს თვალის სინათლეს  სთხოვდა. გოგოებმა რომ დაინახეს მათი მეგობარი ეზოში იყო და არა საწოლში,  სიხარულით მოიკითხეს. ისიც უთხრეს, სამეცნიერო ექსპედიციაში მივდივართ ერთი თვით და უჩვენოდ არ მოიწყინოო, მაგრამ თავიანთი ფარული მიზანი კი დაუმალეს ძვირფას მეგობარს. ისხდნენ და ზაფხულის ყვავილებით გადაჭრელებული ალპური მდელოების  სილამაზეზე საუბრობდნენ. ენძელა შუა საუბარში უცებ წამოდგა და გოგოებს უთხრა:

 -იცით, გოგოებო,  როგორ  მინდა ვნახო, ყველაფერი, რაზეც თქვენ ახლა საუბრობთ? მაგრამ ყველაზე მეტად ენძელას, იას და იასამანის, ჩვენი მოსახელე ყვავილების ხილვა მწადია.

 ეს რომ მოისმინეს, გოგებმა ერთმანეთს გადახედეს და გაიცინეს,  შემდეგ ენძელას იმედიანად უთხრეს, გჯეროდეს, მეგობარო, ღმერთი ჩვენს თხოვნას შეისმენს და შენ აუცილებლად დაინახავ  ფერად სამყაროსო.

 ნელ-ნელა მოსაღამოვდა და იასმენი და ია,  ბიძის სახლში წავიდნენ.

 ახარეს, თქვენს ექსპედიციას ჩვენც მოვყვებითო. კარგახანს ისაუბრეს ექსპედიციისთვის მზადების წვრილმანებზე და შემდეგ, სახლებში დაბრუნდნენ.

                            

                            

                                                               

                                                                     მეხუთე ნაწილი

                                                               ყვავილის ძებნა

ზაფხულის პირველი დღე იყო, როცა ია და იასამანი თვითმფრინავის ბორტზე ავიდნენ და ექსპედიციასთან ერთად იაპონიაში გაემგზავრენ.

 

თვითმფრინავი ტოკიოს აეროპორტში დაეშვა. გოგონები ირგვლივ ყველაფერს გაფაციცებით აკვირდებოდნენ, ყველაფერი აინტერესებდათ, მაგრამ ტოკიოში გაჩერება მაინც არ უნდოდათ. ერთი სული ჰქონდათ, როდის დაბანაკდებოდა ექსპედიცია იაპონიის ტყეებში, რომ იმ საოცარი ყვავილების ძებნა დაეწყოთ.  ექსპედიციის წევრები და ბარგთან ერთად ვერტმფრენით გადაიყვანეს მთაში.  იასამანი და ია მიწაზე ფეხის დადგმისთანავე ზღაპარში აღმოჩნდნენ. ზაფხულის პირველი დღე იყო, მზე ანათებდა. იამ უცებ თავისთვის თქვა:  რა ხდება, სამოთხეში ვართ? 

იასამანს გაეცინა. მერე უცებ შუბლი შეიკრა და ჩაილაპარაკა:

-იასამან, ალბათ ახლა ენძელა საწოლში წევს და ზამთრის მოსვლას ელოდება.  ყვავილი აუცილებლად უნდა ვიპოვოთ...

 -მართალი ხარ, ია-თქვა იასმენმა.  გოგონებს გარემო ისეთი მომხიბლავი აღარ ეჩვენათ, რადგან მათი მეგობრის თვალები ვერ ხედავდნენ ამ სილამაზეს.  ივახშმეს და დაღლილები მაშინვე დასაძინებლად დაწვენ, რომ დაესვენათ და დილაადრიანად შესდგომოდნენ ჯადოსნური ყვავილის ძებნას.

 დილით ისაუზმეს, ფოტოაპარატები,  პატარა დანები, წერაყინები და სხვა წვრილმანი ნივთები აიღეს და ტყეში გაიშალენ.  ბიძია ლუკამ და ბიცოლა ანამ პირობა ჩამოართვეს, რომ ექსპედიციას არ დაშორდებოდნენ და შორს  არ წავიდოდნენ.

ბავშვები მწვანე ბალახებსა და ბუჩქებს შორის ამაოდ ეძებდნენ წითელ და ლურჯ შროშანს.  როგორც მოხუცმა ბებიამ თქვა, ყვავილი მართლაც იშვიათობა აღმოჩნდა. რამდენიმე დღის დამქანცველი ხეტიალის მიუხედავად, ვერც შროშანი იპოვეს და ვერც შროშანის მსგავსი რაიმე ყვავილი. გოგოები იმედს არ  კარგავდნენ და ყოველდღე გადაღლეტილი მუხლებით და ეკლებისგან დაკაწრული ხელებით ეძებდნენ ამ საოცარ ყვავილს.

ბოლოს გადაწყვიტეს, პირობა დაერღვიათ და უფრო შორს წასულიყვნენ ყვავილების საძებნელად. წავიდნენ კიდეც.

 გარემოს ბინდი ეპარებოდა. თანაც უკვე ისე  შორის იყვნენ ექსპედიციის  ბანაკიდან, რომ იასამანი ცოტთი შეშინდა და იას უთხრა:

 -ი-ია, მგონი უკან უნდა დავბრუნდეთ,  გვიანია.

 -იასმენ, რატომ გეშინია? მალე დავბრუნდებით, მოითმინე, ცოტა ხანს კიდევ ვეძებოთ.

-ბანაკიდან ძალიან  შერს ვართ, ჯობია სახლში დავბრუნდეთ, ჩაილაპარაკა იასამანმა უკმაყოფილო ხმით, წინ ჯერ ერთი კვირა კიდევ  გვაქვს, იმედია ამ დროში ყვავილსაც ვიპოვით!.

  იასამანის სიტყვები იამ არასწორად გაიგო,  მეგობარს შეხედა და ნაწყენი ხმით უპასუხა:

 -ასე გამოდის, რომ შიშის გამო ენძელას ავადმყოფობისთვის წამლის მოძებნა  აღარ გინდა, არა?!

 -არა, ასე არაა. რა თქმა უნდა, მაგრამ...

 

-მაგრამ რა?! - გააწყვეტინა იასმენმა - თუ არ გინდა შროშანის ძებნაში გაწვალდე და სახლში მშიშარავით დაბრუნება გირჩევნია, წადი! მე თვითონ მოვძებნი, აღარ მჭირდები.

 ამ სიტყვების თქმის შემდეგ ია გაბრაზებული გაიქცა და გაუჩინარდა ხეების კორომში.   იასმენმა შეშინებულმა რამდენჯერმე დაუძახა, მაგრამ მეგობარს მისთვის ყურადღება  აღარ მიუქცევია. იასამანს უფრო მეტად შეეშინდა და ცდილობდა მეგობარს დასწეოდა. დიდხანს და უშედეგოდ დარბოდა, ეძებდა  მეგობარს და თან ცხარე ცრემლებით ტიროდა.

დაქანცულ გოგონას იმედი გადაეწურა და შეჩერდა. აღარ იცოდა რა ექნა.

უცებ აღელვებულმა გოგონამ შორს ტყეში შუქი შენიშნა და იქით გასწია, იმ იმედით, იქნებ პატარა სახლია და იამაც იმ სახლს შეაფარა თავიო.  მალე გამოჩნდა ძალიან პატარა, მაგრამ ლამაზი სახლი!

- ია მანდ იქნება, მოვდივარ, მოვდივარ მეგობარო, დაიძახა გოგონამ და ქოხისკენ გაიქცა.

კარზე არ დაუკაკუნებია, რადგან ღია იყო და პირდაპირ შევიდა.  იქ მოხუცი ქალი ნახა, რომელიც ჩვეულებრივ ქალს არ ჰგავდა. - ნამდვილად  ჯადოქარია! - გაიფიქრა გოგონამ. მის  წინ მდგომ ქალს შავი ქუდი ეხურა თავზე, შავი პერანგი და ვარსკვლავებიანი მოსასხამი ემოსა  და ხელში  ცოცხი ეჭშირა, ეტყობა იატაკის მოგვას აპირებდა, (ან ცოცხით გაფრენას ბნელ ღამეში), იდგა და გაოცებული თვალებით შეჰყურებდა თვალცრემლიან გოგონას.  იას ჯერ შეეშინდა და გაქცევა უნდოდა, მაგრამ ქალმა  სასიამოვნო ხმით უთხრა:

- ვინ ხართ და რატომ შემოხვედი ჩემს სახლში ნებართვის გარეშე?

  ია  ყოყმანებდა, მაგრამ შემდეგ გადაწყვიტა, ყველაფერი ეამბნა ამ იდუმალი,  ქალისთვის.

მოყვა ენძელას უცნაური ავადმყოფობის შესახებ. უამბო როგორ წამოვიდა მეგობართან ერთად,  შროშანის საძებნად რათა წამალი მოემზადებინათ და მეგობარს დახმარებოდნენ,  როგორ დაკარგა ია ტყეში, როგორ ეძებდა და აღმოჩნდა ამ პატარა ქოხთან. თან ცრემლებს აფრქვევდა, ვერც ენძელას დავეხმარე და მეორე მეგობარიც დავკარგე, ვინ იცის, ტყეში რა ხიფათს გადაეყრება, შეიძლება საერთოდ ვეღარც ვნახოო.

- პატარავ,  მცენარე რომელსაც ეძებთ, ძალიან იშვიათი მცენარეა, თქვა ქალმა.

ჩვენ აუცილებლად ვიპოვით ამ მცენარეს, ჩვენ ვიპოვით მას რაც არ უნდა მოხდეს, ჯიუტად გაიმეორა გოგონამ და ქალს თვალებში შეხედა.

ჯადოქარმა ჩახედა გოგონას თვალებში, საიდანაც დაუოკებელი თავგანწირვა იმზირებოდა . შემდეგ იქვე კარს უკან გაუჩინარდა, რათა თავის ბროლის ბურთში ჩაეხედა. მან დაინახა გოგონების მიერ განვლილი გზა. ასევე დაინახა რომ ამ დროს მისი მეგობარი  ენძელა უკვე ექსპედიციასთან ერთად იყო. მთელი ექსპედიცია ფარნებით და იარაღით ხელში ტყეში გამოშლილიყო დაკარგული გოგონების საძებნად, იასამანი კი იპოვეს და გაიხარეს, მაგრამ იას ძებნას ახლა იასამანთან ერთად განაგრძობდნენ. იასამანი საკუთარ თავს იდანაშაულებდა და მწარედ ტიროდა, ჩემი ბრალი იქნება, თუ იას რამე დაემართება, ვერც ენძელას დავეხმარე და იაც დავკარგე, ტყეში რამე ხიფათს არ გადაეყაროსო.  ჯადოქარს თვალებზე ცრემლები მოადგა, გამოვიდა და იას   უთხრა:  შენ როგორც გაიფიქრე, ისეა. მე მართლაც ჯადოქარი ვარ. იშვიათად მინახავს პატარა გოგონები, რომელთაც მეგობრისთვის ასეთი თავგანწირვა შეუძლიათ.  ამიტომ დაგეხმარები.  ახლა ჩაი დავლიოთ და დაისვენე, ხვალ კი უკვე ბანაკში იქნები და თქვენი სანუკვარი ყვავილებიც მალე გექნებათო.

  გოგონა მოეხვია ჯადოქარს და შეეხვეწა:  თუ შეგიძლია ახლავე დამაბრუნე, ყელში ლუკმა არ გადამივა და ვერც დაძინებას შევძლებო.

  ჯადოქარმა თავისი ჯოხი აიღო, რომელიც ბუხართან იყო მიყუდებული. გოგონას აზრადაც არ მოსვლია, რომ ეს ჯადოსნური ჯოხია, სრულიად ჩვეულებრივი, მოწითალო ფერის შინდის ხის ჯოხი იყო ზღაპრულ ფილმებში ნანახი ჯადოსნური ჯოხებისგან განსხვავებით.  იგი გოგონას დაემშვიდობა, კიდევ ერთხელ უთხრა, შროშნების საძებნად აღარ წახვიდეთ, ისინი თვითონ მოვლენ თქვენთანო და ჯოხით შეეხო.  იმ წამში ია ერთი ბუჩქის ძირას აღმოჩნდა.  იქვე მოშორებით შეწუხებული, თვალცრემლიანი მეგობარი და ექსპედიციის წევრები შენიშნა. გოგონა გახარებული გაიქცა მეგობრისკენ.  გოგონები ერთმანეთს ეხვეოდნენ და ტიროდნენ. ექსპედიციის წევრები ძალიან გაბრაზებულები იყვნენ გოგონების უპასუხისმგებლობით მაგრამ ამ გულწრფელი ემოციის ნახვამ ისინიც ააღელვა და ცრემლი მოერიათ. ყველა გახარებული დაბრუნდა ბანაკში, თუმცა მეორე დღიდან გოგონებს ბანაკიდან გასვლა აუკრძალეს. ისინი მზარეულთან ერთად უნდა ყოფილიყვნენ ბანაკში და დახმარებოდნენ მას. ამ ამბავმა იასამანი ძალიან შეაწუხა, მაგრამ იამ საიდუმლოდ უამბო ღამის ტყის და ჯადოსნური ქოხის თავგადასავალი. ისიც უთხრა, ჯადოქარმა გამაფრთხილა, ყვავილების ძებნა შეწყვიტეთ, ისინი თვითონ მოვლენ თქვენთანო.  იასამანმა  არ დაუჯერა, რას ფანტაზიორობ,  ჯადოქრები არ არსებობენ, თანაც ნეტა ყვავილი როგორ უნდა მოვიდეს  თავისით ჩვენთანო.   ალბათ ისევ გეშინია და ზღაპრებს იგონებო.  იას ეწყინა და მთელი დღე მეგობარს აღარ დალაპარაკებია.   არც იასამანს უცდია მასთან დალაპარაკება მაგრამ შორიდან უთვალთვალებდა, კიდევ არ მიატოვოს ბანაკი და ტეში არ წავიდეს ყვავილის საძებნადო. მალე შენიშნა, რომ ია არსად წასვლას არ აპირებდა, დეპრესიაში იყო , გაუნძრევლად იჯდა და   ცას გაჰყურებდა ცრემლიანი თვალებით. თვითონაც მოიწყინა და უხმოდ მიუჯდა გვერდით მეგობარს.  იას   ეჭვი შეეპარა, იქნებ იმ ბუჩქის ძირას დამეძინა და მართლა სიზმარი იყო ყველაფერიო.  როცა სული ძალიან გტკივა, მეგობართან ერთად ტირილს არაფერი სჯობს. გოგონებმა ბევრი იტირეს, მერე მოილაპარაკეს, ხვალ  დილაადრიანად გავიდეთ ყვავილების საძებნადო და თითქოს ცოტათი დამშვიდნენ.

                                                                    

                                                         მეექვსე ნაწილი

                           ყვავილები თვითონ მოვიდნენ

გოგონები იმ ბილიკს გაჰყურებდნენ, რომლითაც ექსპედიციის წევრები ბრუნდებოდნენ ხოლმე ბანაკში.  ექსპედიციის წევრები ორ-სამკაციან ჯგუფებად ბრუნდებოდნენ. მალე იასამანის ბიძა და ბიცოლაც გამოჩნდა.

 ბიცოლა ანას კალათით სოკო  მოჰქონდა  ხოლმე. ახლაც ხელში ეჭირა კალათი, რომელსაც ზემოდან ფერადი ნაჭერი ჰქონდა გადაფარებული.  მან გოგონებს ხელი დაუქნია და მხიარულად გამოსძახა: ნახეთ რამდენი სოკო მოვაგროვე!  თანაც თქვენთვის სიურპრიზი მაქვს, ისეთი რამე ვიპოვე ტყეში, ვიცი ძალიან მოგეწონებათ.  აბა რომელი მოხდით თავს კალათას? გოგონები უხალისოდ მივიდნენ და კალათს ფერადი ტილო მოაშორეს. ჰოი საოცრებავ!  წითელი და ლურჯი შროშნები!

 

ია და  იასმინი თვალების არ უჯერებდა. აღელვებული და სიხარულით სავსე იასამანი ტელეფონს იღებს და ბებიას წიგნიდან გადაღებულ ყვავილს დასცქერის. იამაც სიხარულით შესძახა:  მართლა ის ყვავილებია, ჩვენ რომ ამდენი ხანი ასე უშედეგოდ ვეძებდითო.  იასამანი მეგობარს გადაეხვია და უთხრა, შენი ნაამბობი მოგონილი ზღაპარი კი არა, სინამდვილე ყოფილა, ზოგჯერ ყველაზე დაუჯერებელი ამბავიც შეიძლება თურმე სინამდვილე აღმოჩნდესო.

ბიცოლა ანა გაოცებული შესცქეროდა გოგონებს. მან იცოდა, რომ გოგონებს ყვავილები ძალიან უყვარდათ. სოკოს კრეფის დროს ლამაზი ყვავილები რომ შენიშნა, სწორედ მათ გასახარებლად მოკრიფა და თან წამოიღო, თუმცა ასეთ მძაფრ ემოციას და სიხარულის ცრემლთა ფრქვევას არ ელოდა.

 -ბიცოლა! რამდენი ხანია ვეძებთ ამ ყვავილებს. ესენი ძალიან იშვიათია, სად იპოვე?!  გახარებული  გოგონები ახლა მას ჩამოეკიდნენ ყელზე.

 -ეს ყვავილები?!  როცა კალათა სოკოთი ავავსე,  გამოქვაბულის წინ, ბუჩქებში შევნიშნე ეს მზეთუნახავები.  ვიფიქრე გოგონებს გავახარებ მეთქი და წამოვიღე. მართლაც ძალიან ლამაზად გამოიყურებიან, მაგრამ არ ველოდი, თუ ასე გაგიხარდებოდათ, აქ რაღაც სხვა ამბავია?!

 -რა თქმა უნდა!   დიდი მადლობა, ბიცოლა, კიდევ ერთხელ ჩაეხუტენ გოგონები ეკას და ყველაფერი უამბეს, ჯადოქრის ამბის გარდა.

გოგონებმა სასწრაფოდ დარეკეს ბებიასთან და ახარეს:  ყვავილები უკვე ვიპოვეთო.  ბებიას ძალიან გაუკვირდა, შეაქო გოგონები, იღბლიანები ყოფილხართო და უთხრა:  ყვავილები 48 საათში ჭკნებიან და დამჭკნარი ყვავილი წამლად აღარ გამოდგება, სასწრაფოდ უნდა ჩამოხვიდეთო.

მეშვიდე ნაწილი

წამალი

 იამ და იასამანმა ექსპედიციის წევრებს ყველაფერი უამბეს, მხოლოდ ჯადოქრის ამბები გამოტოვეს, უფროსებს ხომ ჯადოსნობის არ სჯერათ.   აუხსნეს, ყვავილები ორმოცდარვა საათში დაჭკნება და საქართველოში უახლოესი რეისით თუ არ ჩავიტანეთ, წამლისთვის გამოსაყენებლად უვარგისი გახდებაო.   ძია ლუკა მაშინვე ტოკიოში წავიდა ბილეთების საყიდლად.  ბილეთები სულ გაყიდული დახვდა. შეწუხებული, ის იყო გამობრუნებას აპირებდა, რომ ახალგაზრდა,   უცნაური შეხედულების კაცი გამოჩნდა, რომელსაც ხელში ორი ბილეთი ეჭირა და ამბობდა:  მე და ჩემი ცოლი ხვალ დილის რეისით უნდა დავბრუნებულიყავით საქართველოში. მას ერთ თვეში უნდა ემშობიარა, მაგრამ გუშინ ნაადრევად იმშობიარა და უკან ვეღარ ვბრუნდებით. თანაც ჩემი დღენაკლული გოგონა აბსოლუტურად ჯანმრთელი დაიბადა და ამის აღსანიშნავად გადავწყვიტე ბილეთი გავაჩუქო, თუ ვინმეს გჭირდებათო.  გაოცებულმა ლუკამ ბილეთები გამოართვა უცნაურ ახალგაზრდას და მადლობის მოხდას აპირებდა, მაგრამ ვერ მოასწრო. იგი ხალხში გაუჩინარდა. ძია უკან დაბრუნდა და გოგონები აეროპორტში წამოიყვანა. გზაში ბილეთების  უცნაური ამბავი უამბო გახარებულ მეგობრებს. გოგონებმა მრავალმნიშვნელოვნად გადახედეს ერთმანეთს. მიხვდნენ, რომ ეს ყველაფერი, ჯადოსნობის გაგრძელება იყო.

თბილისის აეროპორტში  გოგონებს მშობლები და   ბებია დახვდათ.  გოგონებს ხელში ლარნაკი ეჭირათ, რომელშიც ლურჯი და წითელი შროშანები იწონებდნენ თავს. მშობლები გაოცებული შესცქეროდნენ ყვავილებს.

ბებიამ სიხარულით შესძახა:  ყოჩაღ გოგონებო, როგორ იპოვეთ ასეთი იშვიათი ყვავილები?

-არა, არა, ჩვენ არა,  ბიცოლა  ანამ იპოვა - ერთხმად უპასუხეს გოგონებმა. მათ სწრაფად, სხაპასხუპით უამბეს გაკვირვებულ მშობლებს თავიანთი იაპონიაში წასვლის ნამდვილი მიზანი და პირდაპირ გაიქცნენ იასამანის ბებიასთან. გზაში მას დაწვრილებით უამბეს რა  გადახდათ თავს, ჯადოქრის ამბავიც გაუმხილეს, რადგან იცოდნენ, ბებიას სჯეროდა კეთილი და ბოროტი ჯადოქრების არსებობა. მოხუცი მაშინვე საქმეს შეუდგა.  წითელი და ლურჯი  მალამო თხუთმეტი წუთში მოამზადა, გოგოებს გადასცა და უთხრა:

 -ჩემო შვილებო, ჯერ წითელი მალამო  წაუსვით თქვენს მეგობარს თვალებზე, ზემოდან თეთრი  დოლბანდი  დააფინეთ, შეუხვიეთ  და დატოვეთ ერთი კვირა ასე.  შემდეგ თვალებზე სახვევი ახსენით და  ლურჯი წამალი დაადეთ. წესით ლურჯი წამალიც ერთი კვირა უნდა ედოს, მაგრამ რადგან თქვენს მეგობარს ზუსტად ლურჯი შროშანის ფერი თვალები აქვს, ორი საათი საკმარისი იქნება.  ორ საათში მოხსენით დოლბანდი და გაახილოს თვალები. სხვა არაფერია საჭირო, მისი თვალები დაინახავენ.

 იასმენმა და იამ მოხუც ბებიას ბევრი „მადლობა“ გადაუხადეს, მერე ფრთხილად აიღეს წამლები, ერთი კოლოფი იამ ჩაიდო ჯიბეში, მეორე - იასამანმა და მეგობრის სახლისკენ აჩქარებით გასწიეს.

                                                        მერვე ნაწილი

                                                   ენძელა ხედავს

 გზად მიმავალმა გოგონებმა მწვანე ბალახზე აქეთ-იქით მორბენალ ბავშვებს მოჰკრეს თვალი. ზოგი მათგანი იჯდა და ყვავილების გვირგვინს წნავდა, ხოლო ზოგი,  მხიარულ სიმღერას მღეროდა.

 -იასამან, თქვა იამ, ჩვენი ენძელა დაინახავს და ყველა სეზონზე მათ მსგავსად იმხიარულებს!

 -კი,  ჩვენთან ერთად ითამაშებს, სიხარულით დაეთანხმა იასამანი .

 კარზე დააკაკუნეს.  თან აღელვებით უჭერდნენ ხელს ჯიბეში წამლის კოლოფებს.  კარი ლურჯთვალა ქალმა გააღო, ენძელას დედამ. გოგოებს ამდენი ხნის გაუჩინარების მიზეზი ჰკითხა და   ოთახში შეუძღვა.  ენძელა,  საწოლზე იწვა და ცარიელი თვალებით  იყურებოდა ჭერისკენ.

 -გამარჯობა ენძელა, როგორ ხარ?-იკითხა იასამანმა.

 -გამარჯობა...იასამანი ხარ?  ჯერ არ გელოდით, თქვენ ხომ ერთი თვით წახვედით ექსპედიციაში! -ღიმილმა გაუნათა მოწყენილი სახე   გოგონას.

 -დიახ, მე ვარ, იაც ჩემთანაა და ძალიან კარგი ამბავი გვაქვს შენთვის.

 -ჰო, შენთვის ძალიან კარგი ამბავი გვაქვს, აღელვებული ხმით დაამატა იამ და  ორივემ სიხარულით გადაკოცნა მონატრებული მეგობარი.

 - რა არის ეს კარგი ამბავი? მღელვარე ხმით იკითხა ენძელამ.

 -შენი თვალებისთვის წამალი მოვამზადეთ.

 -მერე რა? ჩემი თვალები დაინახავს?

 -დიახ.

 -მაგრამ...თუ ვერ დაინახავს?  ექიმები ამბობენ, ამ ავადმყოფობის განკურნება არ შეიძლება! - სევდიანი ხმით თქვა ენძელამ.
 -ენძელა, ასე ნუ ამბობ, ამ წამლის მოსამზადებლად უიშვიათესი მცენარე გამოვიყენეთ. იაპონიაში სწორედ ამ მცენარის საძებნად წავედით. შემდეგ ჯადოქრის შესახებ უამბეს და დარწმუნებით დაამატეს: შენი თვალები აუცილებლად დაინახავენ.  ჩვენი ხათრით უნდა სცადო!

 ვცადოთ და ვნახოთ, წყნარად თქვა ენძელამ, იქნებ მართლაც მოხდეს სასწაული!

 ენძელას დედა არ ჩარეულა. იჯდა და მოლოდინით შეჰყურებდა გოგონების საქმიანობას.  გოგონები ისე მოიქცნენ, როგორც ბებიამ ასწავლა, თვალებზე სახვევი დაადეს და  უთხრეს, ეს ერთი კვირის განმავლობაში არ მოხსნაო.

 ერთი კვირის განმავლობაში ამხნევებდნენ მეგობრები ენძელას, საათობით ისხდნენ და ხმამღლა ოცნებობდნენ  ფერად მინდვრებზე, ჭრელ-ჭრელ პეპლებზე და ჩიტებზე, ლამაზი ყვავილისგან დაწნულ გვირგვინებზე, ლურჯ ზღვასა და ელვარე მზეზე. წარმოიდგენდნენ თითქოს იასამანი და ია მწვანე ბალახზე ისხდნენ. ენძელას ხელში ყვავილების თაიგული  ეჭირა და თავისი ლამაზი ხმით მღეროდა .

გავიდა ერთი კვირა და გოგონებმა ენძელას თვალებზე სახვევი შეუცვალეს.  ყველაზე რთული სწორედ ბოლო ორი საათი აღმოჩნდა. გოგონები მღელვარებისგან ადგილს ვერ პოულობდნენ, წამდაუწუმ საათს შესცქეროდნენ. ეს ორი საათი ისე გაიწელა, ეგონათ აღარასოდეს  დასრულდებოდა. ბოლოს როგორც იქნა დადგა ნანატრი წამი და ენძელას თვალებიდან სახვევი მოხსნეს.  გოგონა მღელვარებისგან თვალის გახელას ვერ ბედავდა. მეგობრებმა შეაგულიანეს და ენძელამ ცასავით ლურჯი თვალები ფართოდ გაახილა.  სამარისებური სიჩუმე ჩამოვარდა. იდგა ენძელა ფართოდ გახელილი თვალებით და ხმას არ იღებდა. გოგონები შესცქეროდნენ და ელოდნენ რას იტყოდა მათი მეგობარი.  ბოლოს სიხარულისგან გაოგნებული გოგონა გონს მოეგო და ჩურჩულით წარმოთქვა სანუკვარი სიტყვა:   ვ  ხ  ე  დ  ა  ვ  !

გოგონებმა  ყიჟინა დასცეს, სიხარულისგან ხან ტიროდნენ, ხან იცინოდნენ.  ენძელა მეგობრებს ეხვეოდა და ეუბნებოდა, თქვენ მე ფერადი სამყარო და ბედნიერება მაჩუქეთ, მინდა დიდხანს ვიცოცხლო, რომ სამაგიერო გადაგიხადოთ თქვენგან ნაჩუქარი ყველა ბედნიერი წუთისთვისო.

ყველანი ბედნიერები იყვნენ, რადგან მთელი არსებით იგრძნეს, თუ რა ძალა აქვს მეგობრობას და მიხვდნენ,  რომ ერთგული მეგობარი ნებისმიერ სიმდიდრეზე მეტად ძვირფასია.

 

                                        Dostluğun gücü

 

 

                                                                      Hissə bir

                                                                    Tənha

 Ailəsi ilə qarlı dağlarda yaşayan bir qız var idi. Bu qızın adı Novruzgülü idi. Novruzgülünün dəniz rəngli, parıldayan gözləri var idi. Kim qıza baxırdısa, mütləq dönüb onun gözlərinə təkrar baxırdı.

Amma bu gözəl qızın nadir bir xəstəliyi var idi. Onun dəniz kimi parıldayan gözləri ancaq soyuq havalarda görürdü. Novruzgülü rəngarəng bahar çiçəklərini, nəğmə oxuyan rəngarəng quşları, yaşıl meşələri, günəşin işıqlandırdığı mavi dənizi görə bilmirdi.

 Yaz gələn kimi Novruzgülünün depressiyası başladı. Artıq heç nə görmədiyi üçün daha evdən çıxmırdı, yatağına uzanıb qışın gəlməsini gözləyirdi.

 Novruzgülünün heç bir dostu yox idi. Ona görə də tək vaxt keçirməyi öyrənmişdi. Bütün günləri çarpayıda uzanıb gözəl səsi ilə həzin mahnılar oxuyurdu. Anası sevimli balaca qızcığazı üçün çox narahat idi və qızının da başqa uşaqlar kimi yamyaşıl tarlada qaçmasını, mahnı oxumasını, rəngarəng güllərdən çələnglər toxumasını istəyirdi. Qəribə xəstəliyə qarşı məşhur həkimlər heç nə edə bilmədilər və yazıq ana xəyalının heç vaxt gerçəkləşməyəcəyini təəssüflə düşünürdü.

 Novruzgülü də çox istəyirdi ki, açan yaz çiçəklərini görsün, amma gözləri görməyə başlayanda gözəl çiçəklərin rəngləri qışa qədər rəngini saxlaya bilməyib, solurdular.

Çöldə qar yağanda  Novruzgülü bayıra çıxmaq üçün anasından icazə aldı. Qalın qış paltarını geyinib həyətə çıxdı.

 Qız bayıra çıxanda sevinclə baxıb gördü ki, qar çox gözəl imiş, gözəl qar dənəcikləri yavaş-yavaş göydən yağır və ətrafı ağ, parıldayan örtüklə örtürdü. Uşaqlar komanda şəklində oynayırdılar və qar adamları düzəldirdilər. Novruzgülünün dostu olmadığı üçün əllərini paltosunun cibinə salıb oynayan uşaqlara baxırdı. Birdən o, digər uşaqlar kimi Şaxta baba düzəltmək istədi, diz çökdü və qar yığmağa başladı. Şaxta babanın başını və bədənini düzəltdi, lakin gözləri və ağzını düzəltmək üçün kömür lazım idi. Novruzgülü ora-bura baxdı, amma kömür əvəzinə işlətdiyi heç nə görmədi, ağ qar qalın yorğan kimi yer üzünü örtmüşdü. Bu zaman arxadan bir səs eşidildi:

 - Hey sən ,mavi gözlü qız!- Kömür lazımdır? Budur, götür, -dedi və gülümsəyərək kömürləri Novruzgülü uzatdı.

 Novruzgülü çox utancaq idi, kömür götürüb-götürmədiyini düşünürdü, amma yenə xoş bir səs eşitdi:

 - Tərəddüd etmə, götür! İstəyirsənsə, gəl birlikdə şaxta baba düzəldək! Adın nədir?

 - Mənim adım Novruzgülüdür...

 - Nə gözəl adın var! Mənim adım Bənövşədir. Novruzgülü, səninlə

tanışdığıma çox şadam!

 - Dost olmağımızı istəyirsən? Başqa bir dostum da buradadır, gəl onu çağıraq, birlikdə oynayaq.

 - Yaxşı, çağıraq...

 Bənövşə həyəcanla Novruzgülünün əlindən tutub rəfiqəsinin yanına apardı. Bənövşənin dostu da Şaxta baba düzəltmək üçün qar yığırdı. Bənövşə və Novruzgülünün yanına gəldiyini görəndə qar kürəyini dayandırdı və naməlum qıza yaxşı baxmaq üçün eynəyinin buxarlanmış linzalarını təmizləməyə başladı. Baxdı və təəccüblə soruşdu:

 - Bənövşə, bu kimdir?

- Bu, bizim yeni dostumuz Novruzgülüdür, -deyə cavab verdi və sonra

 

Novruzgülünə üz tutdu: -Bu mənim dostum Yasəməndir.

- Bu yuxudur? Nə gözəl adın var! Mən belə gözəl ad eşitməmişdim - Yasəmən dedi: - Nə gözəl gözləri var! Səninlə tanış olduğuma şadam, Novruzgülü!

Novruzgülünün üzündə təbəssüm yarandı, çünki həyatında heç kim ona belə sözlər deməmişdi.

 Qızlar günortaya qədər qarla oynadılar. Hər üçü çox yaraşıqlı görünürdü.

 

 Yasəmənin bal rəngli gözləri və saçları var idi və görmə qabiliyyəti zəif olduğundan həmişə eynək taxırdı. Saçları gözəl lentlərlə iki uzun, iri hörüklə bağlanmışdı.

 Bənövşənin tünd yaşıl gözləri və düz qara çiyin uzunluğunda saçları var idi. Başına böyük qırmızı lent taxmışdı. Novruzgülünün parıldayan mavi gözləri və qulaqlarına düşən qısa saçları var idi...

                                                                

                                                                        Hissə iki

                                                           Sevimli mövsüm

 Günorta həyətdə qarda oynamaqdan bezmiş, təmiz havada acan uşaqlar yavaş-yavaş evə qayıtmağa başlasalar da, Novruzgülü, Bənövşə və Yasəmən hələ də evə getməyə tələsmirdilər. Onlar qarda dayanıb gülüb söhbət edirdilər. Söhbət onların sevimli mövsümünə də toxundu.

 - Ən çox sevdiyim fəsil bahardır, çünki yazda havalar isinir, çiçəklər açır, quşlar gözəl nəğmələr oxuyur, - dedi Yasəmən.

 - Ən çox sevdiyim fəsil payızdır, çünki ağacların yarpaqları rəngarəngdir və onlara baxmaqdan gözəl heç nə yoxdur. Dadlı meyvələr, almalar, üzümlər və kim bilir daha nələr yetişir, mən meyvə yığmağı çox sevirəm,-Bənövşə həyəcanla dedi.

 - Novruzgülü, hansı mövsümü bəyənirsən, - Yasəmən soruşdu.

- Mən... qışı sevirəm.

 - Niyə qış? - soruşdu.

 - Mən qışı sevirəm, çünki gözlərim ancaq qışda görür, - Novruzgülü kədərli səslə dedi.

 Yasəmənlə Bənövşə təəccüblə bir-birlərinə baxdılar, sonra bir ağızdan qışqırdılar:

 - Necə, gözlərin ancaq qışda görə bilir? Yəni başqa mövsümləri görəbilmirsən ?

 - Bəli, gözlərim ancaq qışda görür.

 Novruzgülü, Yasəmən və Bənövşəyə hər şeyi danışdı.

 - Bəlkə bundan çox narahatsan?! Məgər bir mövsümdə görməyin pisdir,- dedi Bənövşə.

 - Mən öyrəşmişəm, - deyə Novruzgülü cavab verdi. Ən azından qışda görməyə şadam. İlin başqa vaxtlarında yatağımda uzanıb qışı düşünürəm.

 Qızlar həvəslərini itirdilər və məyus halda evə yollandılar.

 O gündən sonra Novruzgülü, Bənövşə və Yasəmən çox yaxşı dost oldular. Yasəmənlə Bənövşə də Novruzgülü kimi qışın bitməsini istəmirdilər, çünki yazda Novruzgülü daha onları görməyəcək və bir yerdə oynaya bilməyəcəkdilər.

 Bənövşə və Yasəmən tək qalanda tez-tez dostu üçün nəsə etməkdən danışırdılar, bəs nə edəcəklər və necə?

 

                                                                  

 

 

                                                                       Hissə üç

                                                           Qoca nənə

 Qışın bitməsinə və üç gün qalmadan gözəl bir bahar gələcəkdi! Baharın gəlişi Yasəmən və Bənövşədən başqa hamını sevindirdi. Qızlar həmişəki kimi sevinə bilmirdilər, çünki dostlarının gözü baharın gəldiyini görməyəcək. Qızlar hər gün Novruzgülünün yanına gedir, anasından tibbdə Novruzgülünün gözlərinə kömək edəcək bir yenilik olub-olmadığını soruşur və mənfi cavab alanda həvəslərini itirirdilər.

 Dərman təsirsiz olduğu üçün qızlar başqa həll yolları axtarmağa başladılar. Bənövşənin nənəsinin yanına getməyə qərar verdilər, çünki Bənövşənin nənəsi xalq təbabətində “mütəxəssis” idi. Dünyadakı bütün dərman bitkilərini və çiçəyin adı və faydasını bilirdi. Kənddə çoxlu adamlar gəlirdi və Bənövşənin nənəsi onlara şəfa verirdi.

 Bənövşə və Yasəmən, Bənövşənin nənəsinin evinin qapısını döydülər.

 - Kimdir? - içəridən qoca nənənin səsi eşidildi.

 - Nənə, əziz nənə, mənəm Bənövşə!

 -Gelirəm,qadan alım,gəlirəm,-deyə sevinən nənə cavab verdi

Taxta qapı açıldı və nənə balaca, sevimli nəvəsini qucaqladı.

 - Nənə, dostum və mən səndən kömək istəməyə gəldik, – deyə Bənövşə başladı.

 - Yaxşı, de görüm gözümün ışığı, sənə nə kömək lazımdır? – deyə nənə yumşaq, məlahətli səslə soruşdu.

 - Bir dostumuz var. Onun adı Novruzgülüdür. Novruzgülünün çox gözəl gözləri var, amma bu gözəl gözləri ancaq qışda görür . Dostumuzun gözü həmişə görsün, istəyirik ki, dostumuza dərman tapmaqda bizə kömək edəsən.

 - Dostumuz Novruzgülünün görmə qabiliyyətini bərpa edəcək bitki yoxdurmu? O yalnız qışda görür,-Yasəmən soruşdu.

 Qoca nənə bir qədər fikirləşdi, sonra ayağa qalxıb öz kitabxanasına getdi. O, uzun müddət kitabların arasında oturdu, sonra əlində böyük, köhnə kitabla qayıtdı. Qalın kitabın üz qapağında iri hərflərlə “göz” sözü yazılmışdı.

Qoca kitabı stolun üstünə qoydu, eynəyini taxıb oxumağa başladı. Sanki uşaqların varlığını unutmuşdu. Yasəmənlə Bənövşə maraqla nənələrinə baxıb onun cavabını gözləyirdilər.Qoca qalın kitabı uzun müddət vərəqlədi və nəhayət iki yüz beşinci səhifədə dayandı. Düz üç səhifə oxudu,  dayanıb kitabı bağladı. Bənövşə və Yasəmənin sual dolu gözlərinə baxıb dedi:

 - Əziz balalarım, sizə bir yaxşı, bir pis xəbərim var.

 

                                                            

                                             Hissə dörd                               

                          Mavi və qırmızı zanbaq

  Qızlar gərginləşib bir müddət səssizcə oturub gözlənilən gözlərlə nənələrinə baxdılar. 

 -Yaxşı xəbər ilə başla, nənə, - dedi Bənövşə.

 - Yaxşı xəbər budur ki, dostunuzun gözlərinin həmişə görəcəyi bir bitki var.

 Uşaqlar çox sevindilər, Yasəmən səbirsizliklə soruşdu.

 -Bəs onda bəd xəbər nədir?

 - Ehhh, uşaqlar, pis xəbər odur ki, bu bitki Yaponiyanın dağlarında bitir, amma o qədər nadir bitkidir ki, nadir istisnalarla, yaponlar onun şəklini ancaq kitablarda görüblər. – nənə ümidsiz səslə dedi.   Qızların gözlərində sevinc işığı vardı. Nəhayət, Bənövşə inadla dedi:

 - İstəyirsən ki, ən nadir çiçək olsun, istəyirsən ki, ən adi olsun, nə olursa olsun, yenə də o çiçəyi tapıb dərmanını hazırlayacayıq!

Bənövşə nənəyə tərəf dönüb yalvarışlı səslə dedi: - Nənə, əziz nənə, bu bitkinin adını deyə bilərsən?

- Bu yapon zanbağıdır,-nənə ona dedi- kitabı açıb gül şəklini göstərdi. Qızlar nənəsini diqqətlə dinləyərək dərhal telefonları ilə şəkil çəkdilər.

 - Uşaqlarım,-nənə davam etdi- kitabda deyildiyi kimi, bu çiçək yalnız iki toxum verir. Birindən mavi zanbaq, digərindən qırmızı zanbaq cücərir. Mavi rəng sağlamlığın, qırmızı isə xəstəliyin simvoludur. Bu güldən hazırlanan dərman dostunuzu sağaldacaq, amma mavi və qırmızı zanbaqları necə tapmaq barədə heç bir fikrim yoxdur, o yalnız Yaponiyanın dağətəyi ərazilərində bitir, dediyim kimi, orada da nadirdir...

 Bənövşə və Yasəmən bir müddət nənələri ilə bu qəribə çiçək haqqında danışdılar. Çiçəyin fotolarını diqqətlə saxlayıb nənələri ilə sağollaşdılar. Çoxlu fikirlərlə yüklənib evə getdilər.

 Gecələrini də narahat keçirdilər, yuxularında bütün gecəni Yaponiya meşələrində keçirərək sevimli dostları üçün mavi və qırmızı zanbaq axtarırdılar. Çiçək gözə dəyən kimi onu qoparmağa qaçacaqdılar, amma yaxınlaşanda gül yoxa çıxırdı...

 

Tezliklə Yasəmən eşitdi ki, ixtisasca bioloq olan dayısı və bibisi bir ay elmi ekspedisiyaya, Yaponiyanın dağətəyi ərazilərində araşdırma aparmağa gedirlər.

 Bu əhvalat qıza ümid verdi. O, dərhal Bənövşəyə xoş xəbəri dedi. Dostlar hesab edirdilər ki, artıq məqsədlərinə yaxınlaşıblar və Novruzgülünə kömək edəcəkləri gün yaxınlaşır. Onlar söz verdilər ki, əsl məqsədlərini gizli saxlasınlar və nədənsə elmi ekspedisiyaya qoşulsunlar.

 Ertəsi gün qızlar məktəbin eko-klubuna Yaponiyada yayılmış nəsli kəsilməkdə olan dərman bitkiləri haqqında layihə ərizəsini təqdim etdilər. Onlar öz həmyaşıdlarına dedilər ki, mövcud ədəbiyyatı axtarıb emal etməklə yanaşı, elmi ekspedisiyaya klubun iki nümayəndəsinin də daxil edilməsi yaxşı olardı. Dövlət Universitetinin Biologiya fakültəsinin yay aylarında həyata keçirdiyi, professor-müəllim heyəti ilə yanaşı tələbələrin də cəlb olunduğu ekspedisiya haqqında məlumat verdilər. Onu da əlavə etdilər ki, Yasəmənin dayısı və bibisi də bu ekspedisiyanın üzvləridirlər. Eko-klub üzvləri qızların təklifinə təəccüblənmədilər, çünki onlar bilirdilər ki, Bənövşə və Yasəmən günəşin doğduğu ölkələri, xüsusən də Yaponiyanı sevir və maraqlanırlar. Qızlar hər gün Allaha dua edirdilər ki, heç nə onların fikrinə mane olmasın. Eko-klub layihə ilə bağlı hədəflər barədə məktəb direktoruna məlumat verib, direktorluq isə tələbələrin ekspedisiyaya cəlb olunması ilə bağlı universitetə ​​rəsmi məktub göndərib. Sözü uzatmadan məktəblə universitet arasında əməkdaşlıq memorandumu imzalandı. Layihəni həyata keçirən könüllü uşaqlardan ibarət qrup yaradıldı. Dörd şagirdə məlumat axtarmaq, onu emal etmək və təqdimat hazırlamaq, Bənövşə və Yasəmənə isə ekspedisiyaya getmək və müşahidə gündəliyi hazırlamaq tapşırıldı.

 Hər iki qız məqsədlərinə çatdıqları üçün çox sevindilər. İndi onlar dostlarına həqiqətən kömək edə biləcəklərinə əmin idilər. Ekspedisiya Tbilisidən iyunun 1-də yola düşdü. Qızlar çox həyəcanlı idilər. Onlar getməyə hazırlaşır, ekspedisiyada işləyərkən nəyə ehtiyac duyacaqlarını araşdırır, lazımi əşyalar yığırdılar. Belə hazırlıqlara görə son bir neçə gündə dostlarını görmürdülər.

 Yaponiyaya getməzdən bir gün əvvəl Bənövşə və Yasəmən Novruzgülünə baş çəkdilər. Novruzgülü həyətdəki skamyada oturub solğun gözlərlə səmaya baxırdı. Dostunun yataqda deyil, həyətdə olduğunu görən qızlar gördüklərini sevinclə qarşıladılar. Ona dedilər ki, bir ay elmi ekspedisiyaya gedirik, onu görmədən darıxmayın, amma öz gizli məqsədlərini əziz dostlarından gizlətdilər. Oturub yay çiçəkləri ilə örtülmüş alp çəmənlərinin gözəlliyindən danışırdılar. Novruzgülü söhbətin ortasında birdən ayağa qalxaraq qızlara dedi:

 - Bilirsiniz, qızlar, indi danışdığınız hər şeyi necə görmək istəyirəm? Amma ən çox da rəsmi güllərimiz olan novruz gülünü, bənövşəyi və Yasəməni görməyi istəyirəm.

 Bunu eşidən qızlar bir-birlərinə baxıb gülümsədilər, sonra ümidlə Novuzgülünə dedilər:-Inan dostum, Allah duamızı eşidəcək və sən mütləq rəngarəng dünya görəcəksən.

 Yavaş-yavaş hava qaralırdı və Yasəmənlə Bənövşə əmilərinin evinə getdilər.

 Burada, biz sizin ekspedisiyanızı izləyəcəyik. Onlar bir müddət ekspedisiyaya hazırlığın təfərrüatlarından danışıb, sonra öz evlərinə qayıdıblar.

                                                    

                                                                     Hissə beş

                                                                 Çiçəyin axtarışı

 Bənövşə və Yasəmənin təyyarəyə mindiyi və ekspedisiya ilə Yaponiyaya yola düşdüyü gün yayın ilk günü idi.

 

Təyyarə Tokio hava limanına eniş edib. Qızlar ətrafdakı hər şeylə maraqlanırdılar, hər şeylə maraqlanırdılar, amma yenə də Tokioda dayanmaq istəmirdilər. Ekspedisiya o heyrətamiz çiçəkləri axtarmaq üçün Yaponiya meşələrində düşərgə salanda onlar eyni fikirdə idilər. Ekspedisiya üzvləri və baqaj helikopterlə dağa daşındılar. Yasəmənlə Bənövşə ayaq basan kimi özlərini nağılların içində gördülər. Yayın ilk günü idi, günəş parlayırdı. Bənövşə birdən öz-özünə dedi: --Nə baş verir, biz cənnətdəyik?

Yasəmən güldü. Sonra Bənövşə birdən qaşlarını çatdı və dilləndi:

- Yasəmən, yəqin indi Novruzgülü yatağında uzanıb qışın gəlməsini gözləyir. Çiçəyi tapmalıyıq...

 

- Düz deyirsən, Yasəmən dedi. Dostunun gözləri bu gözəlliyi görə bilmədiyi üçün qızlar daha mühiti o qədər də füsunkar görmürdülər. Nahar etdilər və yorğun olanlar dincəlmək üçün dərhal yatmağa getdilər və səhər tezdən sehrli çiçəyi axtarmağa başladılar. Səhər, səhər yeməyi yedilər, kameralar, kiçik bıçaqlar, qələmlər və başqa xırda şeylər götürüb meşəyə getdilər. Luka əmi və yoldaşı Anna söz verdilər ki, ekspedisiyanı tərk etməyəcəklər və uzağa getməyəcəklər.

 Uşaqlar yaşıl otların, kolların arasında boş yerə qırmızı və mavi zanbaq axtarırdılar. Yaşlı nənənin dediyi kimi, çiçək həqiqətən nadir bir şey idi. Bir neçə gün yorucu gəzməyə baxmayaraq, nə zanbaq, nə də zanbaq kimi bir çiçək tapdılar. Qızlar ümidlərini itirmədilər və hər gün dizləri bükülmüş, əlləri tikanlarla cızılmış bu heyrətamiz çiçəyi axtarırdılar.

Nəhayət, vədlərini pozaraq çiçək axtarışında daha da irəli getməyə qərar verdilər. Hətta, daha da irəli getdilər.

 Ətraf qaranlıqlaşırdı. Üstəlik, onlar artıq ekspedisiya düşərgəsindən o qədər uzaqlaşmışdılar ki, Yasəmən bir az qorxdu və Bənövşəyə dedi:

 - Bənövşə, məncə geri qayıtmalıyıq, gecdir.

 - Yasəmən, niyə qorxursan? Tezliklə qayıdacağıq, gözlə, bir az axtaraq.

- Düşərgədən çox uzağıq, evə qayıtmaq daha yaxşıdır, - Yasəmən narazı səslə dedi, -hələ qarşıda bir həftə var, inşallah, bu vaxtda bir gül taparıq!

 Yasəmənin sözlərini Bənövşə yanlış anladı, dostuna baxıb kədərli səslə cavab verdi:

 - Belə çıxır ki, qorxudan Novruzgülünün xəstəliyinə çarə tapmaq istəmirsən, elə deyilmi?!

 - Yox, belə deyil. Əlbəttə, amma...

-Amma nə?! – Yasəmənin sözünü kəsdi – Zanbaq axtarmaq istəmirsənsə və qorxaq kimi evə qayıtmağa üstünlük verirsənsə, get! Mən özüm tapacam, daha sən mənə lazım deyilsən.

 Bənövşə bu sözləri deyəndən sonra hirslə qaçıb ağacların arasında gözdən itdi. Yasəmən qorxudan bir neçə dəfə səslənsə də rəfiqəsi ona fikir vermədi. Yasəmən daha çox qorxdu və dostuna kömək etməyə çalışdı. O, uzun müddət və boş yerə qaçır, dostunu axtarır və kədərli göz yaşları ilə ağlayırdı.

 

Yorulmuş qız ümidini itirdi və dayandı. Daha nə edəcəyini bilmirdi.

 Həyəcanlı qız birdən uzaq meşədə işığı görüb ona tərəf getdi, onda ümid qığılcımları yarandı ki, bəlkə qarşıda kiçik bir ev var və Bənövşə də həmin evə sığınıb. Tezliklə çox kiçik, lakin gözəl bir ev göründü!

- Orada olacaq, gəlirəm, gəlirəm dostum, -qız çağırıb edib daxmaya tərəf qaçdı.

Qapını döymədi, qapı açıq idi və düz içəri keçdi. O, adi qadına oxşamayan yaşlı bir qadın gördü. - O, həqiqətən sehrbazdır! - qız fikirləşdi. Qarşısında dayanan qadın qara papaq, qara köynək və ulduzlu plaş geyinmişdi və əlində süpürgə tutmuşdu, sanki yer süpürmürdü yalnız qaranlıqda süpürgə ilə uçmağa gedirdi. O, dayanıb təəccüblü gözlərində yaşla dolu qıza baxdı. Bənövşə qorxdu və qaçmaq istədi, amma qadın xoş səslə ona dedi:

- Sən kimsən və niyə icazəsiz evimə girmisən?

 Bənövşə tərəddüd etdi, amma sonra hər şeyi bu sirli qadına danışmağa qərar verdi.

O, Novruzgülünün qəribə xəstəliyindən danışdı. Dostu ilə zanbaq axtarmağa getdiyini, dərman hazırlayıb dostuna kömək etməsini, meşədə necə azdığını, axtarıb tapdığını, bu kiçik daxmaya necə gəldiyini danışdı. Sonra ağlamağa başladı ki, mən Novruzgülünə kömək edə bilmədim və ikinci dostumu itirdim, kim bilir meşədə hansı təhlükələrlə üzləşəcək, bəlkə də onu bir daha görməyəcəyəm.

- Bala, axtardığın bitki çox nadir bitkidir,-dedi qadın.

-Bu bitkini mütləq tapacağıq, nə olursa olsun tapacağıq, - qız inadla qadının gözlərinə baxaraq təkrarladı.

 Sehrbaz qızın cəsarət işığı saçan gözlərinə baxdı. Sonra büllur kürəsinə baxmaq üçün qapının arxasında gözdən itdi. Qızların getdiyi yolu gördü. Onu da gördü ki, qızın dostu Novruzgülü artıq ekspedisiyada imiş. Bütün ekspedisiya əlində fənər və silahla itkin qızların axtarışı üçün meşəyə getdi və Yasəmən tapılıb sevindi, amma indi Yasəmən ilə birlikdə axtarışa davam etdilər. Yasəmən özünü qınayıb acı-acı ağladı, Bənövşənin başına bir iş gəlsə günah məndə olacaq, meşədə təhlükəli bir şeylə qarşılaşmasın, -deyə Novruzgülünə kömək edə bilmədim və onu da itirdim. Sehrbazın gözünə yaş gəldi və Bənövşəyə dedi: -Necə düşündünsə, elədir. Mən ,həqiqətən, sehrbazam. Bir dost üçün belə fədakarlıq edə bilən balaca qızları çox az görmüşəm. Buna görə də sənə kömək edəcəm. İndi çay içib dincələk və sabah sən artıq düşərgədə gedəcəksən və tezliklə sevimli çiçəklərin sahibi olacaqsan.

 Qız cadugəri qucaqlayıb yalvardı: -İndi məni qaytara bilsən, boğazımdan bir tikə keçməz, yata bilmərəm.

 Sehrbaz qabına söykənmiş çubuqunu götürdü. Qız onun sehrli çubuq olduğunu ağlına belə gətirmirdi, nağıl filmlərində görünən sehirli çubuqlardan fərqli olaraq tamamilə adi, qırmızı rəngli şindik taxta çubuqdur. Qızla sağollaşdı, bir də dedi ki, zanbaq axtarmağa getmə, öz başına gələcəklər, çubuqla ona toxundu. Bu zaman o, özünü bir kolun dibində gördü. Uzaqda o, narahat və gözləri yaşla dolu dostunu və ekspedisiya üzvlərini gördü. Qız sevinclə dostuna tərəf qaçdı. Qızlar bir-birini qucaqlayıb ağlayırdılar. Ekspedisiya üzvləri qızların məsuliyyətsizliyindən çox hiddətlənsələr də, bu səmimi duyğuları görmək onları da duyğulandırdı, gözlərini yaşla doldurdu. Hamı düşərgəyə sevinclə qayıtdı, lakin ertəsi gündən qızlara düşərgəni tərk etmək qadağan edildi. Onlar aşpazla birlikdə düşərgədə olub ona kömək etməli idilər. Bu xəbər Yasəməni çox üzdü, amma Bənövşə ona gecə meşəsinin və sehrli daxmanın macəralarını gizlicə danışdı. O da əlavə etdi ki, cadugər mənə xəbərdarlıq etdi, gül axtarmağı saxla, sənə öz-özünə gələcəklər. Yasəmən Bənövşənin dediklərinə inanmadı,çünki cadugər söhbətinə qətiyyən inamı yox idi, öz başına gül necə gələ bilərdi. Ola bilsin ki, sən hələ də qorxursan və nağıl uydurursan. Bənövşə incidi, bütün günü dostu ilə danışmadı, amma o, bir daha düşərgəni tərk etmədi, gül dalınca getməyərək işi öz axarına buraxdı. Çox keçmədi ki, Yasəmənin heç yerə getmədiyini, depressiyaya düşdüyünü, hərəkətsiz oturub yaş dolu gözləri ilə göyə baxdığını gördü.

 Darıxdı və səssizcə dostunun yanında oturdu. O, şübhələndi ki, bəlkə mən o kolun dibində yatmışam və hər şey həqiqətən yuxudur. Ürəyin ağrıyanda bir dost çiyninə üz söykəyib ağlamaqdan gözəl bir şey yoxdur. Qızlar xeyli ağladılar, sonra danışdılar, sabah səhər tezdən çölə çiçək axtaracaqlarını fikirləşərək, bir az sakitləşdilər.

 

                                                                    Hissə altı                                                   

                                              Çiçəklər öz-özünə gəldi

 Qızlar ekspedisiya üzvlərinin düşərgəyə qayıtmaq üçün istifadə etdikləri yola baxdılar. Ekspedisiyanın üzvləri iki-üç qrup halında qayıdırdılar. Tezliklə Yasəmənin dayısı və bibisi də peyda oldu.

 Luka əminin yoldaşı  Anna səbətdə göbələk gətirirdi. O, əlini qızlara yellədi və şən səslə qışqırdı:

 -Görün nə qədər göbələk yığmışam! Bundan başqa, sənə bir sürprizim var, meşədə bir şey tapdım, bilirəm ki, çox sevinəcəksən. Hansı birini səbətə əlavə edəcəksən? Qızlar könülsüz gəlib səbətdən rəngli parçanı çıxartdılar. Bəli, heyrətamiz! Qırmızı və mavi zanbaqlar səbətdə idilər.

 

Bənövşə və Yasəmən gözlərinə inanmadılar. Həyəcanlı və sevinc dolu Yasəmən telefonu götüdü və nənəsinin kitabından götürdüyü çiçəyə baxdı. Bənövşə də qaçıb sevinclə qışqırdı: bunlar doğrudan da bizim uzun müddət axtardığımız güllərdir, heç bir uğur qazana bilməyib. Yasəmən rəfiqəsinə üz tutub dedi ki, sənin hekayən uydurma nağıl deyil, düzdür, bəzən ən ağlasığmaz əhvalat belə gerçəkləşə bilir.

 Anna bibi heyrətlə qızlara baxdı. Bilirdi ki, qızlar gülləri çox sevirlər. Göbələk yığan zaman gözəl çiçəklər görəndə, belə güclü duyğulu və sevinc dolu göz yaşları gözləməsə də, qızları sevindirmək üçün çiçəkləri yığıb özü ilə apardı.

 -Xala, neçə vaxtdır bu çiçəkləri axtarırıq? Bunlar çox nadirdir, hardan tapmısan?! Sevinmiş qızlar indi onun boynuna sarılmışdılar.

 - Bu çiçəklər? Səbəti göbələklə dolduranda mağaranın qarşısındakı kolluqlarda gözəl çiçəklər gördüm. Sizi sevindirəcəyimi düşündüm və götürdüm. Çox qəşəng görünürlər, amma bu qədər xoşbəxt olacağınızı gözləmirdim, burada başqa nəsə var?!

 -Əlbəttə, çox sağ ol xala,-deyə qızlar Anna xalayı bir daha qucaqlayıb ona hər şeyi danışacaqdılar.

 Qızlar dərhal nənələrinə zəng etdilər və sevindilər: artıq çiçəkləri tapdıq. Nənə çox təəccübləndi, qızları təriflədi, bəxti gətirdi və dedi: çiçəklər qırx səkkiz saatda quruyur və solmuş çiçək artıq dərman kimi faydalı deyil, dərhal geri getmək lazımdır.

                                                                    Hissə yeddi

                                                                  Dərman

 Bənövşə və Yasəmən ekspedisiya üzvlərinə hər şeyi danışdılar, ancaq cadugər haqqında xəbəri buraxdılar, çünki ağsaqqallar sehrə inanmırdılar. Onlar izah etdilər ki, güllər qırx səkkiz saat ərzində büzüşəcək və ən yaxın reyslə Gürcüstana gətirməsək, dərman üçün yararsız hala düşəcəklər. Luka əmi bilet almaq üçün dərhal Tokioya getdi. Biletlərin hamısı satılmışdı. Pərişan halda geri qayıtmaq istəyirdi ki, gənc, qəribə görünüşlü bir kişi iki bilet tutaraq peyda oldu və dedi:

- Həyat yoldaşım və mən sabah səhər Gürcüstana uçmalıydıq. Bir aya doğum etməli idi, amma dünən vaxtından əvvəl doğuldu, geri dönə bilmirik. Həm də vaxtından əvvəl doğulmuş qızım tamamilə sağlam doğuldu və bunu qeyd etmək üçün kimə lazımdırsa, bilet vermək qərarına gəldim.

 Təəccüblənən Luka qəribə gəncin əlindən biletləri aldı və ona təşəkkür etmək istədi, amma bacarmadı. O, izdihamın arasında gözdən itdi. Dayı qayıdıb qızları hava limanına apardı. Yolda sevinən dostlara biletlərin qəribə əhvalatını danışdı. Qızlar mənalı şəkildə bir-birlərinə baxdılar. Bütün bunların sehrin davamı olduğunu başa düşdülər.

 Qızları Tbilisi hava limanında valideynləri və nənələri qarşıladılar. Qızlar əllərində mavi və qırmızı zanbaqların olduğu paketi tuturdular. Valideynlər güllərə heyran qaldılar.

Nənə sevinclə qışqırdı:

-Qızlar, belə nadir gülləri necə tapdınız?

- Xeyr, yox, biz yox, Anna xala tapdı, -deyə qızlar bir ağızdan cavab verdi. Onlar təəccüblənən valideynlərinə Yaponiyaya səfərlərinin əsl məqsədini cəld danışdılar və birbaşa Bənövşənin nənəsinin yanına qaçdılar. Yolda ona ödənişdən ətraflı danışdılar, cadugər əhvalatını da açdılar, çünki bilirdilər ki, nənə yaxşı və şər cadugərlərin varlığına inanır. Qoca dərhal işə başladı. Qırmızı-göy məlhəmi on beş dəqiqəyə hazırlayıb qızlara verib dedi:

 - Əzizlərim, əvvəlcə dostunuzun gözünə qırmızı məlhəm sürtün, üstünə ağ sarğı çəkin, sarın və bir həftə belə buraxın. Sonra gözlərdəki sarğı çıxarın və mavi dərman qoyun. Bir qayda olaraq, mavi dərman da bir həftə istifadə edilməlidir, ancaq dostunuz mavi zanbaq gözlərinin tam rənginə sahib olduğundan, iki saat kifayət edəcəkdir. İki saatdan sonra sarğıyı çıxarın və gözləri açın. Başqa heç nə lazım deyil, gözləri görəcək.

 Yasmənlə Bənövşə qoca nənəyə çoxlu “sağ ol” dedilər, sonra ehtiyatla dərmanları götürdülər, Bənövşə bir qutunu cibinə qoydu, Yasəmən o birini qoydu, rəfiqəsinin evinə tələsdilər.

                                                               

                                                                           Hissə səkkiz

                                                        Novruzgülü görür

 Yolda qızlar yaşıl otların üstündə ora-bura qaçan uşaqların diqqətini çəkdilər. Bəziləri oturub gül çələngi toxuyurdu, bəziləri isə şən mahnı oxuyurdu.

Bənövşə Yasəmənə dedi:- Novruzgülü uşaqlar kimi hər fəsildə görəcək, onlar kimi əylənəcək!

 - Nə, bizimlə oynayacaq?- Yasəmən sevincək dilləndi.

 Qapını döydülər. Eyni zamanda həyəcanla dərman qutularını ciblərində saxlayırdılar. Qapını mavi gözlü qadın Novruzgülünün anası açdı. Qızlardan niyə bu qədər uzun müddət yoxa çıxdıqlarını soruşdu və onlara yol göstərdi. Çarpayıda uzanıb solğun gözlərlə tavana baxırdı.

 - Salam, necəsən? – Yasəmən soruşdu.

 - Salam... Yasəmən, sənsən? Mən səni hələ gözləmirdim, bir ay ekspedisiyaya getmişdiniz! - qızın kədərli üzünü ani bir təbəssüm işıqlandırdı.

 - Bəli, sənə çox şad xəbərimiz var, - deyə Bənövşə həyəcanlı bir səslə əlavə etdi və hər ikisi həsrət dolu dostunu sevinclə öpdü.

 - Bu nə şad xəbərdir?-Novruzgülü həyəcanlı səslə soruşdu.

 - Gözlərinə dərman hazırlamışıq.

 -Necə yəni, gözlərim görəcək?

 - Bəli.

 - Amma... ya görməsə? Həkimlər deyirlər ki, bu xəstəliyin müalicəsi mümkün deyil! – Novruzgülü kədərli səslə dedi.

 - Novruzgülü, belə demə, biz bu dərmanı hazırlamaq üçün ən nadir bitkidən istifadə etdik. Bu bitkinin axtarışı üçün Yaponiyaya getdik. Sonra cadugər haqqında danışdılar və əminliklə əlavə etdilər: -Gözləriniz mütləq görəcək. Bəxtinizi sınamalısınız!

 -Sınayaq görək, - deyə Novruzgülü sakitcə dedi, bəlkə möcüzə baş verəcək!

 Novruzgülünün anası isə müdaxilə etmədi. Oturub səbirsizliklə qızların fəaliyyətinə baxırdı. Qızlar nənələrinin öyrətdiyi kimi etdilər, gözlərinə parça sərdilər və bir ay açmamalarını söylədilər.

 Bir həftə boyunca dostlar Novruzgülünü ruhlandırdılar, saatlarla oturdular və rəngarəng tarlalar, rəngarəng kəpənəklər və quşlar, gözəl çiçəklərdən hazırlanmış çələnglər, mavi dəniz və parlaq günəş haqqında danışdılar. Özlərini inandırdılar ki, Yasəmənlə Bənövşə yaşıl otların üstündə oturublar. Novruzgülü əlində gül dəstəsi tutaraq gözəl səsi ilə mahnı oxuyurdu.

 Bir həftə keçdi və qızlar Novruzgülünün gözlərindəki sarğıyı dəyişdirdilər. Son iki saat ən çətin saat oldu. Qızlar həyəcandan yer tapa bilməyib, vaxtı itirmədən anbaan saata baxırdılar. Bu iki saat o qədər uzandı ki, heç vaxtın bitməyəcəyini düşündülər. Nəhayət, çoxdan gözlənilən an gəldi və Novruzgülünün gözündən sarğını açdılar. Qız həyəcandan gözlərini açmağa cəsarət etmədi. Dostlar səbirli oldular və Novruzgülü göy mavi gözlərini açdı. Qorxunc bir sükut çökdü. Novruzgülü gözləri iri açılmış vəziyyətdə dayandı və səsini çıxarmadı. Qızlar şoka düşüb dostlarının nə deyəcəyini gözləyirdilər. Nəhayət, sevincdən məəttəl qalmış qız özünə gəlib ən qiymətli, “sehrli” səslə pıçıldadı: G Ö R Ü R Ə M !

 

 Dostlar qışqırdılar, gah ağladılar, gah da gülüdülər. Novruzgülü dostlarını qucaqlayıb onlara deyirdi ki, siz mənə rəngarəng dünya və xoşbəxtlik bəxş etdiniz, mənə bəxş etdiyiniz bütün xoşbəxt anların əvəzini sizə vermək üçün çox yaşamaq istəyirəm.

 Hamı ona görə xoşbəxt idi ki, sadiq dostun hər sərvətdən qiymətli olduğunu və ən böyük gücə malik olduğunu bütün varlığı ilə hiss etmişdilər!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ჟურნალი გამოიცა      USAID-ის სამოქალაქო განათლების პროგრამა - კახეთი MCK-სა  და   მედია ცენტრი კახეთი - MCK-ს  მხარდაჭერით

პროექტის „ძმაო, ძმითა ხარ ძლიერი“   ფარგლებში

 

 

---